امريكا تعداد بيشتري از كالاهاي چيني را مشمول تعرفه واردات كرد:
تك و پاتك در جبهه تجارت
شهاب شهسواري
به نظر مي‌رسد دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا قصد ندارد به اين زودي‌ها دست از آتش‌افروزي در دنياي تجارت بردارد. بعد از دعواي داغ تعرفه‌اي در گروه 7 با متحدان امريكا، بار ديگر نوبت چين شد تا هدف تازه‌ترين جنگ تعرفه‌اي كاخ سفيد باشد. دونالد ترامپ، روز جمعه فهرستي از 800 كالاي جديد وارداتي از چين را اعلام كرد كه از سه هفته ديگر مشمول تعرفه‌هاي 25 درصدي مي‌شوند. ارزش كالاهاي جديدي كه در فهرست تعرفه‌اي امريكا قرار گرفته‌اند معادل 50 ميليارد دلار است و شامل تعدادي از مهم‌ترين صادرات چين به امريكا از جمله خودرو مي‌شوند. پكن بلافاصله اين اقدام واشنگتن را محكوم و تاكيد كرد كه بدون تاخير، اقدام‌هاي تلافي‌جويانه‌اش را اعلام مي‌كند. چند ساعت بعد، خبرگزاري رسمي شينهوا فهرست جديدي از كالاهاي مشمول تعرفه را اعلام كرد و خبر داد كه دولت چين تمامي توافق‌هاي قبلي با واشنگتن در مورد تجارت را معلق كرده است. دونالد ترامپ در بيانيه فرمان اجراي تعرفه‌هاي جديد، تهديد كرده‌بود كه اگر پكن اقدام به وضع تعرفه تلافي‌جويانه كند، دولت امريكا تعرفه‌هاي تازه‌اي وضع خواهد كرد. رويترز به نقل از يك مقام آگاه امريكايي نوشته است كه كاخ سفيد يك فهرست ديگر به ارزش 100 ميليارد دلار از واردات امريكا از چين آماده كرده است كه در صورت تلافي چين به سرعت به عنوان اقدام تازه آن را اعمال كند. واشنگتن ادعا مي‌كند كه سياست‌هاي صنعتي چين، دسترسي محدود كشورهاي خارجي به بازار آزاد و مازاد تجاري 375 ميليارد دلاري اين كشور در تجارت با امريكا، عامل اصلي تصميم براي رويارويي تجاري است. طي ماه‌هاي گذشته چندين دور از مذاكرات دوجانبه ميان مقام‌هاي بلندپايه پكن و واشنگتن براي حل اختلاف‌هاي تجاري با شكست مواجه شده است. از ماه مه تاكنون، نمايندگان پكن و واشنگتن دست‌كم سه دوره مذاكرات سطح بالا براي حل و فصل اختلاف‌هاي تجاري برگزار كرده‌اند. پكن پيشنهاد خريد 70 ميليارد دلار محصولات كشاورزي و انرژي امريكا را مطرح كرده است، اما اين پيشنهاد نتوانست رييس‌جمهور امريكا را راضي كند.
ترامپ در توجيه فرمان جديدش گفته است: «اين تعرفه‌ها براي جلوگيري از انتقال غيرمنصفانه فناوري‌ها و مالكيت معنوي اختراع‌ها و ابتكارها به چين، لازم است و باعث مي‌شود كه بازار كار در امريكا تقويت شود.» به گزارش رويترز، تحليلگران اقتصادي معتقدند كه اين اقدام‌هاي تعرفه‌اي بعيد است به اقتصاد چين ضربه مهلكي وارد كند و نهايتا باعث مي‌شود تا جنگ تجاري با سرعت بيشتري در مبادلات تجاري جهان شعله‌ور شود. به گفته تحليلگران حتي اگر تعرفه‌هاي امريكايي روي معادل 150 ميليارد دلار از صادرات چين هم اعمال شود، باز هم اين مقدار در بهترين حالت در صورت قطع واردات تمامي اين كالاها، فقط نيم درصد رشد سالانه اقتصاد چين را كاهش خواهد داد.
كالاهاي مشمول تعرفه
به گزارش رويترز، گمرك امريكا در فهرست تازه خود 818 كالا به ارزش 34 ميليارد دلار از واردات اين كشور از چين را به فهرست تعرفه‌ها اضافه كرده است، در فهرست جديد برخي از كالاها كه در ماه آوريل به فهرست تعرفه‌هاي اضافه شده‌بودند، از جمله صفحه‌هاي تخت تلويزيون ساخت چين، قطعات كولر و تهويه مطبوع، دستگاه توليد اكسيژن و دستگاه‌هاي تنفس مصنوعي پزشكي، از تعرفه معاف شده‌اند. در برابر چين هم تعرفه‌هاي تلافي‌جويانه‌اش را براي 659 كالاي امريكايي وضع كرد، كه 50 ميليارد دلار از واردات چين از امريكا هستند، از دانه سويا گرفته تا خودرو و شيلات، مشمول تعرفه 25 درصدي چين شده‌اند. چين در عين حال اعلام كرد كه اقدام اخير امريكا باعث مي‌شود كه «همه توافق‌هاي پيشين با كاخ سفيد كان‌لم‌يكن تلقي شوند.» تعداد كالاهايي كه چين در فهرست تعرفه‌هاي تلافي‌جويانه قرار داده است، نسبت به فهرستي كه در واكنش قبلي‌اش به تعرفه‌هاي جديد امريكايي اعلام كرده بود، سه برابر شده، اما با حذف برخي از كالاهاي تجاري گران‌قيمت، مانند هواپيماهاي مسافربري از اين فهرست، ارزش دلاري اين فهرست در سطح 50 ميليارد دلار ثابت مانده است. اقدام تلافي‌جويانه چين باعث واكنش منفي بازارهاي سهام در امريكا شد و برخي از بزرگ‌ترين كمپاني‌هاي امريكايي صادركننده به چين، جمعه را با سقوط ارزش مواجه شدند. سهام كمپاني هواپيماسازي بويينگ، به عنوان بزرگ‌ترين صادركننده امريكايي به چين روز جمعه با 1.3 درصد ارزش خود را از دست داد و كاترپيلار نيز كه ديگر صادركننده بزرگ امريكا به چين است با دو درصد كاهش در قيمت سهام مواجه شد.
تعرفه‌هاي امريكايي همچنان خودروها را از جمله خودروهاي توليدي شركت جيلي كه متعلق به كمپاني‌هاي جنرال موتورز و ولوو است و خودروهاي برقي ساخت چين، شامل مي‌شود. همزمان دفتر نمايندگي تجاري امريكا نيز يك فهرست شامل 284 گروه كالايي به ارزش 16 ميليارد دلار از واردات اين كشور از چين را معرفي كرده است كه به فهرست تعرفه‌هاي 25 درصدي اضافه مي‌شوند. اين كالاها كه شامل قطعات نيمه‌هادي، الكترونيكي و پلاستيكي مهم چين مي‌شوند، گروه‌هايي از كالا هستند كه به گفته دولت امريكا از برنامه يارانه دولتي «ساخت چين 2025» بهره‌مند مي‌شوند. برنامه «ساخت چين 2025» يك برنامه دولتي براي حمايت از برخي صنايع و فناوري‌هاي كليدي است كه بتواند آنها را در زمينه‌هاي فناوري‌هاي پيشرفته مانند روبات و قطعات نيمه‌هادي، در بازارهاي جهاني رقابت‌پذيرتر كند. تعرفه‌هاي اين فهرست بعد از يك دوره بررسي عمومي اجرايي خواهند شد. به گزارش رويترز، يك مقام بلندپايه كاخ سفيد خبر داده است كه كمپاني‌هايي كه بتوانند ثابت كنند توانايي تامين اين قطعات را از جايي به جز چين ندارند، از اين تعرفه‌ها مستثني خواهند شد. انجمن صنايع نيمه‌هادي امريكا، به اين فرمان جديد تجاري كاخ سفيد اعتراض و آن را «غيرسازنده» توصيف كرد. اغلب قطعات نيمه‌هادي توليدشده در چين، از ريزپردازنده‌هاي توليدشده در امريكا استفاده مي‌كنند كه در چين فقط فرآوري‌ها، مونتاژ و آزمايش‌هاي پايين‌دستي روي آنها انجام مي‌شود و دوباره به بازار امريكا وارد مي‌شوند.
حمايت بي‌سابقه رهبر دموكرات‌ها از ترامپ
رويترز مي‌نويسد بسياري از انجمن‌هاي تجاري، كمپاني‌ها و نمايندگان كنگره از پكن و واشنگتن خواسته‌اند تا به‌جاي استفاده از سلاح تعرفه‌اي و تشديد خصومت‌هاي تجاري، به مذاكره روي بياورند، اما نشانه‌هاي كمي مبني بر ازسرگيري مذاكرات تجاري بين دو كشور ديده مي‌شود. با وجود اين اعتراض‌ها، چارلز شومر، رهبر دموكرات‌ها و از منتقدان دولت ترامپ، از جمله كساني بود كه از اين اقدام كاخ سفيد حمايت كرده است. شومر در بيانيه‌اي در حمايت از اين فرمان جديد نوشته است: «چين دشمن واقعي تجاري ما است و مالكيت معنوي اختراع‌ها و ابتكارهاي ما را مي‌دزدند و به كمپاني‌هاي ما اجازه نمي‌دهند كه به صورت منصفانه رقابت كنند تا ميليون‌ها شغل در امريكا به خطر بيفتد.» به نوشته رهبر دموكرات‌هاي سنا اين اقدام ترامپ «درست به هدف زده است.»