نگاهی به لایوهای هنرهای تجسمی فضای اینستاگرام در روزهای كرونا
اقامه دعوا عليه لايو
فاروق مظلومی
اینکه به ازای هر انسان یک تریبون باشد اسمش آزادی است ولی اینکه هر کسی به خودش اجازه دهد در فضای لایو -پخش زنده- اینستاگرام وقت دیگران را حتی در حد ورود و خروج بگیرد اسمش تعرض است. شاید انواع لایوهایی که هر لحظه در اینستاگرام اجرا میشود از گونههای جانوری ایران بیشتر باشد با اینکه ایران به تنهایی گونههای جانوریاش معادل قاره اروپاست. انواع لایو از ترمیم و تلطیف پوست و دوست در اینستاگرام موجود است. اما لایوهای هنری که بیشتر آموزش و گفتوگو است بعد از کرونا رونق گرفت. ما که زندگیمان هم لایو نیست و از ذخیره کودکی آپلود میکنیم شکر خدا حرفی برای گفتن در لایوهای هنرهای تجسمی هم نداشتهایم. البته چند روز پیش یکی از دوستان ناباب مِن باب رشته تحصیلیمان که چند واحد نجوم داشته است پیشنهاد داد که لایو آسترولوژی پخش کنیم. گفتیم بیستارهتر از ما روی زمین نیست. انگشت پشیمانی گزید و دوری گُزید. روزهای گذشته یک مجموعه گفتوگوهای زنده دونفره پیرامون موضوع «کارکرد هنر در بحران» از طرف صفحه اینستاگرامی ماناگارت پخش شد که گفتوگوکنندگان از اهالی هنر بودند که بنده همانجا نظر خودم را به شرح زیر بیان کردم: «دوستان عزیز مدیریت روانی و اجتماعی بحران دانش است و مثل فلسفه یا هنر خودآموزی ندارد و باید سرفصلهای دانشگاهی را گذراند. کارکرد هنر در بحران یک بحث تطبیقی جدی است که در حوزه تطبیق جامعهشناسی، مردمشناسی، جغرافیا و... با هنر مطرح میشود. حال سوال اینجاست عزیزان حاضر در این پلتفرم علاوه بر هنر تخصصهای لازم برای شرکت در بحث کارکرد هنر در بحران را دارند؟»وقتی ما خودمان در تمام مهمانیهای قبل از کرونا منتقد سیاستی هستیم که افراد را سر جای خودشان قرار نمیدهد و به عبارتی عدل منصب ندارد چرا باید خودمان هم عامل این مذموم باشیم. اتفاقا این نظر با برخورد پسندیده مدیر صفحه و ساسان نصیری که از نقاشهای متفاوت منظره در ایران است، روبهرو شد. نصیری خودش هم در این پلتفرم حضور داشت و قرار بود با هنرمند معروف هنرهای تجسمی آیدین آغداشلو در تاریخ 27 اردبیهشت گفتوگو کند. بهرغم نظر بعضی دوستان که معترض بودند چرا آقای نصیری و آغداشلو در ارتباط با موضوع گفتوگو نکردند بنده از این خروج از موضوع خوشحال شدم. نصیری با طرح سوالهایی مرتبط با فضای هنرهای تجسمی بحثهایی جذاب را ایجاد کرد و آغداشلو با خلوص تمام جواب داد. وقتی آغداشلو عبارتی با این مضمون را به زبان آورد که من با وقوف کامل کار هنری میکنم یاد خیلی از نقاشهای جوان افتادم که در ژستهای ساختگی الهامهای انتزاعی گیر کردهاند. بنده بقیه گفتوگوهای این پلتفرم را ندیدهام و نظری ندارم اما مطمئنم با تجربه خوبی که از گفتوگوی نصیری و آغداشلو درخصوص نقاشی به وجود آمد راه برای ترتیب دادن گفتوگوهای تخصصی هنری مشابه هموارتر شد. صدالبته این به برخورد حرفهای مدیر صفحه ماناگارت با منتقدین هم برمیگردد. منتظر گفتوگوی من با ساسان نصیری در مورد منظرههایش از لواسان در روزهایی که لواسان هنوز بدمنظر نشده بود، باشید. البته نه در لایو اینستاگرام، همینجا در ستون نگارخانه من.