• ۱۴۰۳ پنج شنبه ۶ ارديبهشت
روزنامه در یک نگاه
امکانات
روزنامه در یک نگاه دریافت همه صفحات
تبلیغات
صفحه ویژه

30 شماره آخر

  • شماره 4159 -
  • ۱۳۹۷ دوشنبه ۲۲ مرداد

كتابخانه

دفاع از رساله ميل

جان استوارت ميل فيلسوف بريتانيايي قرن نوزدهم است. او گذشته از آنكه نويسنده بود و در زمينه منطق، شناخت‌شناسي، اخلاق و اقتصاد قلم مي‌زد، در عرصه سياست نيز فعال بود.

ميل دوره‌اي دراز كارمند كمپاني هند شرقي بود و چندي هم رييس آن شد. در دهه ۱۸۶۰ او نماينده مجلس عوام در پارلمان بريتانيا شد و به دفاع از سياست ليبرال در مسائل قانونگذاري و آموزش همت نهاد. نوشته‌هاي سياسي ميل درباره مسائل مربوط به حقوق و آزادي سياسي، حكومت پارلماني و جايگاه و پايگاه زنان در جامعه بوده‌ است. ميل در شناخت‌شناسي قائل به تجربه‌گرايي و در فلسفه اخلاق فايده‌گرا بود. مكتبي كه بنيادگذارانش جرمي بنتام و پدرش جيمز ميل بودند.

در «فلسفه سياسي جان استوارت ميل» نظر معمول و مقبول درباره خصلت نوشته‌هاي جان‌استوارت ميل آزادي به منازعه گرفته شده است.

«فلسفه سياسي جان استوارت ميل» نوشته جان‌گري با ترجمه خشايار ديهيمي توسط نشر نو منتشر شده است.

جان‌گري در بخشي از مقدمه‌ اين كتاب مي‌نويسد: «هدف من در اين پژوهش اين است كه با تحليل متن و بازساختن استدلال ميل نشان دهم كه رساله آزادي آن رساله احمقانه‌اي نيست كه در طول يك قرن منتقدان و مفسران ناهمدل سعي كرده‌اند آن را چنان بنمايانند.»

فايده‌گرايي ميل، اصل آزادي، فايده عدالت، پاترناليسم، اخلاق‌گرايي، آزادي بيان، فرديت، خوشبختي و لذت‌هاي والاتر، خودمختاري، اصالت، آرمان‌ها در آموزه آزادي و ... از مهم‌ترين موضوعات مورد بحث در اين كتاب هستند.

 

خوشبختي در لحظه

جاذبه خيال‌پروري‌ها به خصوص از آن ناشي مي‌شود كه مي‌توان ژان ژاك روسو را در اين اثر به حالت طبيعي بازيافت. بي‌گمان او هنوز از توهماتش كاملا رها نشده است. اما اكنون مي‌تواند با وارستگي و چشم‌پوشي از آنها سخن گويد چهره‌اي تازه و پاك به حيث تصويري نهايي از خود ارايه دهد. در خيال‌پروري‌ها، روسو را با فراست و ساده‌دلي و صداقت بازمي‌يابيم كه هيجانات و مشاجرات قلمي، آن را نياشفته است.

روح انسان زماني از خوشبختي واقعي برخوردار مي‌شود كه از گذشته بگسلد، نسبت به آينده بي‌اعتنا شود و فقط به حال بپردازد. روسو براي تجسم بخشيدن به اين حالت روحي كه آن را يگانه راه موثر براي نيل به سكون و آرامش مي‌داند، لحني بسيار دلنشين برمي‌گزيند و سادگي و آراستگي را با صادقانه‌ترين و انتقال‌پذيرترين هيجانات دروني درمي‌آميزد.

«خيال‌پروري‌ها» اثر ژان ژاك روسو با ترجمه احمد سميعي گيلاني توسط انتشارات نيلوفر به چاپ رسيده است. كابوس‌هاي وحشتناك

اين كتاب مي‌كوشد به پيشبرد «نقشه‌برداري شناختي» از منظومه جهان معاصر كمك كند و پس از ارايه توصيفي كوتاه از ويژگي‌هاي اصلي سرمايه‌داري معاصر، طرحي كلي از خطوط اصلي ايدئولوژي مسلط به دست دهد، آن هم با تمركز بر پديده‌هاي ارتجاعي (و مشخصا شورش‌هاي پوپوليستي) كه در واكنش به تخاصم‌هاي اجتماعي سربرمي‌آورند. نيمه دوم كتاب به دو جنبش رهايي‌بخش بزرگ 2011- بهار عرب و جنبش اشغال وال‌استريت- مي‌پردازد و پس از آن، از خلال بحثي درباره سريال واير، با اين پرسش دشوار درگير مي‌شود كه چگونه مي‌توان با سيستم مبارزه كرد و به فرايند‌هاي پيشرفته و پيچيده آن دامن نزد.

وقايعي مانند جنبش اشغال وال‌استريت و بهار عرب و تظاهرات در يونان و اسپانيا و نظاير آن را بايد نشانه‌هايي از آينده تعبير كرد. به عبارت ديگر، بايد روي‌گردانيم از منظر تاريخي‌گرايانه معمولي كه يك واقعه را از طريق زمينه و پيدايش آن درك مي‌كند. طغيان‌هاي رهايي‌بخش راديكال را نمي‌توان اينگونه درك كرد: به جاي تحليل آنها به عنوان بخشي از پيوستار گذشته و حال، بايد آنها را در منظر آينده بياوريم و همچون تكه‌پاره‌هايي محدود و كج و معوج (و گاه حتي منحرف) از يك آينده اتوپياپي در نظر بگيريم كه به منزله پتانسيلي پنهان در حال حاضر نهفته است. «سال روياهاي خطرناك» نوشته اسلاوي ژيژك با ترجمه صالح نجفي و رحمن بوذري توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.

ارسال دیدگاه شما

ورود به حساب کاربری
ایجاد حساب کاربری
عنوان صفحه‌ها
کارتون
کارتون