چرا آموزش و پرورش عقب نشست؟
بهمن قره‌داغي
وزير آموزش و پرورش در بهمن سال گذشته طرح حذف مدارس خاص و در راس همه، مدارس سمپاد را در صدر برنامه‌هاي اين وزارتخانه قرار داد. او نخستين‌بار در توييتر خود نوشته بود: «با فشار آزمون‌هاي مداوم، فرصت كودكي و تمرين مهارت‌هاي لذتبخش زندگي را از كودكان گرفته‌ايم. گام نخست را برداشتيم. دانش‌آموزان ابتدايي از آماده شدن براي آزمون‌هاي تيزهوشان، نمونه دولتي و مدارس خاص رها شدند.»ناتواني آشكار وزارت آموزش و پرورش در اجراي مصوبه اصول 16 گانه حاكم بر ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و مقابله با مافياي ثروت و دلالان موسسات آموزشي، شوربختانه دانش‌آموزان پايه ششم متقاضي مدارس بي‌ريشه ايزوله‌ساز تيزهوشان، كه زيست طبيعي را از كودكان‌مان گرفته، از «چاله» درآورد و ناباورانه به «چاه» انداخت. اين يعني آموزش و پرورش، نمي‌تواند (به هر دليلي مي‌دانستيم كه مي‌خواستند) خواسته‌اي تا اين مايه درون خانوادگي را مديريت كند؛ هرچند ادعا كردند در اجراي هر برنامه‌اي، توجيه علمي داشتن و پژوهش‌محوري ملاك عمل قرار مي‌گيرد .چه كسي نمي‌داند كه آزمون ريوني (جدول پيشرونده ريون) كه از سال ١٩٣٨ ميلادي و با تجديد نظر مجدد آن در سال ١٩۴٨ براي سنجش هوش عمومي افراد بالاي پنج سال پي‌ريزي شده امروزه به دلايل مختلف از جمله اينكه نمي‌تواند برجستگي‌هاي هوش تحليلي، تجربي و تحصيلي را در كودكان بنماياند و همچنين اصل آن با جواب، در دسترس همه هست و... فاقد روايي و نيز به دليل عدم بررسي‌هاي هنجاريابي متناوب، براي گروه سني دوره ابتدايي و ... فاقد اعتبار است. برگزاري اين آزمون با اين محتوا در حالي اتفاق افتاد كه ما كارشناسان تعليم و تربيت، در سايه‌سار مصوبه بايسته پيشين حذف آزمون مدارس تيزهوشان و نمونه دولتي، چشم به اقدامي تكميلي يعني حذف امتحان هماهنگ پايه ششم دوخته بوديم؛ امتحاني كه با مباني سنجش براي يادگيري، بيگانه است و با روح سنجش فرآيندي در تضاد و تنها هزينه‌هاي مادي و زماني و رواني بسياري بر مدارس و مناطق و استان‌ها تحميل مي‌كند و... ديدم قوز بالاقوز ديگري به نام آزمون ريون در ديواركشي و جداسازي دانش‌آموزان بي‌نواي پايه ششم كه قربانيان تاجران آموزشي شده‌اند، فرا نگاه‌مان قد افراشت. البته چنين اتفاقاتي از پيش يعني وقتي يكي در راس حرم وزارت در پاسخ به اين پرسش كه چگونه قرار است سوابق تحصيلي دانش‌آموزان پايه ششم كه براساس ارزشيابي توصيفي است، لحاظ شود، گفت: دانش‌آموزان با رتبه «عالي» مي‌توانند در اين آزمون شركت كنند؛ در حالي كه ما رتبه‌اي به نام عالي در دوره ابتدايي نداريم، قابل پيش‌بيني بود. در پايان انتظار مي‌رود حالا كه چنين مدارس و آزمون‌هايي همچنان خواهند بود، آموزش و پرورش حداقل ضمن آموزش حرفه‌اي به معلم و تغيير و تحول در پرسنل، در جهت پياده‌سازي انگاره‌هاي ارزشيابي كيفي توصيفي در دبستان و ايجاد فضاي تعليم و تربيتي سرشار از انگيزه‌هاي رشد، آستين همت بالا بزند.