مخالفت با فيلتر دوده تا آخرين نفس

اختلاف‌نظر رييس كميسيون حمل و نقل شوراي شهر با معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران بر سر نصب فيلتر جذب دوده روي اتوبوس‌هاي شهري اجراي يكي از برنامه‌هاي مهم كاهش آلودگي هوا را با چالش مواجه كرده است. محمد عليخاني، رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شوراي شهر سال گذشته موفق شد، همكارانش را متقاعد كند تا به حذف تمام بندهاي مربوط به خريد «فيلتر جذب دوده» راي مثبت دهند. با راي شوراي شهر عملا بودجه خريد فيلتر دوده حذف شد. اما مدتي بعد محسن پورسيدآقايي، معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران از عزم جزم شهرداري براي خريد و نصب فيلتر دوده خبر داده بود. اين كشمكش موجب شد تا تيرماه امسال عليخاني به زباني تند كساني كه به دنبال خريد فيلتر دوده هستند را «دلال» خطاب كند. به گزارش باشگاه خبرنگاران او گفته بود: «شركت‌هاي خارجي توليد‌كننده فيلتر‌ها نيز اعلام كردند كه فيلتر‌هاي جذب دوده هيچ‌گونه همخواني با موتور اتوبوس‌ها ندارد. خريد فيلتر جذب دوده كار دلال‌ها و واسطه‌هاست كه مي‌خواهند با لابي‌گري دستگاه‌هاي فيلتر دوده را به شهرداري قالب كنند.» او با اشاره به حذف بودجه خريد فيلتر جذب دوده از بودجه و برنامه سوم توسعه شهرداري بر اين مصوبه اصرار ورزيده بود كه «خريد فيلتر‌هاي جذب دوده غيرقانوني است و اين اقدام از سوي معاونت حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران نوعي لجبازي به شمار مي‌آيد.» مردادماه امسال مسعود تجريشي، معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست در گفت‌وگو با «اعتماد» از اظهارنظر كساني كه نتايج تحقيقات علمي را ناديده مي‌گيرند، انتقاد كرده بود: «برخي يا خوابند يا خودشان را به خواب زده‌اند. كارايي فيلتر دوده در بسياري از كشورهاي دنيا اثبات شده و مورد استفاده است. با اين حال ما از منظر مطالعات صرفه اقتصادي هم از بانك جهاني خواسته‌ايم در مطالعه‌اي بهترين گزينه‌هاي كاهش آلودگي هوا را به ما پيشنهاد كند كه اخيرا نتايج اين مطالعه را براي ما فرستاده‌اند و نصب فيلتر دوده يكي از پيشنهادهاي بانك جهاني بوده است. بانك جهاني كه ديگر فيلتر فروش نيست. آنها كارشان مطالعه علمي منطبق بر توانايي اقتصادي ماست.» هر چند سازمان حفاظت محيط زيست در مهر‌ماه سال 97 مستندات مربوط به اثربخشي فيلتر در كاهش آلودگي ناشي از ديزل‌ها را به شوراي شهر تهران ارسال كرده اما آن‌گونه كه مسوولان محيط زيست اعلام كرده‌اند؛ كميسيون حمل و نقل شوراي شهر تاكنون دلايل مخالفتش را به صورت مكتوب به اين سازمان ارسال نكرده است. دعواي خريدن يا نخريدن فيلتر جذب دوده براي اتوبوس‌هاي شهري حالا كار را به جايي رسانده كه بار ديگر معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري جانب سازمان حفاظت محيط زيست را گرفته و از برنامه شهرداري براي خريد فيلتر دوده خبر داده است. محسن پورسيدآقايي، معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران هفته گذشته پس از جلسه شوراي شهر به «باشگاه خبرنگاران جوان» گفته است: «شهرداري تهران موضوع خريد فيلتر جذب دوده را براي اتوبوس‌هاي پايتخت در دستور كار خود دارد، زيرا نمي‌توان به دليل مسائل مالي با جان شهروندان بازي كرد.» به گفته پورسيدآقايي نامه‌اي مبني بر ممنوعيت خريد و نصب فيلتر جذب دوده روي اتوبوس‌ها از سوي هيچ نهادي به شهرداري تهران ارسال نشده و اگر چنين نامه‌اي نيز ارسال شود، شهرداري با آن مخالفت خواهد كرد. او در دلايل اين مخالفت هم گفته است: «زيرا جان مردم را نبايد به دليل مشكلات اقتصادي و محدوديت‌هاي مالي به خطر انداخت.» محمدعلي كروني، دبير كميسيون عمران و حمل و نقل شوراي شهر تهران هم به باشگاه خبرنگاران گفته: «زماني كه بحث نصب فيلتر جذب دوده مطرح شد، طي گزارش‌هاي واصله از شركت «مان» (شركت توليد‌كننده اتوبوس) مشخص شد فيلتر‌هاي جذب دوده كارايي متناسب با موتور اتوبوس‌هاي پايتخت را ندارند.» او «نبود توجيه اقتصادي» را يكي دلايل مخالفت كميسيون عمران و حمل و نقل با خريد فيلترهاي ۱۲۰ ميليون توماني اعلام كرده است. در شرايطي كميسيون حمل و نقل شوراي شهر تهران بر مخالفتش با خريد و نصب فيلتر جذب دوده اصرار مي‌ورزد كه اين كار جزو الزامات قانون هواي پاك است و تخطي از آن به نوعي ناديده گرفتن قانون هواي پاك به شمار مي‌رود. يوسف رشيدي، استاد دانشگاه شهيد بهشتي در گفت‌وگو با «اعتماد» از اظهارنظرهاي فاقد پشتوانه علمي انتقاد كرد و گفت: «فيلتر يك قطعه كاملا شناخته شده و اثبات شده است و تا بيش از ۹۵ درصد بر كاهش ذرات تاثيرگذار است و نمي‌توان به راحتي كارايي آن را زير سوال برد.» اما حالا متن قانون هواي پاك، اظهارنظر كارشناسان و مقاومت مديران شهرداري در برابر مخالفت رييس كميسيون حمل و نقل شوراي شهر راه به جايي نبرده است.