عقب‌نشيني ايرلاين‌ها از نرخ‌هاي تابستاني
قيمت بليت هواپيما كاهش يافت
دامنه نرخ بليت هواپيما كه در تابستان امسال با شكل‌گيري يك هماهنگي جديد ميان سازمان هواپيمايي كشوري و ايرلاين‌هاي داخلي افزايش يافته بود، براساس اعلام انجمن شركت‌هاي هواپيمايي كاهش يافت و دامنه‌اي جديد براي پروازهاي داخلي درنظر گرفته شد. ماجراي قيمت بليت هواپيما كه از چند سال قبل به يكي از اصلي‌ترين موضوعات مورد بحث در صنعت هواپيمايي كشور تبديل شده، در روزهاي گذشته بار ديگر حاشيه‌ساز شد و با ورود سازمان حمايت به موضوع، بحث‌هايي درباره تخلف سازمان هواپيمايي كشوري و شركت‌هاي هواپيمايي در افزايش قيمت بليت مطرح شد.
سازمان حمايت از مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان 20 شهريور امسال اعلام كرد: در تيرماه سال جاري نرخ بليت هواپيما در پروازهاي داخلي توسط شركت‌هاي هواپيمايي با هماهنگي سازمان هواپيمايي كشوري و بدون هماهنگي با كارگروه تنظيم بازار، افزايش يافته و نرخ‌هاي جديد به اجرا گذاشته شده است. از آنجا كه طي نشدن فرآيند مندرج در مصوبه ۲۹ /۵/ ۹۷ شوراي عالي هماهنگي اقتصادي كشور تخلف بوده و باوجود مكاتبات اين سازمان براي اصلاح روند فوق، اقدامي از طرف سازمان هواپيمايي كشوري و شركت‌هاي هواپيمايي در اين زمينه صورت نگرفت، مقرر شد تا تعيين تكليف نهايي، نرخ بليت هواپيما برمبناي آذر ماه سال گذشته محاسبه و فروخته شود و فروش بليت با نرخ بالاتر، تخلف محسوب شود.
پس از آن كاظم‌زاده، عضو كميسيون عمران مجلس نيز اعلام كرد: در جلسه‌اي با وزارت راه و شهرسازي، سازمان هواپيمايي و شركت فرودگاه‌هاي كشور به بحث و بررسي بر سر اين موضوع پرداختيم، درنهايت وزارت راه و شهرسازي و سازمان هواپيمايي رسما اعلام كردند كه مبناي قيمت بايد براساس آذر ماه سال ٩٧ باشد و اعلام قيمت بيشتر از اين تخلف محسوب مي‌شود. وزارت راه و شهرسازي با استفاده از اهرم‌هاي نظارتي تخلفات اين حوزه را پيگيري مي‌كند، اگر افزايش قيمتي برخلاف قانون صورت گرفته باشد ما نيز آن را در كميسيون مطرح و پيگيري خواهيم كرد. اطلاعات ارايه شده از سوي سازمان حمايت اشاره به دامنه نرخ بليتي دارد كه از تابستان امسال ازسوي شركت‌هاي هواپيمايي به اجرا درآمد. اين نرخ‌ها كه نسبت به قيمت‌هاي گذشته در برخي مسيرها افزايش قابل‌توجهي داشت، در تابستان امسال به اجرا درآمد و همين مساله اعتراض‌هاي گسترده‌اي را به وجود آورد. كاهش قابل‌توجه قدرت خريد مردم و احتمال خالي ماندن بسياري از پروازهاي داخلي مسائلي بود كه به دنبال اين تصميم سازمان هواپيمايي مطرح شد. به دنبال اين اتفاق و پس از موضع‌گيري سازمان حمايت شركت‌هاي هواپيمايي، در روزهاي گذشته از موضع‌گيري خود عقب‌نشيني كردند و براي چندمين‌بار در يك سال گذشته نرخ‌هاي جديدي براي پروازهاي داخلي اعلام شد. براساس نرخ‌هاي جديد كه از 21 شهريور امسال لازم‌الاجراست، نرخ پرواز در پرترافيك‌ترين مسيرهاي هوايي داخلي كشور در يك دامنه ارايه شده و ايرلاين‌ها مي‌توانند براساس شرايط اقتصادي خود و ميزان تقاضاي موجود در مسيرهاي مربوطه، از كف تا سقف قيمتي مجاز اعلام شده، پروازهاي خود را قيمت‌گذاري كنند.
در قيمت‌گذاري جديد، حداقل قيمت پرواز در مسيرهاي داخلي 173 هزار تومان درنظر گرفته شده كه بسياري از پروازهاي تهران به مقصد شهرهاي اطراف مانند اراك، اردبيل، سنندج، اصفهان و... را شامل مي‌شود. سقف قيمت پروازي درنظر گرفته شده براي اكثر اين مسيرها نيز كمتر از 500 هزار تومان درنظر گرفته شده است. در نرخ‌هاي جديد مسير طولاني مشهد-ماهشهر با سقف قيمتي حدود يك ميليون و 50 هزار تومان گران‌ترين پرواز داخلي خواهد بود و در مقايسه با قيمت‌هايي كه پيش از اين اعمال مي‌شد، سقف قيمتي جديد حدودا 400 تومان كمتر از گذشته است. باوجود درنظر گرفتن نرخ‌هاي جديد، به نظر مي‌رسد در بسياري از برنامه‌هاي پروازي، ايرلاين‌ها به دليل نبود تقاضاي كافي، امكان فروش بليت در سقف‌هاي قيمتي درنظر گرفته شده را ندارند و اين قيمت‌ها فقط در ايام پيك مورد استفاده قرار مي‌گيرد. با وجود اين تسنيم گزارش داده كه با وجود اعلام نرخ‌هاي جديد، همچنان برخي ايرلاين‌ها، قيمت بليت پروازهاي‌شان را بالاتر از نرخ مجاز اعلام شده به فروش مي‌رسانند و طبق اعلام سازمان هواپيمايي در صورت مشاهده گزارش گران‌فروشي، مسافران مي‌توانند تخلف‌هاي قطعي را براي پيگيري گزارش كنند. هر چند با تصميم جديد شركت‌هاي هواپيمايي، احتمالا بالا رفتن قيمت‌ها كه در هفته‌هاي گذشته با حاشيه‌هايي مواجه شده بود، مديريت مي‌شود اما در اين بين يك سوال و ابهام جدي بر جاي خود باقي است؛ با نرخ‌هاي توافقي، آزادسازي نرخ بليت هواپيما به كجا خواهد رسيد؟ بحث آزادسازي نرخ بليت هواپيما كه در سال‌هاي ابتدايي دولت يازدهم مطرح شد، پس از چند ماه پيگيري رسما به اجرا درآمد اما در مدتي كوتاه مشخص شد كه رها كردن كامل قيمت‌ها، در ايام پيك باعث افزايش چندبرابري قيمت بليت مي‌شود و سازمان هواپيمايي مجبور شد براي دوره‌هايي چون نوروز يا سفرهاي اربعين، با ايرلاين‌ها مذاكره كند و يك سقف قيمتي مشخص براي پروازهاي‌شان درنظر بگيرد. اين روال ثابت در شهريور 97 نقض شد. به دنبال افزايش قابل‌توجه قيمت ارز در بازارهاي داخلي، ايرلاين‌ها اعلام كردند كه با نرخ‌هاي سابق امكان فعاليت ندارند و باتوجه به اينكه قيمت بليت به شكل قابل‌توجهي بالا رفته بود، سازمان هواپيمايي سال گذشته، نرخ‌هايي را براي مسيرهاي داخلي نهايي كرد. پس از آن و به دنبال تداوم روند افزايشي نرخ ارز، در آذر ماه سال قبل نرخ‌هاي جديدي اعمال شد و دور جديد قيمت‌گذاري به تير ماه امسال رسيد كه به نظر مي‌رسد مرحله آخر اين فرآيند مورد تاييد سازمان حمايت نبوده است. با كاهش نسبي قيمت ارز در بازار، ايرلاين‌ها فعلا با كاهش نسبي قيمت بليت‌هاي‌شان موافقت كرده‌اند اما بايد ديد اين روند متناقض تا چه زماني ادامه خواهد داشت و قيمت‌گذاري براي بازاري كه نرخ‌ها بايد در آن آزاد مي‌شد تا كي ادامه دارد.