راي شفاف براي همه طرح‌ها قابليت عملي شدن ندارد
عبدالرضا هاشم‌زايي
اخيرا نمايندگان مجلس طرحي براي شفافيت آراي نمايندگان ارايه كرده‌اند كه فوريت آن رد شده است. موافق راي علني نمايندگان به طرح‌ها و لوايح نيستم؛ به اين خاطر كه محدوديت‌هايي براي نمايندگان مجلس ايجاد مي‌كند. اينكه برخي مي‌گويند نمايندگان شجاعت ندارند راي خود را به مردم بگويند، درست نيست. در هر روز چندين‌بار راي‌گيري انجام مي‌شود. اصولا در شرايط كنوني نيز برخي راي‌گيري‌ها با تقاضاي تعدادي از نمايندگان يا دولت مي‌تواند علني باشد. در مجلس دوم نيز اينگونه بود كه برخي نمايندگان نامه‌اي به هيات رييسه مي‌نوشتند و تقاضاي راي علني مي‌كردند. اما اينكه براي تمامي راي‌گيري‌ها قانون بگذاريم، عملا مزيتي ندارد. مردم عادي كليه آراي نمايندگان را براي طرح‌ها، لوايح، مواد و تبصره‌ها بررسي و چك نمي‌كنند. مهم اين است كه در يك دوره دو يا سه راي حساس از نظر سياسي يا اقتصادي هست كه شفافيت در آن اهميت زيادي براي جامعه دارد. نماينده مجلس را نبايد تحت هيچ شرايطي محدود كرد. خوب است كه براي موضوعات مهم مثلا راي‌گيري در مورد موضوع FATF علني و شفاف باشد. در عين حال اين طرح قابليت اجرايي شدن هم ندارد. در هر روزي ممكن است 20 تا 30 راي‌گيري در مجلس انجام بگيرد. راي‌گيري‌هايي كه خيلي هم حساسيت‌بر‌انگيز نيست. راي شفاف در مورد انضباط و مقيد بودن به تصميم جمعي فراكسيون‌ها نيز چندان اثرگذار نيست. در مورد استيضاح وزرا حتي نمايندگاني از فراكسيون‌ها به عنوان مخالف صحبت مي‌كنند. درست است كه نماينده در يك فراكسيون بايد رفتار تشكيلاتي داشته باشد و برخي نمايندگان برخلاف نظر جمعي فراكسيون راي مي‌دهند اما بالاخره اين مساله در كشورهاي ديگر نيز وجود دارد. خيلي عجيب نيست كه نماينده‌اي به تشخيص خود عمل كند. در ايران به اين دليل كه احزاب پايدار وجود ندارد، رفتارهاي غيرتشكيلاتي بيشتر مشاهده مي‌شود اما در‌نهايت نمي‌توان نمايندگان را محدود كرد. گاهي اوقات نمايندگان تحليل خودشان را از وضعيت موجود دارند و اين آزادي عمل براي هر نماينده نيز محفوظ است. در عين حال اين مساله نافي رفتار جمعي در قالب فراكسيون‌ها نيز نيست.
عضو شوراي مركزي فراكسيون اميد