ايران به عنوان يكي از اعضاي بنيانگذار اوپك در طول تاريخ اين سازمان، همواره به حفظ منافع كشورهاي توليدكننده و مصرف‌كننده و همچنين ارتقاي ثبات بازار نفت باور داشته و به آن پايبند بوده است.
ثبات بازار نفت مستلزم همكاري ميان طرف‌هاي ذي‌نفع بازار از جمله توليدكنندگان و همچنين مصرف‌كنندگان بوده و لازم است توجه را به نقش كليدي و سازنده همكاري ميان توليدكنندگان نفت عضو و غير عضو اوپك در قالب «توافق جهاني كاهش توليد نفت» جلب كنم. اين توافق ثبات را به بازار نفت آورد و به رشد اقتصاد جهاني كمك كرد.
از ديد من، قيمت نفت در جايي مطلوب است كه يك توازن حساس ميان سه عنصر بنيادين «تضمين سرمايه‌گذاري آينده در كشورهاي توليدكننده نفت»، «تضمين عرضه به‌موقع و كافي نفت براي تامين تقاضا» و «تضمين رشد پايدار و مقبول براي اقتصاد جهاني» ايجاد شده باشد.
بهطور علني و در فرصتهاي گوناگون اعلام كرده‌ام كه ايران مخالف قيمت بالاي نفت است؛ اعتراض من به قيمت بالاي نفت از اين باور عميق نشأت مي‌گيرد كه قيمت‌هاي بالا در ميانمدت و بلندمدت، به توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان سودي نمي‌رساند.
رشد كنوني قيمت نفت ريشه در دلايل سياسي دارد و آمارهاي مربوط به عرضه و تقاضا در اين وضع نقش مهمي ندارند، در روزهاي اخير، رييس‌جمهوري امريكا اوپك را به دليل رشد قيمت نفت مواخذه كرد. اوپك در طول حيات خود و به ويژه در سال‌هاي اخير، از قيمت‌هاي معقول نفت حمايت كرده و هيچگاه براي دستيابي به قيمت‌هاي بالاي نامعقول تلاش و حمايتي نكرده است.
دليل قيمت‌هاي بالاي كنوني نفت بطور عمده نبود تعادل ميان عرضه و تقاضاي نفت نيست.
تنش سياسي ايجاد شده از سوي دولت امريكا موجب تشديد بي‌ثباتي و ابهام در بازار شده، مصرف‌كنندگان را نگران كرده و قيمتها را بالا برده است.
از آنجا كه دليل اصلي افزايش قيمت نفت، سياسي است، بنابراين چاره كاهش قيمت نفت نيز تنها مي‌تواند سياسي باشد. علي‌الاصول، ما با استفاده از نفت به عنوان يك ابزار سياسي و تحميل محدوديت بر توليدكنندگان به دلايل سياسي، مخالف هستيم.
امريكا نمي‌تواند از اوپك انتظار داشته باشد كه عليه ۲ عضو بنيانگذار خود اقدام كند؛ برعكس، اوپك يك سازمان مستقل، جاافتاده و مسووليت‌پذير است كه از آن انتظار مي‌رود انسجام و اقتدار خود را طبق اساسنامه تقويت، از سياست‌زدايي در بازار حمايت و چنين اقدامات يكجانبه را كه روند طبيعي بازار نفت را مختل مي‌كند، محكوم كند.
تلاش امريكا براي تعميم مقررات ضدانحصار و مجازات اعضاي اوپك در قالب قانوني موسوم به نوپك نمونه‌اي ديگر از تهديد اين كشور ضدحاكميت اعضاي اوپك است.
تحليلگران بازار نفت پرسشي مهم دارند و آن اين است كه «اقدام اوپك را براي جايگزيني توليد از دست رفته اعضاي اين سازمان كه توليد آنها به دليل تحريم‌ها كاهش يافته است، چگونه مي‌توان تفسير كرد؟»
دشوار است به چيزي غير از اين فكر كنيم كه اين اقدام به منزله دادن مجوز به امريكا براي ادامه اين تحريم‌هاي غيرقانوني، اعمال فشار به اوپك و استفاده از نفت به عنوان ابزاري سياسي در روابط بين‌المللي است. اين اقدام‌هاي يكجانبه به روشني به معناي تهديد شركت‌ها و بانك‌هاي فعال در بازار نفت و اعمال فشار بر آنهاست.
از ديد ما سياست‌زدايي از بازار نفت براي ثبات بازار و طرف‌هاي ذي‌نفع در آن، حياتي است. افزون بر آن، باور دارم همانطور كه در «توافق جهاني كاهش توليد نفت» نشان داده شده است، اوپك نمونه‌اي عالي از نمايش قدرت همكاري برد-برد ايجاد كرده كه به توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان سود رسانده و ثبات بازار، امنيت انرژي و رشد اقتصاد جهاني را ارتقا داده است. ما باور داريم كه همه بازيگران بازار نفت بايد اذعان كنند مولفه‌هاي بنيادين بازار بايد بر آن حاكم باشد و نقشي تعيين‌كننده در بازار ايفا كند .
٭ برگرفته از متن سخنراني وزير نفت در سمينار بين‌المللي اوپك