زهر عقرب
بر جان نحيف محيط‌زيست
گروه اجتماعي| فرمانده يگان حفاظت محيط‌زيست خراسان رضوي از كشف 12 هزار عقرب از يك منزل مسكوني در منطقه لادن مشهد خبر داد. ابوالفضل شعباني گفت: مامورين يگان حفاظت محيط‌زيست استان با همكاري مامورين آگاهي انتظامي كلانتري شهرك ناجا طي چند روز كار اطلاعاتي و رصد يك منزل مسكوني، يك صياد متخلف را دستگير كردند. فرمانده يگان حفاظت محيط‌زيست خراسان رضوي گفت: طي پايش‌هاي به عمل آمده، افرادي به طور مشكوك اقدام به جابه‌جايي باكس‌هاي حاوي عقرب مي‌كردند كه مامورين توانستند آنها را شناسايي و در يك عمليات غافلگير‌كننده و با كسب اجازه از مراجع قضايي منزل مورد نظر را بازرسي كنند.به گزارش روابط عمومي اداره كل حفاظت محيط‌زيست خراسان رضوي، در بازرسي از منزل اين فرد متخلف تعداد دوازده هزار عقرب از انواع زرد و سياه كشف شد كه از اين تعداد 10 هزار عقرب طي مدت نگهداري و پرورش تلف شده بودند. شعباني با اشاره به اينكه عقرب‌ها به‌منظور بهره‌برداري از زهرشان توسط عده‌اي سودجو بدون مجوز صيد شده بودند؛ گفت: دو هزار عقرب زنده مكشوفه نيز توقيف و جهت اقدامات بعدي به اداره كل حفاظت محيط‌زيست استان منتقل شد. فرمانده يگان حفاظت محيط‌زيست خراسان رضوي افزود : فرد دستگير شده به اتهام پرورش غيرمجاز عقرب در منزل مسكوني و ايجاد خطر و ناامني به مراجع قضايي معرفي شده است.كشف 12 هزار عقرب از يك منزل مسكوني در مشهد بار ديگر نشان داد كه تبليغات گسترده ظرف سه سال اخير درباره سودآور بودن «زهر عقرب» چه پيامدهايي داشته است. سال گذشته بود كه روزنامه «خبر جنوب» در خبري اعلام كرده بوده هر گرم زهر عقرب 4 تا 8 ميليارد تومان قيمت دارد. اين نشريه حتي به نقل از «دباغ‌منش»، كارشناس آزمايشگاه حشره‌شناسايي شيراز از برگزاري دوره آموزشي شناسايي و صيد عقرب در شيراز خبر داده و نوشته بود: «زهر عقرب براي ساخت پادزهر و درمان بيماري‌هايي مانند ديابت، سرطان و رماتيسم كاربرد دارد. در ايران ۶۰ گونه عقرب وجود دارد كه زهر ۴ نوع آن بسيار ارزشمند است و ما در اين دوره به ۵۰ كارآموز از سراسر كشور چگونگي شناسايي، صيد، پرورش و زهرگيري از عقرب را به صورت عملي ياد مي‌دهيم.»تبليغاتي از اين دست در دو سه سال اخير موجب شده تا شمار زيادي از افرادي كه در پي كسب سودهاي كلان هستند به صيد غيرمجاز عقرب روي بياورند؛ مساله‌اي كه حالا به انبوه مشكلات محيط‌زيست ايران افزوده شده است. عليرضا نادري، كارشناس بي‌مهرگان در دفتر موزه تاريخ طبيعي و ذخاير ژنتيكي سازمان حفاظت محيط‌زيست، هفته گذشته با تاييد خبر رونق صيد عقرب به «ايلنا» گفت: «شركت‌هايي كه در زمينه‌هاي ديگري از جمله زهرگيري از مار فعاليت داشتند اكنون به پرورش عقرب و ملخ روي آورده‌اند. ماجراي اين شركت‌ها اين است كه افرادي را از طريق تبليغات جذب كرده، به طوري‌كه در هر دوره ۲۰ الي ۳۰ نفر را پذيرش كرده و با دريافت ۵۰۰ الي ۷۰۰ هزار تومان به اصطلاح به آنها آموزش مي‌دهند كه چگونه عقرب پرورش دهند. سپس براي اينكه اين افراد بتوانند از سازمان حفاظت محيط‌زيست مجوز دريافت كنند، طرح‌هاي توجيهي در اختيار آنها قرار مي‌دهند كه هر طرح را از يك الي دو ميليون شروع و تا ۵۰ الي ۶۰ ميليون به فروش
مي‌رسانند.به گفته نادري اين شركت‌ها براي نمونه عقرب‌هايي را كه به طور غيرقانوني جمع‌آوري كرده به اين افراد با مبالغ مختلفي به فروش مي‌رسانند. بسياري از افرادي كه آموزش ديده‌اند نيز اقدام به عقرب‌گيري مي‌كنند تا بتوانند زهر آن را بفروشند. عده ديگري نيز در سيستم‌هاي دانشگاهي و به صورت علمي كار مي‌كنند كه البته آنها هم بايد از اين پس مجوز خاص سازمان حفاظت محيط‌زيست را داشته باشند. او با تاكيد بر اينكه پرورش عقرب بسيار دشوار است، تصريح كرد: در ايران تجربه‌اي براي اين موضوع وجود ندارد و اگر كسي ادعا مي‌كند كه تجربه پرورش عقرب دارد، گزافه‌گويي است. براي پرورش عقرب بايد با تعداد بسيار محدودي كار را شروع كرد. سازمان نيز در مجوزهاي صادره قيودي را متذكر ميشود از جمله اينكه تعداد عقربي كه از طبيعت گرفته شده، ظرف مدت دوسال به طبيعت بازگردانده شوند تا باعث برهم خوردن تنوع زيستي منطقه نشوند. كارشناس بي‌مهرگان در دفتر موزه تاريخ طبيعي و ذخاير ژنتيكي سازمان حفاظت محيط‌زيست با تاكيد بر اينكه كشور ما براي گونه‌هاي مار و عقرب محدوديت دارد، تاكيد كرد كه اگر قرار باشد، هر كسي بخواهد هزاران عقرب و مار را جمع‌آوري كرده و از سم و زهر آنها استفاده كند، جمعيت اينگونه جانوري قطعا به خطر مي‌افتد و اكوسيستم ما نابود ميشود.