مديريت به وقت بحران

از ابتداي سال 98 و حتي چند روز قبل از آن حادثه سيل در چند استان كشور موجب شد تا كنش‌ها و واكنش‌هاي مختلفي حول اين محور شكل بگيرد. با توجه به گزارش‌هايي كه روز گذشته از بلندگوي خانه ملت به گوش رسيد لازم است نگاه متفاوتي به اين وقايع داشته باشيم. اولين نكته‌اي كه در اين گزاره بايد به آن توجه داشته باشيم اين است كه بپذيريم اين سيل در يك قرن گذشته بي‌سابقه بوده است و مهم‌تر از آن، سيل در هر كجاي دنيا كه رخ دهد حتما با خود خرابي به دنبال دارد. در اين ماجرا وقتي چنين اتفاقي با چنين وسعتي براي يك مدت طولاني ادامه پيدا مي‌كند مسلم است كه كار امدادرساني با مشكل رو‌به‌رو مي‌شود و اين امر قطعا با اختلال‌هايي رو به‌رو مي‌شود. مساله قابل توجه اين است كه درست در مرحله‌اي چنين حوادثي رخ مي‌دهد كه كشور و دولت ما با مشكلات ديگري از جمله تحريم‌ دست و پنجه نرم مي‌كند؛ تحريمي كه تنها به صادرات نفتي خلاصه نمي‌شود بلكه بانك‌ها، تجهيزاتي مانند بالگرد و البته مهم‌تر از همه دارو را نيز مشمول مي‌شود. در چنين شرايطي است كه نگراني‌ها درباره انبارهاي هلال احمر دو صدچندان مي‌شود و طبيعتا گزارش‌هايي كه در اين زمينه واصل مي‌شود اين نگراني‌ را بيشتر مي‌كند. جاي تاسف است كه در چنين شرايطي هجمه‌ها از همه سو متوجه افراد و نهادهايي مي‌شود كه در مناطق درگير با سيل مشغول به انجام وظيفه هستند. افرادي كه خارج از مرزها قرار دارند همه وقايع را به گونه‌اي بازتاب مي‌دهند كه گويا مي‌خواهند نظام را مقصر بارش باران و وقوع سيل جلوه دهند و از سوي ديگر هر گامي‌ كه برداشته مي‌شود به عنوان يك گام منفي معرفي مي‌كنند. البته اين همه مشكلات ما نيست بلكه با معضلاتي در داخل هم دائما در حال كلنجار رفتنيم؛ واقعيت آن است كه ما نتوانستيم يك تصوير واقعي از مقدورات و توانايي‌هاي خود به مردم ارايه دهيم؛ به اين معنا كه ...

به جاي آنكه از امكانات و توانمندي‌هاي خود متناسب با اين واقعه بگوييم سطح توقعات را بيشتر از حد توان‌مان‌ بالا برديم. بايد يادمان باشد در اين راستا اولين قدمي كه برمي‌داريم هماهنگي است و قدم دوم كنار گذاشتن دعواهاي جناحي و گروهي است. متاسفانه در اين وقايع به كرات شاهد بوديم كه برخي به دليل هم‌جناحي بودن با يك وزير اشتباهات را ناديده مي‌گيرند يا بالعكس به دليل اختلافات حزبي هر اقدام و خدمتي را در سيبل انتقادات قرار مي‌دهند. بهتر است يادمان بياوريم چه انتقاداتي درباره سدسازي‌هاي صورت گرفت و البته افرادي كه منتقد ساختن سدها بودند امروز مي‌گويند چرا سد ديگري ساخته نشد. اين صحبت به معناي آن نيست كه هيچ قصوري وجود ندارد يا هيچ نارسايي نيست اما اگر قرار است تحليل كنيم همه موارد را بايد كنار هم ببينيم؛ از تحريم گرفته تا وسعت حادثه. به عنوان كلام آخر بايد گفت همه اين وقايعي كه رخ داد يك تجربه ارزشمند براي ما باقي گذاشت و آن اينكه در زمان بحران فقط به بحران بينديشيم، پس از رفع آن با تحليل‌هاي درست و بررسي علل و عوامل، راه وقوع دوباره‌اش را براي هميشه ببنديم.