همايش طالقاني و زمانه ما به مناسبت چهلمين سالروز درگذشت آيت‌الله طالقاني در روزهاي ۲۱ و ۲۲ آبان ماه امسال برگزار مي‌شود. به اين مناسبت روز شنبه 20 مهرماه نشستي خبري با حضور محمدمهدي جعفري، هادي خانيكي و محسن آرمين بر گزار شد.
انديشه طالقاني الهيات توحيدي رهايي‌بخش است
محمدمهدي جعفري در اين نشست گفت: طالقاني از جمله مسلماناني بود كه تلاش كردند تا قرآن را به صحنه عمل زندگي مسلمانان بازگردانند و نشان دادند كه قرآن و سنت براي همه عصرها و نسل‌ها پيام‌هاي زندگي بخش و سازنده دارد.
او كه از شاگردان طالقاني است، اضافه كرد: طالقاني در زندگي كوتاه اما آموزنده خويش در گفتار و كردار در درون خانواده تا ايام اسارت همواره پيام ثقلين يعني قرآن و سنت به عنوان دو عزيز به جا مانده از رسول اكرم(ص) را به همگان رساند و در اين راه از سرزنش هيچ سرزنشگري نترسيد و نگراني به دل راه نداد.
اين استاد دانشگاه همچنين گفت: بعد از گذشت ۴۰ سال از درگذشت اين بزرگمرد ضمن پذيرش قصوري كه ما بابت سكوت پيشه كردن و عدم معرفي انديشه و شيوه زندگي ايشان داشتيم، قصد داريم در همايشي علمي و پژوهشي، علاقه‌مندان به تفكر و گفتمان آزادي، آگاهي، دادگري، مردمسالاري، رواداري، بردباري و شوراباوري با ارايه مقاله و كتاب، به تحليل، بررسي، نقد، اصلاح و تكميل آثار به جامانده از طالقاني، زندگي انساني و سرشار از پيام متعالي او را به نسل جوان و آينده استمرار بخشند.
وي محفوظ داشتن انديشه خدايي محور طالقاني از مصادره به مطلوب توسط سازمان‌ها و افراد خاص را از اهداف اين همايش عنوان كرد و افزود: انديشه طالقاني همان الهيات توحيدي رهايي‌بخش است.
عضو اولين دوره مجلس شوراي اسلامي با تاكيد بر آنكه اين همايش تحت تاثير هيچ گونه دسته‌بندي سياسي و گرايشات ايدئولوژيك نخواهد بود، خاطرنشان كرد: مقالات به روال همايش‌هاي علمي صرفا با معيارهاي علمي بررسي خواهد شد و هيچ گونه سانسوري در كار نخواهد بود. دريافت مقالات همچنان ادامه دارد و پيش بيني شده در روزهاي برگزاري همايش تا حدود ۲۰ مقاله ارايه شود و ساير مقالات هم پس از برگزاري همايش به صورت كامل منتشر خواهند شد.
جعفري با اشاره به انتشار مصاحبه‌هاي صوتي و مكتوب از چهره‌ها و شخصيت‌هاي ملي و صاحب نظر درباره طالقاني و انديشه او پيش از آغاز همايش افزود: از ديگر اقدامات هيات اجرايي در حين برگزاري همايش ويژه نامه‌اي درباره آن مرحوم، برگزاري نمايشگاه عكس و اسناد كمتر منتشر‌شده از ايشان در جهت ارايه چهره‌اي روشن‌تر از مرحوم طالقاني براي نسل جديد خواهد بود.
انقلابي اهل تسامح
در ادامه هادي خانيكي، عضو هيات علمي دانشگاه علامه با بيان اينكه آيت‌الله طالقاني به گفت‌وگو مصداق عيني داد، گفت: اكثر انقلابيون نسبت به افكار و انديشه‌هاي آيت‌الله طالقاني نظر مثبتي داشتند؛ زيرا انديشه و نگاه او به وسعت همه اقوام، گروه‌هاي سياسي، عقايد و دسته‌بندي‌هاي موجود در ايران بود. اين همايش به مناسبت چهلمين سال رحلت آيت‌الله سيدمحمود طالقاني برگزار مي‌شود كه به دليل تقارن با عاشورا و تاسوعا تصميم گرفتيم اين مراسم همزمان با سالگرد آزادي وي از زندان برگزار شود. افكار طالقاني براي نسل جديد مورد نياز است چون هر ملتي نيازمند حافظه تاريخي است و هيچ ملتي بدون انباشت تجربه و حافظه تاريخي نمي‌تواند خود را پيدا كند. بخشي از داشته‌هاي هر ملتي سرمايه‌هاي نمادين آنهاست چون منجر به همبستگي ملي و بالا بردن فهم و ادراك بيشتري مي‌شود. اين كار توسط پيشگاماني انجام شده كه آيت‌الله طالقاني يكي از آنهاست.
وي با بيان اينكه اكثر انقلابيون نسبت به افكار و انديشه‌هاي آيت‌الله طالقاني نظر مثبتي داشتند، خاطرنشان كرد: دليل اين نظر مثبت وسعت ديدگاه وي در همه اقوام، گروه‌هاي سياسي و عقايد و دسته‌بندي‌هاي موجود در ايران بود. آيت‌الله طالقاني به گفت‌وگو مصداق عيني داد. سن و سال آيت‌الله طالقاني را از ارتباط با همه اقشار از زنان، كودكان، جوانان و همه طبقات باز نمي‌داشت و كساني كه در حصار خود محبوس مانده بودند با دريچه‌اي كه آيت‌الله طالقاني باز كرده بود با هم و با انقلاب ارتباط گرفتند.
خانيكي، طالقاني را يك انقلابي تمام عيار و درعين حال اهل تسامح و مأمني براي جامعه عنوان كرد و افزود: افكار او نيازمند بازخواني است كه اميدوارم توسط اين همايش و مقالات وارده، اين سرمايه در محدوده زماني خود نماند چرا كه او متعلق به همه ادوار است. ما قصد نداريم با شيوه تبليغاتي شخصيتي بسازيم كه غيرواقعي باشد. نسل امروز به لحاظ سليقه و گرايش نسبت به گذشته تغييرات زيادي كرده است. مي‌توانيم بگوييم طالقاني‌اي كه ما ديديم كسي است كه براي نسل امروز جامعه ما جايش خالي است. هر چند شايد انقلابي بودن و تسامح و تساهل پارادوكس به نظر آيد اما او در عين انقلابي بودن اهل مدارا و رواداري بود.
اين استاد دانشگاه بيان كرد: وي در روزهاي اول انقلاب اينقدر وجاهت و اعتبار داشت كه پزشكان و كاركنان اميراعلم اسم آن بيمارستان را به نام آيت‌الله طالقاني تغيير دادند ولي بعد از چند ساعت پيام داد كه اسم من را برداريد. اين ويژگي كسي است كه به نهادهاي جامعه اعتبار ببخشد و اين خيلي مهم است. دفاعي كه از حقوق زنان و اقوام و همه طبقات اجتماعي مي‌كرد تفاوت آيت‌الله طالقاني را نسبت به همنسلان او نشان مي‌دهد.
گفتني است در اين نشست هادي خانيكي، محسن آرمين، حسين رفيعي، اعظم طالقاني، مقصود فراستخواه، محمدمهدي جعفري و هاشم آغاجري به عنوان اعضاي كميته علمي همايش طالقاني و زمانه ما معرفي شدند.