«تصعيد» نمونه نمايش عروسكي باكيفيت

نمايش عروسكي «تصعيد» به كارگرداني محمد صاحبي اين روزها در سالن كوچك كارگاه نمايش مجموعه تئاترشهر روي صحنه رفته است. بيننده در اين نمايش با شخصيتي مواجه مي‌شود كه بدون گفتن ديالوگ به تشريح جنازه عروسكي ديگر مشغول است. اجراي صاحبي از اين منظر با توليدات كمپاني‌هاي غيرايراني نمايش‌هاي عروسكي قابل مقايسه است، منتها با اين تفاوت عمده كه او و ديگر هم‌صنفانش در ايران امكانات و شرايط مناسب توليد و اجراي نمايش‌هاي خود را دراختيار ندارند. جشنواره تئاتر فجر گذشته بود كه يك گروه فرانسوي اجراي خود را در سالن حافظ به نمايش گذاشت و در گفت‌وگويي كه داشتيم درباره كمك‌هاي مادي و معنوي شهرداري و دولت براي به ثمر نشستن ايده‌هاي گروه توضيح داد. مثال گروه تئاتر فرانسوي را از اين منظر مطرح كردم كه آنها نيز مانند گروه نمايش «تصعيد» از شيوه تاپ‌تيبل براي اجرا و به حركت درآوردن عروسك‌هاي‌شان استفاده ميكردند اما با عرض تاسف اين تشابه تنها در شيوه كار است نه حمايتي كه گروه دريافت مي‌كند. تازه اين گروه جوان به بركت برنامه‌ريزي مديريت تئاترشهر امكان به نمايش گذاشتن توانايي‌ و خلاقيت‌هايش را به دست آورده و معلوم نيست اگر همين ايده ساده مطرح نمي‌شد اينها چطور بايد كيفيت‌شان را به ما و تماشاگران نشان ميدادند. البته كه بايد به اين نكته نيز اشاره كنم كه گروه موفق شده با هزينه شخصي امكانات موردنياز خود را فراهم كند. صاحبي در گفت‌وگوي خود با خبرگزاري ايسنا توضيح مي‌دهد: «براي اين اجرا سعي كرديم صحنه را كامل‌تر كنيم و به جزييات بپردازيم، به نوعي صحنه‌ را روتوش كرده‌ايم. البته ساختار عروسك هم تغييراتي داشته و نقص‌هاي حركتي او را اصلاح كرديم. همه اين تغييرات در حالي اتفاق افتاد كه ما خودمان كارگاه عروسك‌سازي داريم و به همين دليل توانستيم در هزينه‌هاي خودمان مقداري صرفه‌جويي كنيم.» و من اين پرسش را مطرح مي‌كنم كه اگر چنين امكاناتي وجود نداشت اين جمع روتوش و اصلاح كيفي عروسك‌هاي خود را كجا بايد انجام ميداد؟ اين درحالي است كه ما هر سال شاهد ثبت‌نام طيف زيادي از دانشجويان در رشته مرتبط هستيم اما در مقابل فارغ‌التحصيلان نمايش‌‌ عروسكي هيچ امكان حرفه‌اي براي ارايه خروجي خود دراختيار ندارند. به هر ترتيب پيشنهاد آخر هفته‌ام را به اين گروه جوان، مستعد و كوشا اختصاص داده‌ام و معتقدم با تماشاي اين نمايش وارد جهان خيال مي‌شويد و خواهيد ديد عمل جادويي جان بخشيدن به عروسك‌ها چطور همه ما را به آن اصل فرازميني خالق نزديك مي‌كند. بزرگ‌ترين عروسك حاضر در صحنه 65 سانتي‌متر است و اگر تصور كرده‌ايد كه اين اجرا مختص كودكان به صحنه رفته سخت در اشتباهيد چون تماشاي كار براي افراد زير 10 سال ممنوع است. در اين روزهاي پاياني هفته لذت مواجهه با جهان جذاب عروسك‌ها را از خود دريغ نكنيد. فقط مي‌ماند پيشنهاد به مديريت مجموعه تئاترشهر؛ در صورتي كه اجراي گروه‌ها از كيفيت لازم برخوردار بود و اجرا موفق شد نظر مثبت تماشاگران و منتقدان را كسب كند، به نسبت امكان اجرايي بيشتري هم در اختيارشان گذاشته شود.