به بهانه درخشش ژائو فليكس
يك روز در آكادمي بنفيكا
الكس كلافام
ترجمه: نويد صراف
بنفيكا اين فصل بزرگ‌ترين انتقالش را ثبت كرد و ژائو فليكس را با 120 ميليون يورو به اتلتيكومادريد فروخت. آنها بابت يك بازيكن نوجوان چنين پولي از روخي‌بلانكوس گرفته‌اند كه يك ركورد منحصربه‌فرد در تاريخ فوتبال است. ژائو فليكس در اتلتيكو عالي كار كرده و در آستانه بر هم زدن توازن قوا در لاليگا به نفع سرخپوست‌هاي مادريد است. تيم او تنها تيمي است كه اين فصل 9 امتياز گرفته و فليكس در تمام بازي‌ها نقشي كليدي دارد، به همين بهانه نگاهي انداخته‌ايم به آكادمي بنفيكا كه فليكس آنجا رشد كرده و يك روز را در اين آكادمي سپري كرديم.
«به ادرسون دروازه‌بان منچسترسيتي نگاه كنيد. وقتي او پيشم آمد تنها كودكي از فاولا بود كه در زمين فوتبال مي‌ترسيد محوطه‌اش را ترك كند. او اما امروز در ليگ برتر انگليس بزرگ‌ترين خطرها را ميان دروازه‌بان‌ها مي‌كند. برناردو سيلوا هم بازيكن بزرگي است، او را به موناكو فروختيم. اين باشگاه به بازيكنان فرصت كافي براي رشد مي‌دهد.» اين صحبت‌هاي لوئيس ناسيمنتو، سرمربي تيم زير ۱۵ ساله‌هاي بنفيكاست كه در
4 فصل از 6 فصل اخير قهرمان پرتغال شده‌اند.
با او در كمپ تمريني تيم بنفيكا،
Caixa Futebol Campus، صحبت كرديم.
شخصي به نام اوزه‌بيو در سال ۲۰۰۶ اين مركز را افتتاح كرد كه ميزبان ۶۵ كودك از سراسر جهان بود. اين مركز ۹ زمين، ۲۰ رختكن، ۲ تالار كنفرانس، ۳ سالن مجهز و مدرن و شبيه‌ساز
۳۶۰ درجه در آزمايشگاهي كه بچه‌ها روي تكنيك خود كار مي‌كنند و تست‌هاي روحي و رواني مي‌دهند در دل خود داشت. در آن آزمايشگاه بازيكنان با سيستمي شبيه به سيستم هوشمند دورتموند مورد آزمايش و امتحان قرار مي‌گيرند تا مهارت‌شان بررسي شود.
ناسيمنتو مي‌گويد: «فوتبال جوانان براي بنفيكا مهم است و منفعت ورزشي، اجتماعي و مالي
به همراه دارد. ما تنها به تمرين اشاره نداريم، ما به آموزش هم تاكيد داريم. رفتار آكادميك بازيكنان‌مان بررسي و تشويق مي‌شود. ماموريت ما تضمين كيفيت فني بازيكنان و تربيت درست آنها در تمام سنين با تمركز روي رساندن آنها به تيم اصلي است. آنها بايد تعليم ببينند كه ارزش‌هاي انساني مانند احترام، مسووليت‌پذيري، وحدت و شكيبايي اهميت بالايي دارند.»
تيم زير ۱۵ ساله‌ها مي‌رسند، ابتدا تك به تك با من دست مي‌دهند. همه سرحال هستند و با من احوالپرسي مي‌كنند. من اين حس را داشتم كه خوش‌شانس هستم كه اينجا در اين مكان خاص حضور دارم. در باشگاه احترام به چشم مي‌آيد. بازيكنان با كارگران آشپزخانه شوخي كرده و در را براي آنها باز مي‌كنند. بنفيكا به عنوان يك باشگاه فروشنده شهرت كسب كرده و اين ستارگان كم‌سن و سال مي‌دانند مسير پيشرفت‌شان در دست تيم درستي است. در پايان فصل گذشته، ۵۴ بازيكن از تيم‌هاي زير ۲۱ سال بنفيكا پيشنهاد قرارداد حرفه‌اي داشتند. در واقع در
3 سال گذشته بنفيكا با فروش محصولات آكادمي خود بيش از ۲۳۰ ميليون پوند كسب درآمد داشته است.
باشگاه براي بازيكنان مسير مشخصي دارد. آنها در تيم جوانان رشد مي‌كنند تا به تيم دوم بنفيكا برسند كه در ليگ يك پرتغال حضور دارد. تيم فعلي بنفيكا ب ۱۶ بازيكن از آكادمي در خود دارد و در سطح بزرگسالان محك مي‌خورند تا با شدت و فشار بازي آشنا شوند. آكادمي بنفيكا يك شعار دارد و آن «پيشرفت براي پيروزي» است كه به‌خوبي جواب داده است. آنها از سال ۲۰۰۶ كه كمپ جديد خود را تاسيس كردند از هر تيمي بيشتر قهرمان ليگ جوانان پرتغال شدند.
با سيستم ۴-۳-۳ كه در تيم زير ۱۳ ساله‌ها استفاده مي‌شود، به بازيكنان ايده‌هاي مشخص در سنين پايين داده مي‌شود. گاهي اوقات بازيكنان به دليل شرايط فيزيكي خود در تيم سن بالاتر از خود يا كمتر از خود به كار گرفته مي‌شوند. بازيكنان در بنفيكا از ۱۳ سالگي به بعد 7 ساعت در زمين تمرين مي‌كنند و ۹۰ تا ۱۲۰ دقيقه مشغول تست و امتحان در شبيه‌ساز ۳۶۰ درجه هستند.
وقتي هنگام ورود به زمين تمام بازيكنان تيم زير ۱۵ سال باز هم به من سلام كردند تا تمرين عصر را آغاز كنند، ارتشي از افراد كنار زمين بودند. در كنار مربيان، روانشناسان و فيزيوتراپيست‌ها، كنار هر تيم از افراد يك فيلمبردار هم بود كه از تمام بازي‌ها و تمرين‌ها عكس و فيلم تهيه مي‌كند.از تيم زير ۱۳ ساله‌ها به بعد، هر تيم به اندازه كافي بازيكن دارد كه به 3 تيم قسمت شوند. اين استراتژي به باشگاه فرصت انتخاب و جذب بهترين بازيكنان از هر گوشه كشور را مي‌دهد و البته در تيم رقابت ايجاد مي‌كند. هر كس هم‌پستي دارد كه در عين رفاقت با هم رقابت دارند. در اين شرايط آنها رقابت را تجربه مي‌كنند.
هر ۳۴ بازيكن پس از اينكه با ابزار موردنياز مجهز شدند و بدن خود را گرم كردند به دستور ناسيمنتو جمع مي‌شوند و دستورات لازم را مي‌گيرند. در آكادمي تمام مربيان حداقل سابقه‌شان 10 سال است و اعتماد در آكادمي موج مي‌زند.
باتوجه به اينكه 2 شب ديگر تيم مسابقه‌اي در جام حذفي داشت، تمركز روي حمله از كناره‌ها بود و وينگرها روي حركات‌شان و همكاري با مدافعان كناري تمرين مي‌كردند تا چگونه خطرساز شوند.مدتي از تمرين گذشت كه بازيكنان بازهم به ميانه ميدان فراخوانده شدند، پس از 7 دقيقه صحبت سر جاي خود بازگشتند. پس از آن، كارشان درست مانند تصورات مربي‌شان كامل بود. سرمربي مي‌دانست چه مي‌خواست و تيمش حالا مدافعان را آزار مي‌داد و در ضدحمله 3 مهاجم در برابر 2 مدافع بودند. كيفيت تيم به خوبي بهبود پيدا كرد و يك ساعت ديگر تمرين كردند.در پايان روز ناسيمنتو به من گفت: «براي گرفتن بهترين عملكرد از بازيكنان، بايد اعتمادشان را جلب كرده و كاري كنيد متوجه كاري كه مي‌كنند و دليلش شوند. با اينها از سن كم كار كرده‌ام و كامل آنها را مي‌شناسم. حريف بعدي ما با 6 دفاع به مصاف ما خواهد آمد پس بايد بازيكنانم با ريسك بالا بازي و حمله كنند، زيرا حريف به ما فضا نخواهد داد. ما با هر بازيكن زمان زيادي مي‌گذرانيم و به آنها ويديو را نشان مي‌دهيم تا پيشرفت حاصل شود. وقتي آنها از لحاظ فردي كامل شوند و بدانند چه مسووليتي دارند و گاهي بايد فداكاري كنند، با آنها در تيم كار مي‌كنيم و تعليم مي‌دهيم چگونه برنده شوند و اين كليد موفقيت است.»