عجيب و واقعي

لارس فون تريه مي‌خواهد تمام فيلم‌هايش را به شكل الماس دربياورد. اين فيلمساز دانماركي از فيلم «ماليخوليا» (2011) شروع كرده است؛ الماس بي‌رنگ دوازده قيراطي كه از دو تكه سنگ خالص تشكيل شده و روي پايه‌اي سياه در ويتريني شيشه‌اي در اتاقي با ديوارهاي سفيد در موزه آنت‌ورپ قرار گرفته است. طبق گزارشي كه نيويورك تايمز از اين نمايشگاه منتشر كرده است وقتي بازديدكننده اين الماس را ببيند از او مي‌خواهند هدست واقعيت مجازي روي سرش بگذارد و وارد دنياي وسيع همان الماس ‌شود و چند لحظه‌اي را درون هسته آرام و درخشان آن ‌بگذراند.

اين نمايشگاه گيج‌كننده «ماليخوليا: الماس» نام دارد كه فون تريه روز جمعه در موزه هنر معاصر M HKA در آنت‌ورپ بلژيك همراه با ماريان اسلات، تهيه‌كننده فيلم‌هايش و تاجر روسي لئونيد اوگارِو راه انداخته است و تا پنجم مه برپا است. اوگارو مي‌گويد: «اين نمايشگاه محتواي قديمي زمين را با محتواي جديد، واقعيت مجازي، ادغام كرده است. واقعيت مجازي آنقدر جديد است كه حتي نمي‌دانيم فردا چه كاربردي پيدا خواهد كرد.» فون تريه گفته است يك طرف اين الماس تراش خورده است اما طرف ديگر آن دست‌نخورده است و اول اسم اين فيلمساز «LvT» روي آن حك شده است و بازنمايي استعاري از فيلم «ماليخوليا»ي اوست. در فيلم زني كه با افسردگي دست‌وپنجه نرم مي‌كند لباس عروسي‌اش را خراب مي‌كند و در همين حين سياره‌اي به نام ماليخوليا با زمين برخورد مي‌كند. گويي اين الماس هم تعبيري نعل‌ به نعل از پايان‌بندي آخرالزماني است؛ دو سنگ بزرگ به همديگر برخورد مي‌كنند تا يك قالب را شكل بدهند. فون تريه از صحبت درباره اينكه چطور اين الماس خميره فيلم را بيان مي‌كند، گريخت و گفت: «كوشيده‌ام حال‌وهوا را به تصوير بكشم.» او قصد دارد تمام 13 فيلمي كه تا به امروز جلوي دوربين برده را به الماس تبديل كند و آنها را در موزه‌هاي سراسر جهان به نمايش بگذارد. اما پروژه الماس‌ها براي اين فيلمساز كه به تازگي فيلم «خانه‌اي كه جك ساخت» را روي پرده برد، انحراف از دنياي سينما به شمار مي‌رود. حتي خود فون تريه هم معترف است كه نمي‌داند چطور اين پروژه را به حرفه‌اش ربط بدهد. مي‌گويد: «به نوعي كاري جنبي است اما به هيچ‌وجه نمي‌داني زندگي تو را كجا خواهد برد. وقتي كار روي الماس شروع شد فكر مي‌كردم تراش دادن الماس دو هفته زمان مي‌برد و جالب خواهد بود.» اما تراش دادن اين سنگ با دست پنج سال زمان برد.