گروه اقتصادي
آمار تسهيلات پرداختي بانك‌ها طي 9 ماه ابتدايي سال جاري نشان از افزايش حدود 30 درصدي تسهيلات دارد. در 9 ماه سال جاري 626 هزار ميليارد تومان تسهيلات پرداخت شده است. اين رقم براي دوره مشابه سال گذشته 482 هزار ميليارد تومان بود كه در سال جاري با افزايشي 143 هزار ميلياردي همراه بود. آمارهاي بانك مركزي نشان مي‌دهد مانند دوره‌هاي قبل 54.4 درصد از كل تسهيلات پرداختي صرف تامين سرمايه در گردش واحدهاي اقتصادي شد كه مبلغي معادل 340 هزار ميليارد تومان بود. كمترين تسهيلات نيز با 2.7 درصد به تعميرات اختصاص داشت. كل تعداد تسهيلات پرداختي توسط بانك‌ها و موسسات اعتباري 7 ميليون و 287 هزار و 884 فقره بود كه بخش خدمات با سهم 2 ميليون و 648 هزار و 699 فقره در رتبه نخست تسهيلات‌گيري قرار داشت. كمترين تسهيلات نيز به بخش صنعت و معدن اختصاص داشت كه تنها 276 هزار و 159 عدد بود. به‌طور ميانگين ارزش هر وام پرداختي در 9 ماه منتهي به آذر 85 ميليون و 895 هزار تومان بود. ميانگين ارزش وام‌هاي پرداختي به بخش كشاورزي 45 ميليون و 835 هزار، بخش صنعت 688 ميليون، بخش خدمات 81 ميليون و 171 هزار، بخش بازرگاني 50 ميليون و 470 هزار، بخش مسكن نيز 55 ميليون و 549 هزار تومان برآورد شده است. با اين حال وام‌هاي بخش كشاورزي ارزان‌ترين و بخش صنعت گران‌ترين وام است.
رقم تسهيلات پرداختي به بخش‌هاي مختلف اقتصادي در هشت ماه ابتدايي سال جاري 513.3 هزار ميليارد تومان بود كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته 27.6 درصد افزايش داشته است.
بخش مسكن، كاهش تسهيلات
آمارهاي بانك مركزي نشان مي‌دهد در بخش مسكن در 9 ماهه سال جاري 828 هزار و 94تسهيلات جمعا به مبلغ 46 هزار ميليارد تومان به افراد واجد شرايط پرداخت شده است. از جمع كل تسهيلات پرداختي 14 هزار ميليارد آن صرف خريد خانه شده كه 32.5 درصد از كل تسهيلات پرداختي به بخش مسكن است. تامين سرمايه در گردش بخش مسكن با مبلغي بالغ بر 11 هزار و 226 ميليارد تومان رتبه بعدي در تسهيلات‌دهي به بخش مسكن را در اختيار دارد. وام براي تعمير مسكن نيز 8 هزار و 892 ميليارد تومان بود كه 19.3 درصد از كل تسهيلات پرداختي به بخش مسكن بود.
صنعت و معدن، كمترين تسهيلات پرداختي در 9 ماه
با وجود اينكه سال جاري، سال حمايت از توليد نامگذاري شده اما سهم بخش صنعت و معدن از كل
7 ميليون و 287 هزار فقره وام پرداختي تنها 276 هزارو 159 وام بود. از 190 هزار ميليارد تومان تسهيلات اين بخش 71 درصد يا 135 هزار ميليارد آن صرف تامين سرمايه در گردش بنگاه‌هاي اقتصادي شد. هر چند اين امر با وجود مشكلات اقتصادي بنگاه‌ها مانند عدم وجود نقدينگي دور از ذهن نيست و تا زماني كه مشكلات تامين مالي بنگاه‌هاي صنعتي وجود داشته باشد، بيشترين تسهيلات نيز به اين منظور اختصاص مي‌يابد. توسعه بنگاه‌هاي صنعتي نيز در رتبه بعدي قرار دارد كه 13.5 درصد از كل وام‌هاي پرداختي يا معادل 25 هزار و 750 ميليارد تومان براي برآورده شدن اهداف توسعه‌اي واحدها پرداخته شده است.
خدمات، پيشتاز در شرايط ركود
بخش خدمات از جمله مهم‌ترين بخش‌هاي اقتصادي كشور است كه طبق برآورد مركز آمار در پاييز امسال حدود 50 درصد از كل شاغلان كشور در اين بخش مشغول به فعاليت هستند. بخش‌هاي صنعت و كشاورزي با اشتغالزايي 32.9 و 17.1 درصد در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. بر همين اساس از كل
7 ميليون تسهيلات پرداختي به بخش‌هاي مختلف اقتصادي 2 ميليون و 647 هزار آن به اين بخش داده شد. آمارها بيانگر اين موضوع است كه53.4 درصد از تسهيلات يا 115 هزار ميليارد تومان آن به تامين سرمايه در گردش بنگاه‌ها و واحدهاي اقتصادي اختصاص داشت. وام‌هاي پرداختي براي تامين هدف «ايجاد» 12.7 درصد از كل پرداختي‌ها بود كه مبلغي معادل 27 هزار و 269 ميليارد تومان داشت.
خريدهاي شخصي بيشترين درخواست
براي وام بازرگاني
از كل 120 هزار و 933 ميليارد تومان تسهيلات پرداختي به بخش بازرگاني حدود 46 درصد يا 55 هزار ميليارد آن صرف خريد كالاهاي شخصي شده كه خريد ماشين‌آلات نيز مي‌تواند در اين زير بخش قرار گيرد. ايجاد سرمايه در گردش 45 هزار و 737 ميليارد تومان از كل تسهيلات پرداختي را به خود اختصاص داد.
كشاورزي، دومين بخش با كاهش تسهيلات
بخش كشاورزي پس از بخش مسكن كمترين تسهيلات‌گيري از نظام بانكي كشور را داشته است. در 9 ماه منتهي به آذر اين بخش تنها 53 هزار و 218 ميليارد تومان تسهيلات دريافت كرد كه بين يك ميليون و 156 هزار و 307 درخواست توزيع شد. بر اساس آنچه در ابتدا گفته شد ميانگين ارزش هر وام پرداختي به اين بخش كمترين ارزش را در بين بخش‌هاي ديگر دارد. آمارها بيانگر اين موضوع است كه 61.6 درصد از كل تسهيلات اين بخش كه معادل 32 هزار ميليارد است، صرف تامين سرمايه در گردش مي‌شود. «ايجاد» با دريافت 11 هزار ميليارد تسهيلات در رتبه بعدي قرار داد و 21.7 درصد از كل 53 هزار ميليارد را به خود اختصاص داد.
افزايش تسهيلات به اندازه افزايش
در مانده سپرده‌ها
بر اساس گزارش مركز آمار، نرخ تورم سالانه منتهي به آذرماه سال جاري 40 درصد برآورد شده است. با مقايسه درصد افزايش در تسهيلات پرداختي بانك‌ها در 9 ماه منتهي به آذر همچنين تورم منتهي به همين ماه مي‌توان دريافت كه روند افزايش تورم در 9 ماه نخست سال جاري از رشد افزايش در تسهيلات جلو زد و با وجود تورم 40 درصدي، تسهيلات 29.8 درصد افزايش داشته است. اما نكته ديگري كه بايد به آن اشاره كرد، رشد مماس سپرده‌هاي بانكي در مهر ماه و تسهيلات پرداختي در آذر است. بر اساس گزارش ديگر بانك مركزي مانده سپرده‌هاي بانكي در مهر سال جاري از افزايش 29 درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل حكايت دارد. با وجود گپ دو ماه ميان اعلام آمار مانده سپرده‌هاي بانكي و تسهيلات پرداختي به بخش‌هاي مختلف اقتصاد مي‌توان نتيجه‌گيري كرد بانك‌ها نه متناسب با تورم كه متناسب با جذب سپرده‌هاي خود اقدام به پرداخت تسهيلات مي‌كنند. البته اين امر شايد سبب ايجاد صفوف انتظار براي دريافت تسهيلات بانكي شود، اما امكان ايجاد پول پرقدرت را در فرآيند تسهيلات‌دهي به حداقل ممكن مي‌رساند.