ساختار سياسي در اولين انقلاب جريان «بيداري اسلامي» در تونس به علت زيرساختهايي چون بيش از 70درصد باسوادي جامعه تونس و تاثير و تاثر آن از جامعه و فرهنگ اروپايي و تجددخواهي، تنها حاكميتي بود كه از دو جريان نظاميان خودكامه و پادشاهي سلطنتخواه جهان عرب جان سالم به در برد و موفق شد فرآيند
ملت-دولتسازي را براساس نظام صندوقهاي آرا بهطور دموكراتيك و شفاف ثبت و تاريخي كند؛ اتفاقي كه در 22 كشور عربي امري نسبتا نادر
به حساب ميآيد. شگفتيها در انتخابات جديد تونس چيست؟
1- در انتخابات رياستجمهوري تونس در سال 2014، 63درصد واجدين شرايط شركت كردند و السيسي از جريان نداي تونس، كرسي رياستجمهوري را به دست آورد اما در انتخابات اخير 45درصد واجدين شرايط بيشتر شركت نكردند. تنزل 18درصدي آرا با عنايت به افزايش يكونيم ميليون جمعيت واجدين شرايط، بيانگر يك نه به وضع موجود و پيروي از رويكرد پوپوليسيمگرايي جهاني در تونس
قلمداد ميشود.
2- دو حزب بزرگ جنبش النهضه-غنوشي نماينده اسلامگراها و همچنين حزب نماينده ناسيوناليستها و دموكراتها يعني نداي تونس، كاملا از دايره رقابت خارج شدند و نمره مردودي از افكار عمومي تونس گرفتند.
3- جنبش النهضه يعني جنبش اخوان اصلاح شده و پيوند خورده با اسلام سياسي با رويكرد مدني و بدون تطبيق شريعت در شؤونات حكومت كه بهطور رسمي كانديداي آن ظاهرا براساس مصلحت رهبري حزب و عدم تكرار تجربه تلخ اخوان در مصر، فقط در انتخابات بهصورت شخصي نماينده آن يعني عبدالفتاح مورو شركت كرد. اين نماينده براساس آخرين آراي شمارش شده در رتبه سومين قرار گرفت و عملا از دايره رقابت خارج شد.
4- قيس سعيد، استاد دانشگاه علوم سياسي و حقوق، شخصيت مستقل حرافي است كه در ايجاد گفتمان صادقانه با طيفهاي اكثريت مردم بهويژه جوانان توانست به نحوي بسيار جذاب ارتباط برقرار كند. او كه رتبه اول را با 18درصد راي واجدين به دست آورده به همراه كانديداي ديگري كه آن هم شخصيت مستقل و عجيبي است به نام نبيل قروي، به دور دوم انتخابات راه يافتند.
5- سونامي ديگري كه اتفاق افتاد اين بود كه نبيل قروي، تاجر و خيري كه به جرم پولشويي در زندان افتاده است از پشت ميلههاي زندان رتبه دوم پيروزي را كسب كرده كه با 15درصد آراي واجدين شرايط، توانسته افكار مردم را از طريق فعاليت
چهار ساله خود و با جاذبههاي يك موسسه خيريه و كانال تلويزيوني به سمت خود جلب و جذب كند. هرچند سرنوشت او را براي شركت در انتخابات مرحله دوم بايد دادگاه تعيين كند.
6- دو كانديداي «جريان اسلامي» در رتبه سوم و «نداي تونس» در رتبه چهارم قرار گرفتند. دليل شكست هر دو جريان داراي تشكيلات و حزب ريشهدار را بايد در افكارعمومي به دليل تشتت در آرا و عوارض اصطكاكات دوقطبي شدن جامعه جستوجو كرد كه باعث اصلي اين امر شده است. اين اتفاق را ميتوان باعث عبرت احزاب براي شناخت دقيق ضعفهاي خود و قضاوت صحيح خود ارزيابي كرد.
7- نااميدي شديد مردم از جريان ناكارآمدي احزاب دموكرات و تجددگرا و عدم تحقق خواستهاي مردم توسط شخصيتهاي حزبي و برقراري طيفهاي جديد جامعه جوانان با چهره جديد موجب شكلگيري شگفتي جديد در ساختار سياسي تونس شده است.
8- جريان النهضه كه پيام باطني مردم تونس را قبل از برگزاري انتخابات دريافت كرد و درصدد نبضسنجي بهطور غيرمستقيم و از طريق كانديداي معروف خود، عبدالفتاح مورو به عنوان كانديداي شخصي بود، نتوانست در دور دوم كانديداها قرار گيرد مگر اينكه دادگاه صلاحيت كانديداي دوم، يعني نبيل قروي را براي شركت در انتخابات دور دوم مردود اعلام و او را از دايره رقابت خارج كند. در اين صورت عبدالفتاح مورو فرصت لازم براي شركت با رقيب محبوب مردم، قيس سعيد را
خواهد داشت.
9- سرنوشت مرحله دوم انتخابات تونس هنوز در هاله ابهام است، چراكه احتمال تباني دو حزب بزرگ اسلامگرا و نداي تونس براي خارج كردن شخصيت پوپوليستي چون قيس سعيد يا تبرئه
نبيل قروي توسط دادگاه و امكان مشاركت در دور دوم انتخابات وجود دارد. باتوجه به موج تخلفات موسسه خيريه نبيل قروي و استفاده او از ظرفيت شبكه تلويزيوني خود و حضور در اكثر روستاها و بهويژه در مناطق قبيلهاي، او ميتواند آراي مردم را كسب كند.
10- تجربه دومين انتخابات رياستجمهوري يك شگفتي كامل با نه بزرگ به احزاب قدرتمند و ايجاد يك طيف جديدي از دولتمرداني است كه موفقيتشان، متكي بر زبان گفتماني با مردم و عقل سياسي و گفتار صادقانه با آنها و ارايه طرحهاي مردم باور بدون تجربه عملي حزبي است كه درنهايت سرخوردگي شديد از تحزبگرايي با سابقه 60 سال در سه طيف و خانوادههاي ريشهدار بن علي و السبسي و غنوشي اسلامگري اصلاحگرا را آشكار ميكند.
ديپلمات