حجتالاسلاموالمسلمين حسن روحاني، رييسجمهور روز شنبه در جمع مديران شركتهاي دانشبنيان و نوآفرين آزادي انديشه را اولين زيربنا براي پيشرفت در عرصههاي مختلف علمي، اجتماعي و سياسي دانست و ادامه داد: «معتقديم پيشرفت در علم و فناوري در سايه آزادي انديشه و محيط مناسب انجام ميشود و دولت، حكومت و نظام موظف هستند اين زيرساخت را فراهم كنند.»
او با تاكيد بر اينكه آزادي انديشه اولين زيربنا براي رشد و توسعه فناورانه است، گفت: «بايد شرايط و محيط آزاد براي طرح فكر و ايده در زمينههاي مختلف اجتماعي، سياسي و علمي در كشورمان وجود داشته باشد.»
به گفته روحاني، علم و دانش پايه اصلي فناوري است. براي اينكه روند علم و دانش شتاب پيدا كند، بايد در دانشهاي پايه رشد يابد و چنانچه در علوم پايه رشد نكنيم، ستونهاي اصلي براي ايجاد ساختمان روي آن وجود نخواهد داشت.
رييسجمهور با اشاره به اينكه اگر استاد دانشگاه و دانشجو براي بيان ديدگاه و اظهارنظر خود آزاد نباشد، امكان پيشرفت هم وجود ندارد، خاطرنشان كرد: «هنوز هم فكر نميكنم، آن ميزان آزادي كه در دوران خودمان در 40 الي 50 سال گذشته در حوزه علميه قم وجود داشت، در دانشگاههاي ما وجود داشته باشد. در آن دوران در حوزه علميه يك عالم و استاد، تمام علماي بزرگ و نظرات آنها را نقد ميكرد و كنار ميگذاشت و گاهي حتي ديدگاهي كه روي آن علما و فقهاي بزرگ اجماع داشتند به راحتي توسط مدرس رد ميشد و نام بزرگترين فقها را ميآوردند و ميگفتند كه اشتباه كردند و در همان جلسه شاگرد هم به راحتي اظهارنظر مدرس را مورد اشكال قرار ميداد.»
او ادامه داد: «دولت مهمتر از آمادهسازي زيرساختهاي فيزيكي موظف است، زيرساختهاي حقوقي را فراهم كند، چرا كه يك فناوري و اختراع براي به ثبت رسيدن با دهها پيچ و خم حقوقي و مقرراتي مواجه است، بنابراين دولت و مجلس بايد زيرساختهاي حقوقي و مقرراتي را با كمك يكديگر به وجود بياورند و چنانچه اين زيرساختها آماده باشد، دانشجو و محقق ميتواند در محيط مناسب به رشد و شكوفايي برسد.»
به گفته رييسجمهور، رشد فناوري به پيوستگي و وابستگي نياز دارد. اگر ارتباط علم و فناوري با دانشگاه، صنعت، توليد و بازار ضعيف باشد، آن فناوري نميتواند به راحتي توسعه پيدا كند و چنانچه در اينگونه ارتباط اشكالي وجود داشته باشد، بيترديد روند رشد را محدود و كند ميكند.
روحاني با بيان اينكه بالاترين نشاط را گروهي برخوردار هستند كه خلاقيت دارند، ادامه داد: «بايد به محقق و دانشجو فرصت خطا و جبران آن داده شود و همه فرصتها را براي نسل جوان فراهم آورد، چه بسا ممكن است محققي در يك فناوري به نتيجه نهايي نرسد، اما بايد فرصت و امكانات لازم را مجددا براي فعاليت او فراهم كنيم تا به نتيجه مطلوب نايل آيد.»
به گفته او، در دوران جنگ تحميلي بسياري از كارها به نتيجه نهايي نميرسيد اما وقتي حوصله، فرصت و امكانات بعدي را براي انجام آن كار فراهم ميكرديم، نتيجه نهايي هم حاصل ميشد.
روحاني با اشاره به اينكه شرايط امروز كشور هم خوب و هم سخت است، ادامه داد: «يكي از اعتقادات و باورهاي دولت از ابتداي كار در سال 92 تاكنون بر اين بوده كه علم هم مانند هنر، فناوري، اخلاق و ايمان مرز نميشناسد و مولفههاي علمي در همه جاي دنيا يكسان است و مرزي ندارد.»
رييسجمهور خاطرنشان كرد: «در حوزه فناوري هم مرز معنا ندارد و كمتر فناوري است كه صد درصد آن را يك فرد يا يك كشور بهطور كامل در اختيار داشته باشد و چه بسا برخي قطعات يك محصول را از ساير كشورها تامين ميكنند و اين نيازمند وجود ارتباط با ساير كشورهاست.»
او با تاكيد بر ضرورت وجود ارتباط سهل با دنيا گفت: «يكي از وظايف دولت برقراري ارتباط سهل با جهان است؛ در چنين شرايطي برخي كشورها به فكر احداث ديوار در مرزهاي خود افتادهاند كه در تامين بودجه آن با كنگره با مشكل مواجه هستند، اينها همچنين براي ويزا و علم هم قائل به مرز و ديوار هستند در حالي كه نميدانند تمام پيشرفتهايشان در سايه اين بوده كه ديوار نداشتند. اگر امريكا رشد و پيشرفت دارد اين پيشرفت با حضور مليتهاي كشورهاي مختلف در اين كشور به وجود آمده است و زماني به مرز علم و دانش و پيشرفت رسيدند كه ديوار نداشتند. هر كشوري اطراف خود ديوار بكشد بدون ترديد رشد و پيشرفت نخواهد كرد، لذا بايد بتوانيم با متفكران و دانشمندان كشورهاي مختلف و همسايه رابطه نزديك داشته باشيم.»
رييسجمهور با اشاره به اينكه امروز كشورمان با فشار و تحريم مواجه است، ادامه داد: «برخي كشورها ميدانند كه راه كند كردن روند رشد و پيشرفت، تحريم و بستن راههاست؛ البته اين كار آنها ضمن ايجاد مشكل انگيزههايي را در داخل كشورمان تقويت ميكند تا به خاطر فشار تحريم، قطعهاي كه آن را وارد ميكرديم، بتوانيم آن را در داخل كشور توليد كنيم و در اين راستا صنعت ما بايد جرات استفاده از محصولات داخلي را داشته باشد.»
او با تاكيد بر اينكه مسوولان كشور در تمام ردهها بايد بپذيرند كه اگر ميخواهيم از نوآوريهاي بومي استفاده كنيم، ممكن است با اشكالات موردي هم مواجه شويم، گفت: «بروز برخي خطاها و اشتباهات طبيعي است و ما بايد براي رفع اين خطاها و اشتباهات تلاش كنيم.»
به عقيده روحاني، ريسكپذيري از كارهايي است كه دولت بايد آن را بپذيرد. ممكن است در استفاده از فناوري و نوآوري بومي چند مورد اشكال هم وجود داشته باشد اما عيبي ندارد، با سعي و تلاش خود بايد اين اشكالات را از بين ببريم.
رييسجمهور با بيان اينكه بخش مهم و بزرگي از تحريمها در زمينه ارتباطات پولي و مالي ما با دنياست، ادامه داد: «فناوري سرانجام اين مشكل را حل خواهد كرد و راهها را ميگشايد و شركتهاي دانشبنيان ميتوانند با استفاده از فناوري جديد مسير فشار دشمن را سد كرده و جلوي آن را بگيرند. در اين مقطع توقع ما از شركتهاي دانشبنيان اين است كه در اين حوزه كمك كنند.»
به گفته او، وقتي در شرايط تحريمهاي تحميلي، نياز دارويي بيماران از توليد داخلي تامين ميشود و بخش صنعت ما ميتواند از ظرفيت شركتهاي دانشبنيان استفاده كند، جاي خوشحالي است.
روحاني با تاكيد بر اينكه راه مبارزه با فساد شفافيت و دولت الكترونيك است، گفت: «دولت الكترونيك باعث ميشود كه يك مدير و يك ارايهدهنده خدمت با مراجعهكننده چهره به چهره نشوند. در گرفتن امضاهاي طلايي همين چهره به چهره شدنها فساد و بدبختي ميآورد.»
او ادامه داد: «بعضي وقتها ماشين، كار را عادلانهتر و دقيقتر از انسان انجام ميدهد. ماشين كمتر اشتباه ميكند و گاهي وقتها هوش مصنوعي از هوش طبيعي دقيقتر است. علم و فناوري در مواقعي ميتواند نقصهاي احتمالي را برطرف كند و اين بسيار مهم است.»
رييسجمهور در پايان سخنان خود با قدرداني از تلاشهاي فعالان حوزه دانشبنيان گفت: «قول من به شما اين است كه تلاش ميكنيم روابط دولت با اين بخش را راحتتر و تسهيل و نيازهاي شما را برآورده كنيم. ما بايد محيط را براي فعاليتهاي علمي و دانشبنيان مساعد و مناسب كنيم. اميدوارم با فعاليت شما در آغاز دهه پنجم انقلاب در عرصه علم و دانش در منطقه سرآمد باشيم.»