جدال خزري

صبح روز گذشته نشست علني مجلس شوراي اسلامي مطابق روزهاي معمول با حضور نمايندگان آغاز شد. دستوركار نمايندگان مجلس و روند اتفاقات رخ داده، حكم مي‌كرد كه بهارستان روز آرامي را پشت ‌سر بگذارد اما پارلمان عرصه غافلگيري‌هاست. هنوز دقايقي از آغاز جلسه علني نگذشته بود كه صداي داد و قال نمايندگان نخستين غافلگيري صحن ديروز پارلمان را رقم زد. ‌آن هم در روزي كه اين نشست علني در غياب علي لاريجاني كه براي شركت در اجلاس بين‌المجالس به بلگراد سفر كرده به‌ رياست مسعود پزشكيان، نايب‌رييس اول مجلس برگزار مي‌شد. در كسري از ثانيه نمايندگاني كه عمدتا از استان‌هاي شمالي بودند، مقابل جايگاه هيات رييسه حاضر شدند و جنجال دوباره، ميهمان ساختمان هرمي شكل ميدان بهارستان شد.

نه بهارستان با جنجال و حاشيه بيگانه است و نه پزشكيان در مقام رياست جلسات علني تازه‌كار است و بي‌تجربه؛ بنابراين انتظار مي‌رفت اين فريادها پس از چندي فروكش كند و موضوع به فراموشي سپرده شود ولي اين‌ بار بحث حياتي‌ يا در عبارتي صحيح‌تر، حيثيتي‌تر از آن بود كه با چند فرياد نمايندگان و تشر رييس جلسه ختم به خير شود. روزي كه لايحه الحاق دولت جمهوري اسلامي به كنوانسيون مقابله با تامين مالي تروريسم موسوم به CFT در صحن علني مجلس براي نخستين ‌بار طرح شد را به‌ خاطر بياوريد و مرور كنيد آن فريادها و تومارهاي نمايندگان مخالف را كه درنهايت منجر به مسكوت ماندن 70 روزه آن شد تا دركي دقيق‌تر از عبارت حيثيت در پارلمان داشته باشيد. اين‌ بار اما نه پاي دلواپسان در ميان بود و نه جناح اصولگرا؛ بلكه همه‌ چيز به يك طرح مربوط بود؛ «انتقال آب»!

ماجراي يك دستور

تنها چند ساعت از ظهر بيست‌ويكم مهر ماه نگذشته بود كه يك پايگاه خبري با انتشار خبري جنجال‌ساز شد. موضوع مستقيما به دولت حسن روحاني كه در دوران نابودي درياچه اروميه و منابع زيست محيطي ايران توسط دولت‌هاي نهم و دهم با شعار احياي محيط ‌زيست روي كار آمد، بازمي‌گشت. اين پايگاه خبري- تحليلي در گزارشي خبر از موافقت عيسي كلانتري، معاون رييس‌جمهوري و رييس سازمان حفاظت محيط زيست با طرح انتقال آب درياي خزر به فلات مركزي ايران داد.

اين پايگاه خبري براي مستندسازي گزارش خود، تصوير نامه كلانتري به رضا اردكانيان، وزير نيرو را منتشر كرد كه در جريان آن صراحتا اعلام شده، سازمان محيط‌زيست ضوابط زيست‌محيطي پروژه را بررسي كرده و از بابت زيان‌بار نبودن آن اطمينان خاطر دارد. همين موضوع و انتشار اين نامه در شبكه‌هاي اجتماعي و رسانه‌هايي كه كنار هزار و يك مساله سياسي و اقتصادي، معضلات زيست‌محيطي را نيز مدنظر قرار مي‌دهند مورد توجه قرار گرفت و طبيعي بود، نمايندگان مجلس به ‌ويژه ساكنان حوزه درياي خزر بيش از ساير نمايندگان به اين موضوع واكنش نشان دهند.

رضا اردكانيان، وزير نيرو كنار رييس سازمان حفاظت محيط‌زيست 2 عامل اصلي تشنج ايجاد شده در ابتداي جلسه علني ديروز مجلس شوراي اسلامي بودند. گفتيم كه اين تشنج دليلي نداشت، مگر موافقت با انتقال آب خزر به فلات مركزي ايران يا به روايت مخالفت «كوير». نمايندگان حوزه‌هاي انتخابيه شمال كشور يكي پس از ديگري با پلاكاردهايي به دست مقابل هيات رييسه حاضر شدند. دست‌نوشته‌ها برخلاف سبك و سياق طيف موسوم به تندروي بهارستان نقطه خاصي را هدف قرار نمي‌داد و حتي مستقيما در معرض ديد خبرنگاران نيز قرار نمي‌گرفت؛ ولي فريادها به وضوح به گوش مي‌رسيد.

«نه ملت به انتقال آب درياي خزر»، «استيضاح وزير نيرو فوري»، «مردم اجازه نابودي درياي خزر را نمي‌دهند»، «انتقال آب خزر مساوي با نابودي محيط زيست» و « بلاي زاينده‌رود و اروميه را براي درياي خزر تكرار نكنيد» شعارهاي نوشته شده روي پلاكاردهاي حاضر در دست نمايندگان بود. تجمع نمايندگان مقابل جايگاه هيات رييسه از يك ‌سو و فريادهاي پزشكيان براي دعوت تجمع‌كنندگان به حضور در كرسي‌هاي‌شان از سوي ديگر، نظم را از جلسه علني مجلس گرفت. جلسه چندي بعد آرام شد ولي اين تازه اول داستان براي اردكانيان بود. هنوز ظهر نشده بود كه خبر تقديم طرح استيضاح وزير نيرو به هيات رييسه مجلس رسانه‌اي شد. استيضاح‌كنندگان در اين طرح 20 محور را براي لزوم خداحافظي او با كرسي وزارت ذكر كرده‌اند كه در 11 محور مشخصا به كليدواژه «آب» اشاره شده است.

اينكه استيضاح وزير نيرو به نتيجه برسد يا خير مشخص نيست. ولي حالا ديگر بهارستان رنگ و بوي جنجال به خود گرفته؛ جنجالي كه اول و آخر آن به مايه حياتي مي‌رسد كه حاميان محيط زيست تامين آن با انتقال آب بيناحوزه‌اي را خودكشي توصيف كرده‌اند و در مقابل موافقاني نيز وجود دارند كه بيشتر از جنبه‌هاي زيست محيطي، امنيت شهروندان را مخاطب گفته‌هاي خود قرار مي‌دهند. كش‌وقوس‌ها همچنان ادامه دارد و وزير نيرو در اين ميان روزهاي اگر نگوييم سخت، قطعا آساني را پشت سر نخواهد گذاشت.

«نه ملت به انتقال آب درياي خزر»، «استيضاح وزير نيرو فوري»، «مردم اجازه نابودي درياي خزر را نمي‌دهند»، «انتقال آب خزر مساوي با نابودي محيط زيست» و « بلاي زاينده‌رود و اروميه را براي درياي خزر تكرار نكنيد» شعارهاي نوشته شده روي پلاكاردهاي حاضر در دست نمايندگان متقاضي استيضاح بود.