نقطه قوت دولت روحاني
نوذر شفيعي
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران غربيها و رسانههاي متعلق به آنها تلاش بسياري كردند تا چهرهاي منفي از ايران به نمايش بگذارند و ايران را كشوري توصيف كنند كه به قوانين بينالملل احترام نميگذارد و به هنجارهاي بينالمللي بيتوجه است و عمدتا سعي ميكند از طريق مداخله در امور داخلي كشورها، استفاده از شيوههاي نظامي و غيره به اهداف خودش نائل آيد. اما در نقطه مقابل هميشه در جمهوري اسلامي ايران اين ديدگاه وجود داشته كه تلاش شود چنين ذهنيتي در افكار عمومي بينالمللي اصلاح شود و خوشبختانه بايد گفت كه در دولت آقاي روحاني چنين اتفاقي افتاد و دولت با مذاكره و ديپلماسي توانست چهره ايران را در جامعه بينالملل تغيير دهد. از همينرو حركت دولت آقاي روحاني به سمت حل اختلافات از طريق مذاكره در اين چارچوب قابل ارزيابي است، يعني انتخاب خطمشي مذاكره به معني اين است كه ايران يك كشور متمدن، دموكراتيك و معتقد به حل اختلافات به شيوه مسالمتآميز بوده و كشوري سازگار با جامعه بينالمللي است؛ بنابراين به نظر ميرسد انتخاب شيوه مذاكره از طرف دولت آقاي روحاني در دنياي امروز به خوبي جواب داده است يعني جهان، امريكا را به خاطر خروج از برجام محكوم كرد اما در اين ميان، ايران را به دليل ورود به برجام تحسين كرد. از همينرو رفتار ديپلماسي دولت روحاني به ايران در عرصه بينالمللي اعتبار بخشيد و نشان داد ايران كشور اهل مذاكره و ملتي متمدن است كه تلاش دارد با احترام به مواضع بينالمللي اختلافات موجود را در چارچوب شيوههاي مسالمتآميز حل و فصل كند، از همينرو ديپلماسي، نقطه قوت دولت روحاني است و اين موضوع در برجام نيز مشهود است.
اما در اين ميان در حالي كه بسياري معتقدند برجام براي ما منافعي به همراه داشته عدهاي ديگر هم هستند كه معتقدند ايران از برجام نه تنها هيچ منفعتي نبرد بلكه در اين ميان ضرر هم كرد. از طرفي به نظر ميرسد هم آنهايي كه در ايران معتقد هستند، برنده برجام صد درصد امريكاست و هم در امريكا آنهايي كه معتقد هستند برنده برجام صد درصد ايران است، هر دو فقط بخشي از واقعيت را ميبينند. در حقيقت، برجام را ميتوان دو گونه تفسير كرد. يك تفسير بر اساس دستاوردهاي نسبي و يك تفسير بر اساس دستاوردهاي مطلق، چون بنياد برجام بر برد- برد بوده بنابراين بايد تفسيري كه از آن ميشود بر اساس دستاوردهاي مطلق باشد، يعني هر كشوري به هر ميزاني كه از برجام منفعت برده به همان ميزان براي آن كشور منفعت مطلق است يا به عبارتي حداكثر امتيازي كه يك كشور ميتواند از يك توافقنامه داشته باشد، همين بوده كه هست و اين ميتواند يك دستاورد مطلق باشد، بنابراين هم در كشور ما و هم در امريكا تفاوت ديدگاههايي كه نسبت به برجام وجود دارد، اين است كه يك عده برجام را از منظر دستاوردهاي نسبي نگاه ميكنند، لذا وقتي از اين منظر به اين موضوع نگاه ميشود، خروجي ديدگاه برد - باخت است يعني يكي بيشتر برده و يكي كمتر، بنابراين وقتي نگاهمان مطلق باشد خروجي، ديدگاه برد- برد خواهد بود. از همينرو برجام براي همه كشورهاي دخيل در برجام و همينطور جامعه بينالمللي دستاوردهاي مثبتي به همراه داشته است.