حرفهاي ظريف طبيعي است
مصطفي درايتي
از وقتي كه مساله FATF به صورت رسانهاي و جدي در كشور مطرح شد، همه دنبال اين بودند كه بدانند دليل مخالفت برخي با اين كنوانسيون چيست. مسوولان، رسانهها و سياسيون هم همواره اين موضوع را پيگيري ميكردند كه با توجه به مشكلاتي كه در كشور داريم، ملحق شدن به اين كنوانسيون چه مشكلاتي را ايجاد ميكند كه با وجود اين همه گرفتاري و هزينهاي كه نپيوستن به آن براي كشور دارد، بايد از آن بگذريم. يكي از دلايلي كه در ابتدا مخالفان براي پيوستن به FATF مطرح ميكردند، اين بود كه برخي ميگفتند با پيوستن به اين كنوانسيون نميتوانيم از حزبالله حمايت كنيم و دست آقاي قاسم سليماني با اين كار بسته ميشود. همان زماني كه اين حرفها مطرح شد، گفتند كه اين يك پوشش است و اين حرف واقعيت ندارد. اگر ايران اعتباراتي هم به ديگران ميدهد و كمكي ميكند...
طبيعتا از مجاري مشخص و روشني انجام ميشود و بهطور معمول هيچ كشوري از طرق عادي اين كار را انجام نميدهد. با توجه به مشكلات سنگيني كه در اين كنوانسيون ميتواند ايجاد كند، اين بهانه درستي نيست. اگرچه برخي همچنان براي توجيه خود گاه گاهي از اين دليل استفاده ميكردند اما اين موضوع بعد از صحبتهايي كه انجام شد به آن شدت از طرف مخالفان FATF مطرح نميشد و همواره اين سوال كه دليل افرادي كه با اين كنوانسيون مخالفت دارند، چيست؟ دلايل ديگر براي مخالفت جدي با كنوانسيوني كه در صورت رد آن كشور را در تنگناي جدي ميگذاشت، چه هستند؟ اما در اين قضايا هيچ دلايل مشخصي ديده نميشد. جز اينكه اين شبهه را كاملا تشديد ميكرد كه محتملا علت مخالفت افرادي هستند كه پشت اين قضيه قايم شدهاند و منافعي دارند كه با الحاق اين افراد به اين كنوانسيون با مشكل مواجه ميشود. يا محتملا ممكن است اين افراد رفتارها و كارهايي ميكنند كه ممكن است نتوان زمان غيرشفافيت آنها را تشخيص داد و با شفافسازي اين كنوانسيون تشخيص آنها سادهتر ميشود. اگر آقاي ظريف هم حرفي از كساني زده كه پولشويي ميكنند، دقيقا به اين دليل است كه دلايل افراد براي اين قضيه هيچوقت به صورت اقناعكننده و قابل توجيه نه طرح شده و نه منبع مشخصي داشته است. وقتي هم اينچنين رفتار ميشود، طبيعتا اين تصور ميشود كه بايد يك چيزي پشت اين قضيه باشد وگرنه چرا عدهاي بايد در اين شرايط با اين كنوانسيون مخالفت كنند؟ وقتي ترامپ به اين شكل به دنبال تحريم ايران است، چرا ما بايد با دست خودمان راههايي را كه ترامپ ميخواهد برايش ايجاد كنيم؟ و به جاي اينكه بخواهيم تحريم را دور بزنيم، با دست خودمان تحريم ايجاد كنيم؟ در حالي كه ميدانيم كه بزرگترين و نزديكترين شركاي ما هم اعلام كرده بودند كه در صورتي كه به اين كنوانسيون ملحق نشويم، حتي آنها هم نميتوانند با ما كار كنند، چرا بايد به اين سمت حركت كنيم؟ با توجه به مشكلاتي كه ميدانيم عدم پيوستن به اين كنوانسيون براي كشور مشكل ايجاد ميكند و مخالفتهايي كه هيچ دليل منطقي و درستي نداشت، حرفهاي آقاي ظريف طبيعي است. بنابراين طبيعتا قضيه به اين سو آمد كه احتمالا نفع افرادي در اين است كه با رد FATF ايران چنين تحريمي شود و اين افراد كساني نيستند جز آنهايي كه كار مالي شفاف نميكنند. حالا در اين عدم شفافيت همه چيز ممكن است اتفاق بيفتد؛ از رشوه گرفتن تا پولشويي و قاچاق. همه چيز ممكن است داخل قضيه باشد. حرف آقاي ظريف در كليت قضيه همان چيزي است كه هر كسي كه بخواهد دودو تا چهارتا كند، به همين نتيجه ميرسد. مگر اينكه افراد دلايلي بياورند كه به لحاظ كارشناسي قابل بررسي و توجيه باشد. بعد از اينكه موضوع كمك به كشورهاي ديگر مطرح شد، مخالفان چه دليل ديگري را مطرح كردند كه حرف جدي باشد و بتوان روي آن تامل كرد؟ بنابراين مخالفان اين كنوانسيون طوري رفتار كردند كه بهطور طبيعي حرفي جز چيزي كه آقاي ظريف مطرح كردند را نميتوان در توجيه رفتار آنها گفت. از اين جهت نميتوان خيلي به آقاي ظريف بابت مطرح كردن اين موضوع خرده گرفت.