آيا تلافي 4 سال تخريب آغاز شده است؟
نفت عربستان
زيرآتش پهپادهاي يمني
شهاب شهسواري
چهار سال بعد از آغاز جنگ عربستان عليه يمن، نيروهاي يمني حملات تلافي‌جويانه خود را به خاك عربستان گسترش داده‌اند. صبح روز سه‌شنبه، رسانه‌هاي نزديك به انصارالله يمن از حمله پهپادي به «تاسيسات حياتي» عربستان سعودي خبر دادند. بر اساس گزارش رسانه‌ها اين حملات به خطوط لوله نفت عربستان سعودي، با استفاده از پهپادهاي مسلح انجام شده است. سامانه‌هاي ضدهوايي امريكايي عربستان سعودي، از جمله سامانه پاتريوت در حالي كه توان رويارويي با موشك‌هاي بالستيك و جنگنده‌هاي متعارف را دارند، اما از تعقيب و هدف قرار دادن پهپادهاي مسلح ناتوان هستند. حملات نظاميان يمن به عربستان، باعث توقف انتقال نفت خام توليدي عربستان در سواحل خليج‌فارس به سواحل درياي سرخ شد. دو روز بعد از انفجارهاي مشكوك در سواحل امارات فجيره در درياي عمان، تاسيسات نفتي عربستان سعودي مورد حمله پهپادهاي نظاميان يمني قرار گرفت. شبكه خبري المسيره يمن، با انتشار بيانيه گروه انصارالله، اين حملات را در واكنش به «تجاوزها و محاصره» يمن توصيف كرد، اما مقام‌هاي عربستاني تلاش مي‌كنند تا با مرتبط نشان دادن حملات به تاسيسات نفتي عربستان، با حملات صبح يكشنبه در سواحل امارات، ابعادي بين‌المللي به جنگ خود عليه مردم يمن بدهند. خالد الفالح، وزير انرژي عربستان سعودي، روز سه‌شنبه با پيوند زدن حملات اخير در سواحل فجيره امارات به چهار نفتكش و حملات پهپادي انصارالله يمن اذعان كرد: «تنها عربستان را هدف قرار نمي‌گيرد بلكه تامين امنيت انرژي جهان و اقتصاد جهاني را هدف قرار مي‌دهد.» خالد الفالح، اقدامات انجام شده توسط نظاميان يمني را كه در واكنش به جنگ مخرب عربستان عليه مردم يمن انجام شده است «اقدامات گروه‌هاي تروريستي» توصيف كرد.
انتقام تجاوز 4 ساله
رياض بيش از 4 سال است كه در حال جنگ عليه مردم يمن است و تاكنون بارها گروه‌هاي يمني تلاش كرده‌اند در عمليات تلافي‌جويانه تاسيسات نفتي عربستان را هدف قرار دهند. عمليات صبح سه‌شنبه ارتش يمن كه به گفته مقام‌هاي انصارالله در تلافي حملات هوايي اخير عربستان سعودي به صعده انجام شده‌است، در استان‌هاي الدوامي و عفيف عربستان، تاسيسات پمپاژ نفت اين كشور را هدف قرار دادند. به گفته مقام‌هاي رسمي عربستان سعودي اين تاسيسات پمپاژ، نفت خام توليدي شرق عربستان را براي صادرات به بندر ينبع در سواحل درياي سرخ انتقال مي‌دادند. به گفته مقام‌هاي سعودي اين خط لوله براي تعمير خسارات حمله پهپادي ارتش يمن فعلا قطع شده است.
به گزارش فارس، يك منبع نظامي يمني صبح امروز اعلام كرد: با هفت پهپاد تاسيسات حياتي عربستان سعودي هدف قرار گرفت. «فهمي اليوسفي» معاون وزير اطلاع‌رساني يمن در همين راستا اعلام كرد: عملياتي كه امروز يگان پهپادي ارتش يمن انجام داد، تحولي منحصر‌به‌فرد بود كه چندين پيام داشت؛ مهم‌ترين پيام‌ها اين بود «كساني كه جز كلاشينكف، سلاحي در اختيار نداشتند، امروز پهپادهايي مي‌سازند كه به عمق كشورهاي عضو ائتلاف سعودي مي‌رسد.» اين پهپادها براي هدف قرار دادن تاسيسات عربستان سعودي كه نفت و گاز استخراج شده را از الحبيل در سواحل خليج‌فارس به سواحل درياي سرخ انتقال مي‌دهد، نزديك به 800 كيلومتر در خاك عربستان سعودي نفوذ كرده‌اند و عمليات خود را موفق انجام داده‌اند. هر چند مقام‌هاي عربستان تلاش كرده‌اند، خسارات وارده از اين اقدام را «ناچيز» و «محدود» توصيف كنند، اما انتقال نفت خام از اين خطوط لوله فعلا متوقف شده است.
باز كردن پاي امريكا
تحولات اخير در امارات متحده عربي و عربستان سعودي كه در طول سال‌هاي گذشته جنگ خانمان‌سوزي را در يمن آغاز كرده‌اند و با توطئه مشترك، قطر را در محاصره اقتصادي قرار داده‌اند و ضمن قطع روابط با تهران، مواضع خصمانه‌اي عليه جمهوري اسلامي ايران اتخاذ كرده‌اند، در شرايطي رخ مي‌دهد كه رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا دو هفته پيش با صدور بيانيه‌اي اين دو كشور را «مسوول جايگزيني نفت خام تحريم شده ايران» در بازارها جهاني خوانده بود. هر چند هنوز هيچ اظهارنظر رسمي در مورد عوامل رويداد صبح يكشنبه در سواحل امارات منتشر نشده است، اما هدف قرار گرفتن 4 كشتي نفتكش بزرگ در اين منطقه توسط عوامل ناشناخته و هدف قرار گرفتن تاسيسات نفتي عربستان سعودي در نزديكي پايتخت سياسي اين كشور، مي‌تواند نشانه‌اي از ناتواني دو كشور عربي متحد امريكا در تامين مطالبات نفتي دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا باشد.با اين حال رياض و ابوظبي كه به تازگي با رويكرد خصمانه ايالات متحده امريكا عليه ايران، پنجره اميدي در ضربه زدن به منافع قدرت شمالي خود ديده‌اند، تلاش مي‌كنند با فرافكني اين حملات در اقدامي هماهنگ، صحنه‌گردان سياست خارجي خود را متوجه درگيري با جمهوري اسلامي ايران كنند. به همين دليل بلافاصله بعد از حملات روز يكشنبه دولت امارات متحده عربي رسما از ارتش امريكا براي تحقيق در مورد عوامل اين حمله مشكوك دعوت كرده است و همزمان خالد الفالح، وزير انرژي عربستان هم از كشورهاي جهان خواسته است در مبارزه با «حوثي‌هاي مورد حمايت ايران» مشاركت كنند. مجموعه بيانيه‌هاي مبهم ابوظبي و رياض نشان مي‌دهد كه اين دو كشور به بهانه حمله‌ها به تاسيسات نفتي‌شان، به شدت خواهان گسترش حضور نظامي ايالات متحده امريكا در منطقه خليج‌فارس و افزايش فشار بر ايران هستند. اين مطالبه در شرايطي مطرح مي‌شود كه دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در دو سال گذشته به شدت بر شعار كاهش حضور نيروهاي نظامي خارجي در منطقه غرب آسيا تاكيد كرده بود و ادعا مي‌كرد كه قصد دارد همه نيروهاي خود را از منطقه خارج كند. همزمان كاخ سفيد به شدت از سوي منتقدان به دليل حمايت‌هاي نظامي و مشاركت در جنايات عليه مردم يمن از سوي افكار عمومي امريكا و كنگره اين كشور تحت فشار است.ايالات متحده امريكا روز دوشنبه اعلام كرده بود كه «عمليات گشت‌زني آشكار هوايي» بر فراز خليج‌فارس را با استفاده از جنگنده‌هاي اف15، اف35 و بمب‌افكن‌هاي غول‌پيكر ب52 آغاز كرده است. پيش از اين نيز اداره كل دريانوردي ايالات متحده امريكا از كشتي‌هاي عبوري از تنگه هرمز خواسته بود كه مراقب آنچه «تهديدهاي ايران» عنوان مي‌كرد باشند و از كشتي‌هاي امريكايي درخواست كرد تا 48 ساعت قبل از عبور از تنگه هرمز، مسير خود را به ناوگان پنجم نيروي دريايي امريكا در بحرين، تحت فرماندهي سازمان تروريستي سنتكام اطلاع دهند.
فرافكني عليه ايران
روز سه‌شنبه خبرگزاري بريتانيايي رويترز و روزنامه امريكايي وال‌استريت‌ژورنال با انتشار گزارش‌هايي هماهنگ، به نقل از منابع آگاه بدون ذكر نام نوشتند: «در حالي كه دولت ايالات هيچ مدرك قاطعي دال بر دخالت ايران در حملات فجيره ندارد، اما ايران اصلي‌ترين مظنون اين حملات است.» به گزارش رويترز، اين مقام ناشناخته ادعا كرده است: «اينكه ايران با صدور بيانيه‌اي نسبت به اين حملات اظهار نگراني كرده تلاش براي مبهم‌تر كردن اوضاع است.» شيوه اطلاع‌رساني غيرحرفه‌اي اين دو رسانه كه به نظر مي‌رسد بر اساس بازي‌هاي اطلاعاتي هماهنگ شده از سوي امريكا با درز اطلاعات مبهم در مورد حملاتي كه هيچ اطلاعات دقيقي در مورد آنها وجود ندارد، فضاي ابهام در مورد رويارويي نظامي احتمالي ميان ايران و امريكا را دامن بزنند. گروهي از كارشناسان از هفته گذشته نسبت به اقدامات غيرحرفه‌اي رسانه‌ها، به ويژه رسانه‌هاي امريكايي در مورد انتشار اخبار اغراق‌آميز و تاييد نشده در مورد حضور نظامي امريكا در خليج‌فارس هشدارهايي داده بودند؛ از جمله عقب‌نشيني تنها متحد خارجي امريكا از خليج‌فارس.
مندز نونز، وزير دفاع اسپانيا روز سه‌شنبه با صدور بيانيه‌اي اعلام كرد كه تنها ناوچه اين كشور در خليج‌فارس كه در حال همكاري با نظاميان امريكايي در منطقه بود، به دليل افزايش تنش‌هاي ميان امريكا و ايران از ناوگان امريكايي جدا مي‌شود. به گفته وزارت دفاع اسپانيا، ناوچه نظامي اسپانيايي با 215 ملوان آن از همراهي ناو هواپيمابر آبراهام لينكلن ايالات متحده امريكا براي عبور از تنگه هرمز خودداري خواهد كرد. اين ناو نظامي اسپانيايي تنها كشتي غيرامريكايي همراه با ناوگروه امريكايي بود كه حالا با انصراف اسپانيا از همراهي در عبور از تنگه هرمز، ناو گروه امريكايي بدون همراهي هيچ متحد خارجي از تنگه هرمز كه تحت نظارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامي قرار دارد، عبور خواهد كرد.