«مثل مار حيله‌گر و مثل يك بچه ساده»- عرفات ساده اما پيچيده

بمب‌گذاري‌هاي تل‌آويو شكاف ميان روشي كه دو شاخه اصلي اطلاعات اسراييل كه به عرفات نگاه مي‌كردند را برجسته كرد. شين بت تحت رياست آيلون فكر مي‌كرد كه رهبر فلسطيني منفعل و ضعيف شده و به همين خاطر اجازه مي‌دهد كه حملات ادامه يابد و تلاشي براي مهار حماس نمي‌كند، زيرا مي‌خواهد از مقابله با نهضت اسلامي بنيادگراها اجتناب كند.

آمان به رياست سرهنگ خودراي و كاريزماتيك، موشه يعلون فكر مي‌كرد كه شخص عرفات محور مشكلات است. با آنكه شين بت و آمان هر دو يك نسخه محرمانه از مكالمات ميان عرفات و رهبران حماس را مي‌ديدند اما فقط يعلون معتقد بود كه مواد اطلاعاتي دلالت بر آن دارد كه عرفات براي حملات تروريستي چراغ سبز را نشان داده تا بن‌بست در مذاكرات شكسته شود. يعلون به سه نخست‌وزير- رابين، پرز و نتانياهو- كه زير نظر آنها رياست اطلاعات نظامي را داشت، گفته بود كه بنا بر تخمينش، «عرفات، مردمش را نه براي صلح بلكه براي جنگ با ما آماده مي‌كند.» يعلون گفته بود كه در گذشته، حكم رابين مبني بر اينكه اسراييل بايد «صلح را ترغيب كند انگار كه ترور وجود ندارد و با ترور بجنگد انگار كه صلح وجود ندارد» يك جمله بي‌معني بود، زيرا مردي كه آنها (اسراييل) به دنبال صلح با او هستند همان چهره‌اي را دارد كه ترور را درست مي‌كند.

يعلون عضو يك كيبوتص در وادي عرب و پسر يك چپگراي نهضت كارگري اسراييل بود. اما او مي‌گفت كه آنچه او به عنوان سرپرست آمان و بعدا رييس ستاد كل در مواد اطلاعاتي ديد، ذهن او را تغيير داد و به راست گراييد. ظهور درخشانش در ارتش و رده‌هاي سياسي نگاه‌هاي «بازگونه‌اش» را تقويت كرد و آنها (بازها) تاثير دراماتيكي بر شكل سياست‌هاي اسراييل در دهه‌هايي كه پيش آمد، گذاشتند. جناح راست به گرمي از او استقبال كردند، زيرا او يكي از اندك اعضاي جامعه اطلاعاتي بود كه چنين ديدگاه‌هايي را حمايت مي‌كرد. او يكي از نزديك‌ترين همكاران نتانياهو شد كه او را به عنوان وزير امور استراتژيك و بعدا وزير دفاع به كابينه‌اش آورد. با اين حال نتانياهو او را در سال 2016 بعد از آنكه يعلون كه مقيد به قانون و ديسيپلين است، اصرار ورزيد كه بايد سربازي را كه يك تروريست مجروح و درمانده را كشته تحت پيگرد قرار گيرد، اخراج كرد.

يعلون را يكي از صادق‌ترين سياستمداران اسرييل مي‌شناسند. او در اعتقادش كه عرفات به‌طور فعالانه از ترور حمايت مي‌كرده ثابت قدم ماند. او گفته بود: «شين بت عادت دارد، شواهدي را جمع كند كه در دادگاه ارايه بدهد و منجر به يك محكوميت بشود. اما عرفات معلوم است كه خيلي پيچيده‌تر از اينهاست. او به سران حماس نمي‌گويد كه برويد و حمله كنيد، بلكه در عوض با آنها درباره جنگ مقدس صحبت مي‌كند و تمامي سران‌شان را كه دستگير كرده بود، آزاد مي‌كند. چيزي بيشتر از اين مورد نياز نيست. تا به امروز هيچ دستوري پيدا نشده كه هيتلر براي حذف يهودي‌ها امضا كرده باشد. آيا اين به آن معناست كه او هيچ دستوري براي انجام اين كار صادر نكرده بود؟»

سرهنگ يوسي كوپرواسر، يكي از تحليلگران ارشد آمان پشت تحليل رييس خود ايستاد: «عرفات زماني درب‌هاي نوزده نهاد حماس را بست كه برخي فعالان آن را بازداشت كرد. سپس او به آنها اجازه داد تا به دنبال تصميمي كه گرفته بود كه اكنون زمان حملات تروريستي است، بروند. حماس از او خواست كه دليلي براي جدي بودن درخواستش بدهد. به همين خاطر آنها به او گفتند كه «ابراهيم المقادمه را آزاد كن. اين تنها راهي است كه ما مطمئن مي‌شويم كه دست ما را باز مي‌گذاري.» چرا مقادمه؟ زيرا مقادمه رييس جوخه‌اي بود كه مي‌خواستند خود عرفات را ترور كنند. عرفات موافقت كرد و مدت كوتاهي بعد آنها حمله نزديك اقامتگاه بن گوريون را انجام دادند.» كوپرواسر بحث مي‌كرد كه عرفات به اندازه كافي پيچيده بود كه زندانيان حماس را كه در نواحي تحت كنترل اسراييل زندگي مي‌كردند، آزاد كند به‌طوري كه اسراييلي‌ها فقط بتوانند خودشان را متهم كنند و در هيچ رويدادي افرادي را كه با فتح مرتبط بودند را آزاد نكرد به همين خاطر فاصله زيادي ميان خودش و حملات تروريستي نگه داشت.