پادكست‌هاي خوب را بشنويم
نيوشا طبيبي
پادكست، رسانه نسبتا جديدي است كه استفاده از آن در طول پانزده سال گذشته اندك اندك پا گرفته و رشد كرده. پادكست را راديوي اينترنتي هم مي‌گويند، اما تفاوت بسيار مهم پادكست با هر راديوي ديگر يا رسانه‌هاي ديگر در اين است كه مخاطب محتواي مورد علاقه‌اش را خودش انتخاب مي‌كند. مي‌شود براي شنيدن پادكست، به سراغ آنهاهايي رفت كه موضوعي را تعقيب مي‌كنند كه با علايق ما هماهنگ باشند، اما راديو مثل يك هندوانه در بسته است، يك جا همه محتوا ارايه مي‌شود و نمي‌توان از ميان آنچه هست قسمت مورد نظر را تفكيك كرد و فقط همان را شنيد.
اين توضيحات را به عنوان شنونده پادكست نوشتم، حتما توصيفات دقيق‌تري از پادكست و چگونگي آن در دسترس هستند. به هر روي مي‌خواستم به عرض برسانم كه اين رسانه نسبتا جديد در فضاي مجازي فارسي هم توليدكنندگان و مخاطبان جدي پيدا كرده است. بعضي از اين پادكست‌ها مطالبي دست اول و شنيدني توليد مي‌كنند. معلوم است كه يك يا چند نفر روي يك موضوع متمركز شده و خوب تحقيق كرده و نهايتا برنامه‌اي شايسته شنيدن و وقت گذاشتن توليد كرده‌اند. از نيوشيدن بعضي از اين برنامه‌ها اطلاعات فراواني به دست آورده‌ام. اين دانسته‌ها گاه الهام بخش من براي نوشتن مطلب بوده، گاه سبب شده كه كتابي را خريداري و مطالعه كنم و گاه تجربه‌اي نو از جامعه‌اي كه نمي‌شناخته‌ام به من داده. كمترين سود حاصل از شنيدن پادكست‌ها براي من ارزشمند كردن اوقاتي بوده كه مي‌توانسته‌اند به راحتي وقت سوخته و حرام‌شده محسوب شوند. وقتي كه مسافر تاكسي يا اتوبوس و مترو بوده‌ام يا به اجبار پشت فرمان خودرو نشسته‌ام يا در حال قدم زدن براي رسيدن به مقصد مسيري طولاني را طي مي‌كرده‌ام يا در مطب دندانپزشك منتظر رسيدن نوبتم بوده‌ام، پادكست‌ها به دادم رسيده‌اند و اوقاتم را طوري سپري كرده‌ام كه دلم راضي شده است.
از ميان پادكست‌هاي فارسي، پادكست «چنل بي» و پادكست «بي پلاس» كه توسط علي بندري و گروهش عرضه مي‌شوند چيزهاي ديگري هستند. پادكست چنل بي در هر قسمت، يك گزارش را از رسانه‌اي انگليسي زبان بازخواني مي‌كند. علي بندري و گروهش فقط روخواني نمي‌كنند. آنها در مورد موضوع تحقيق مي‌كنند، فيلم مي‌بينند، بخش‌هاي مهم را از دو سه گزارش مختلف استخراج و تدوين مي‌كنند و دست آخر در يك موضوع مطلبي كامل و دقيق و پر از جزييات به گوش شنونده مي‌رسانند. گوش كردن به پادكست چنل بي به من آموخته كه در ارايه گزارش به جزييات توجه كنم و همه اجزا را مورد بررسي قرار دهم. اين پادكست براي من دري ديگر براي شناخت جامعه امريكا و نظام ناعادلانه قضايي و اجتماعي‌اش گشوده. توصيه مي‌كنم اين پادكست و قسمت‌هاي مربوط به پرونده‌هاي جنايي در امريكا را بشنويد. دردناك است كه در آن سيستم ناعادلانه افرادي با اتهامات اثبات نشده و سست روي صندلي اعدام با زهر مي‌نشينند فقط به اين دليل كه پول كافي براي استخدام وكيل با نفوذ ندارند. از سوي ديگر افرادي با تكيه بر همين شيوه ناعادلانه آدم مي‌كشند و با كمك وكلاي گران قيمت خود حتي يك روز هم زندان نمي‌روند.
اما پادكست «بي پلاس»، اين پادكست خلاصه كتاب‌ها را ارايه مي‌كند. در هر قسمت علي بندري موضوع يك كتاب غير داستاني را مطرح مي‌كند و مهم‌ترين قسمت‌هاي آن را به صورت خلاصه براي مخاطب توضيح مي‌دهد. در بخش‌هاي نوشتاري پادكست، اسامي ترجمه‌هاي فارسي كتاب و حتي لينك‌هاي خريداري آن قرار داده شده‌اند. در طول سه ماه گذشته اين پادكست باعث شده كه من حداقل سه كتاب بخرم و بخوانم. كتاب توپ‌هاي ماه اوت را چند سال پيش خريده بودم و هنوز نخوانده بودم، با شنيدن پادكست آن به سراغ مطالعه‌اش رفتم. دو كتاب ديگر يكي Milk و ديگري Salt را از نويسنده‌اي كه در همين پادكست و با همان كتاب تاريخ نمك معرفي شده بود، پيدا كردم و خواندم و لذت بردم و البته حسرت بردم كه زودتر با نوشته‌هاي او آشنا نشده بودم. به نظرم پادكست بي پلاس كاري مهم و شايسته در ترويج كتابخواني انجام مي‌دهد.
چند پادكست فارسي ديگر به شاهنامه، ادبيات و حوزه‌هاي ديگر فرهنگي و تاريخي و فلسفه و روانشناسي مي‌پردازند كه در فرصتي ديگر برخي از آنها را معرفي خواهم كرد. متاسفانه پادكستي در حوزه مذهب و متون ديني و فلسفه دين پيدا نكردم، اميدوارم در اين موضوعات هم افراد و گروه‌هايي دست به كار شوند. پيشنهاد مي‌كنم پادكست‌هاي فارسي و به ويژه دو پادكستي كه شرح دادم را بشنويد، پشيمان نخواهيد شد.