گروه اقتصادي
سهميه كارت جايگاه‌داران كاهش يافت تا استفاده از كارت سوخت شخصي بيشتر مورد توجه افراد قرار گيرد. بيژن زنگنه، وزير نفت در حاشيه پنجمين كنگره راهبردي نفت و نيرو ضمن اشاره به موضوع كاهش سهميه كارت سوخت جايگاه‌داران گفت:«امكان دارد ميزان سهميه كارت سوخت جايگاه‌داران باز هم كاهش يابد لذا لازم است تا تمام خودروها از كارت سوخت شخصي خودشان استفاده كنند.» وزير نفت در اين همايش ضمن اشاره به اين موضوع كه منابع مالي صندوق توسعه ملي براي پيشبرد اهداف صنعت نفت و گاز كافي نيست از لزوم حضور بخش خصوصي در اين صنعت نيز سخن گفت.
محمدرضا باهنر، نماينده مجلس نيز در اين كنگره حضور داشت و به ايراد انتقاداتي در خصوص نبود رگولاتوري در اقتصاد كشور پرداخت. باهنر معتقد است در حال حاضر 500 تا 600 هزار ميليارد تومان بنگاه آماده فروش است و خريدار آن نيز وجود دارد اما ترس براي واگذاري آنها وجود دارد چراكه در حال حاضر هم رييس سابق سازمان خصوصي‌سازي و هم خريداران و فروشندگان در زندان هستند. نتيجه اين امر عدم ورود بخش خصوصي به خريدوفروش بنگاه‌ها مي‌شود.
اين كنگره كه با موضوع آينده‌نگري فضاي كسب‌وكار در صنايع نفت و نيرو ايران با محوريت بخش خصوصي از صبح ديروز آغاز به كار كرد امروز به پايان مي‌رسد.
بابك زنجاني‌سنج نداريم
چندي پيش وزير نفت اعلام كرد، شركت چيني cnpc به طور كامل از پروژه توسعه فاز 11 پارس جنوبي كنار گذاشته شد. هر چند او تاكيد كرد عدم همكاري با اين شركت در فضايي دوستانه و با توفق طرفين بوده چراكه شرايط تحريم اجازه همكاري را نمي‌دهد.
زنگنه در آيين افتتاحيه اين كنگره ضمن اشاره به اين موضوع كه بعد از چند سال عمليات توسعه تنها فاز باقي مانده از پارس جنوبي از امسال آغاز مي‌شود، گفت:«وضع ما در فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي بسيار خوب است. تا آخر سال روزانه حدود ۷۰ ميليون مترمكعب گاز شيرين از اين فازها وارد شبكه خواهيم كرد.»
بخش ديگري از سخنان زنگنه به وجود تغييرات غيرقابل پيش‌بيني در جغرافياي نفت اختصاص داشت. او معتقد است با وجود مشكلات بسياري كه پيش روي صنعت و بازار نفت وجود دارد اما همچنان اين بازار غيرقابل پيش‌بيني است. وزير نفت در اين خصوص ادامه داد:«با اين همه همچنان ظرفيت‌هاي بسيار مهم و فوق‌العاده‌اي در حوزه كشورهاي خليج فارس و توليدكنندگان سنتي براي توسعه و تحرك وجود دارد و نفت كماكان با آن معناي واقعي‌اش مي‌تواند محرك و پيشران اقتصاد ايران باشد.»
وزير نفت يكي از عرصه‌هاي حضور بخش خصوصي در صنعت نفت را فعاليت‌هاي پيمانكاري عنوان كرد و در اين خصوص گفت:«هم‌اكنون پيمانكاران EPC در صنعت نفت در حال گرفتن نقش قالب هستند زيرا با توجه به نظام اجرايي نفت كه نمي‌خواهد كار اماني انجام دهد و كارها را كوچك كند و حتي عمليات نگهداشت توليد را هم كه اقدامي بود كه هميشه به صورت اماني انجام مي‌شد و چند پيمانكار با هم كار مي‌كردند هم‌اكنون اين نظام يك نظام EPC/EPD است كه همه كارها را يك پيمانكار از آغاز زنجيره تا انتها انجام مي‌دهد و پرداخت هم تابع توليد است نه فقط تابع پيشرفت فيزيكي طرح.»
هر چند او در بخش ديگري از سخنان خود به 3 عامل «توانمندي و ساختار مديريتي مناسب»، «توانمندي فناوري و تعامل» و «سرمايه كافي و توانمندي براي تجهيز منابع مالي از بازارهاي پولي و سرمايه» به عنوان ابزارهاي بخش خصوصي براي حضور در بخش صنعت اشاره كرد.
زنگنه از زمان روي كار آمدنش در وزارت نفت تاكنون در اكثر نشست‌ها و محفل‌هاي صنعت نفت از لزوم مبارزه با بابك زنجاني‌ها و پس‌گيري پول نفت از او تاكيد كرد. در اين كنگره او ضمن يادآوري اين موضوع كه در شرايط تحريم بايد پول براي جابه‌جايي محموله‌هاي نفتي وجود داشته باشد، گفت:«فردي كه مي‌خواهد محموله نفتي ببرد بايد منابع كافي براي آن داشته باشد تا ابتدا پول محموله نفتي را بدهد. ما بابك زنجاني‌سنجي نداريم و حداقل پول مورد نياز براي يك محموله نفتي ۴۰ تا ۵۰ ميليون دلار است به چه اطميناني بايد منابع نفتي را قبل از پرداخت وجه به شخص تحويل داد؟» تقريبا تمام مسوولان كشور به اين موضوع اذعان دارند كه تحريم‌هاي فعلي از تحريم ابتداي دهه 90 سخت‌تر است. به همين دليل عايدي‌هاي نفتي كه وارد كشور مي‌شود بسيار كمتر از سال‌هاي گذشته است. كاهش قيمت هر بشكه نفت نيز به سخت‌تر شدن شرايط فعلي دامن زده است. زنگنه ضمن اشاره به اين موضوع كه بايد براي هر واحد پول كشور برنامه داشت و آن را به نحو احسن خرج كرد، گفت:«اكنون در شرايط دشواري قرار داريم بنابراين بايد از ابتكارهاي خود براي استفاده بهينه از پول بهره ببريم.» وزير نفت معتقد است با وجود شرايط سخت مالي در كشور اما توانسته‌ايم كارهاي بزرگي را در بخش پتروشيمي، نفت و گاز انجام دهيم.
بنگاهي براي سرمايه‌گذاران پاك ايجاد كنيد
محمدرضا باهنر نيز در بخش‌هايي از سخنراني خود از اهميت ريل‌گذاري در استفاده از ظرفيت‌هاي پيشرفت در صنعت نفت گفت. او معتقد است، ريل‌گذاري باعث مي‌شود با دغدغه كمتر از پيچ و خم‌هاي نظام‌هاي بروكراسي نفت كشور بگذريم.
بخش ديگري از سخنان مشاور رييس مجلس در خصوص تنوع محصولات در صنعت نفت بود كه در اين خصوص گفت:«هر چند كه دنيا به دنبال تنوع محصولات نفتي است در ايران تنها مي‌خواهيم فروشنده خوبي باشيم و با هر تحريم هم دچار گرفتاري‌هاي عظيمي مي‌شويم هر چند كه اقداماتي نيز انجام شده اما كافي نيست.»
نكته ديگري كه اين نماينده به آن اشاره كرد، كوچك بودن سهم نفت از اقتصاد بود. طبق گفته‌هاي باهنر در حوزه نفت فقط خام‌فروشي صورت مي‌گيرد و اقدامات انجام گرفته در آن تنها به فروش 5/2 تا 3 ميليون بشكه نفت كافي است.
باهنر با بيان اينكه ذخاير نفتي امروز به ۷۵۰ ميليارد بشكه مي‌رسد، گفت: اگر استحصال يك درصد از اين ميزان ذخاير نفتي را افزايش دهيم به ۷.۵ ميليارد بشكه نفت بيشتر دسترسي پيدا مي‌كنيم و اين اقدام مي‌تواند، اقتصاد ايران را متحول كند. مشاور رييس مجلس در بخش ديگري از سخنان خود عنوان كرد كه گزارشات ميزان فروش محصولات پتروشيمي را قبول ندارد و در توضيح ادعاي خود افزود:«توليدات محصولات پتروشيمي بايد افزايش يابند هر چند ادعا مي‌كنند، فروش محصولات پتروشيمي افزايش يافته اما بسياري از آنها نزديك به خام‌فروشي است و بخشي هم اساسا محصول تعريف نمي‌شود و همان خام‌فروشي هستند.»
او با تاكيد بر اينكه متاسفانه براي سرمايه‌هاي خرد در كشور هيچ فكري نمي‌شد، گفت: چه راستي‌ها، چه چپي‌ها، چه اصولگراها و چه اصلاح‌طلبان هنوز رسوبات تفكرات كمونيستي دارند و در دولت و حكومت هم چنين تفكري وجود دارد و اين تفكرات اجازه برخي از اتفاقات اقتصادي را نمي‌دهد و نگران اين هستند كه امپراتوري برخي‌ها گسترش يابد.
او در خصوص فضاي فسادآلود كشور و لزوم توجه به سرمايه‌داران پاك نيز پيشنهادي ارايه كرد:«به آقاي رييسي گفتم همان طور كه آنهايي كه مي‌خورند و مي‌برند را مي‌گيرد، بنگاه يا قرارگاهي براي سرمايه و سرمايه‌گذاران پاك ايجاد كند.»
سرمايه‌گذاري، اشتغال‌زايي بالايي
به همراه دارد
از ديگر سخنرانان اين كنگره غلامرضا منوچهري، مديرعامل O1 بود. او ضمن بيان اين موضوع كه دنيا در آستانه تحول عمده در بخش انرژي است از لزوم شناخت اين تحولات توسط كشور سخن گفت. منوچهري نيز مانند ديگر سخنرانان اين كنگره بر توجه به سرمايه‌گذاري در صنعت نفت تاكيد كرد. به گفته او سرمايه‌گذاري مي‌تواند اشتغال‌زايي قابل توجهي را با خود به همراه داشته باشد. او در اين خصوص ادامه داد:«در شرايط فعلي بايد فضاي رقابتي در كشور فراهم شود و اگر به سياست‌هاي كلي نظام در بخش انرژي نگاه كنيم، متوجه مي‌شويم كه در سير طبيعي انرژي در دنيا جايگاه كشور ما در سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي پيش‌بيني‌هاي مناسبي شده كه بايد در همين راستا حركت كنيم.»
اوراق نفتي براي پيشبرد اهداف توسعه‌اي صنعت نفت
مسعود كرباسيان، مديرعامل شركت ملي نفت ايران هم در اين كنگره حضور داشت كه در حاشيه آن و در جمع خبرنگاران به مسائل مختلفي همچون انتشار اوراق نفتي براي جذب نقدينگي و پيشبرد اهداف توسعه‌اي صنعت نفت پرداخت. به گفته او سازمان بورس در اين راه به كمك وزارت نفت و بخش‌هاي مختلف اقتصادي مي‌آيد. به گفته كرباسيان قرار است اين اوراق به صورت اوراق منفعت و اوراق سلف منتشر شود كه صندوق پروژه هم ممكن است، انتشار آن را در دست گيرد.