رييس سازمان سنجش در گفت‌وگو با «اعتماد»:
زنان محدوديتي در انتخاب رشته‌هاي دانشگاهي ندارند
اعتماد|تغيير سياست‌هاي آموزشي و نحوه نگاه به دانشگاه و دانشجويان را هر سال مي‌توان از لابه‌لاي دفترچه حجيم انتخاب رشته كنكور سراسري بيرون كشيد. در دولت قبل هر سال همراه با تب و تاب كنكور و پس از آن انتخاب رشته و بعدترش باز شدن پاي ورودي‌هاي جديد به دانشگاه، هر بار اين تغييرات در سيستم آموزش عالي و دانشگاه‌ها پررنگ‌تر از قبل خود را به نمايش مي‌گذاشتند. بحث تفكيك جنسيتي در محيط دانشگاه‌ها در همان دوره آغاز شد و همان‌طور كه صداي اعتراض منتقدان به اين شيوه ايزوله كردن در محيط آكادميك بلند بود، پاي تفكيك جنسيتي نرم‌نرمك به دفترچه كنكور هم رسيد. ناگهان دختراني كه در آزمون سراسري شركت مي‌كردند بايد خود را با اين واقعيت روبه‌رو مي‌ديدند كه عملا بخت مساوي براي حضور در همه رشته‌ها را با پسران ندارند.
سال 91 بود كه بر اساس جدول پذيرش دانشجوي كارشناسي، مشخص شد كه مثلا دانشگاه اراك علاوه بر رشته‌هاي مهندسي عمران، مهندسي مكانيك، مهندسي كشاورزي گرايش مكانيك ماشين‌ها، مهندسي مواد گرايش متالوژي صنعتي، كه فقط دانشجوي پسر مي‌گرفت، در رشته‌هاي شيمي محض، زبان و ادبيات انگليسي، علوم تربيتي گرايش تكنولوژي آموزشي، علوم كامپيوتر، مهندسي شيمي، مهندسي صنايع هم نيازي به دانشجوي دختر ندارد. دانشگاه اصفهان هم از طريق دفترچه اعلام كرد كه در رشته‌هاي مديريت صنعتي، مهندسي برق گرايش قدرت، مهندسي عمران، مهندسي مكانيك، مهندسي راه‌آهن و همچنين مترجمي زبان انگليسي، علوم سياسي، حسابداري، مديريت بازرگاني و مديريت دولتي فقط دانشجوي پسر پذيرش مي‌كند. دانشگاه تهران، علم و صنعت ايران، اروميه، ايلام، بوعلي سينا، مازندران، هرمزگان، باهنر كرمان، يزد، كاشان و... هر كدام به سهم خود دست زنان را از برخي كدرشته‌هاي خود كوتاه كردند.
امسال هم مي‌توان نبض سياست‌هاي وزارت علوم را از روي برگه‌هاي دفترچه انتخاب رشته گرفت. رييس سازمان سنجش در خصوص تفكيك جنسيتي رشته‌ها در كنكور سال 94 به «اعتماد» مي‌گويد: «هيچ‌گونه تفكيكي در رشته‌هاي دانشگاه‌هاي دولتي وجود ندارد. در تمامي رشته‌ها به جز دو مورد استثنا، تمامي شركت‌كنندگان چه زن و چه مرد براساس رتبه و اولويت انتخاب‌شان وارد دانشگاه‌ها مي‌شوند و هيچ محدوديتي براي زنان وجود ندارد.» ابراهيم خدايي با اشاره به رشته‌هاي پزشكي و دانشگاه‌هاي وابسته به آموزش و پرورش به عنوان موارد استثنا مي‌گويد: «آموزش و پرورش بر اساس مجوز استخدامي دانشجويان را در رشته‌هاي مورد نياز خود جذب مي‌كند و براساس نيازي كه به معلم زن يا مرد دارد اين ظرفيت‌ها را تفكيك مي‌كند، چون فارغ‌التحصيلان به استخدام اين سازمان درمي‌آيند. رشته‌هاي پزشكي هم بر اساس نيازهاي اعلامي توسط وزارت بهداشت و درمان به تفكيك تعداد زنان و مردان مورد نياز را جذب مي‌كنند.»
امسال از تغييرات ديگر در پذيرش دانشجوي دانشگاه‌ها مي‌توان به محدود شدن و حذف برخي رشته‌هاي شبانه اشاره كرد. دانشگاه‌هاي ايلام، اروميه، جهرم، خليج فارس، شهيد مدني آذربايجان، صنعتي قم، صنعتي همدان، علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان و يزد در سال جاري دوره شبانه مقطع كارشناسي را حذف كردند. برخي دانشگاه‌ها نيز دوره شبانه خود را به يك تا چهار رشته محدود كردند كه از اين ميان مي‌توان به دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه كردستان و دانشگاه تهران اشاره كرد. خدايي دليل اين محدوديت‌ها را «زيان‌ده» بودن رشته‌هاي مورد نظر عنوان مي‌كند: «برخي دوره‌هاي شبانه دانشگاه‌هاي دولتي به دليل برآوردي كه صورت گرفت و براساس آن مشخص شد كه اين رشته‌ها زيان‌ده هستند و هزينه‌هاي خود را هم نمي‌توانند تامين كنند حذف شدند. الان ديگر دانشجوها ترجيح مي‌دهند به جاي دوره شبانه به سمت پرديس‌ها بروند و بر اين اساس برخي دانشگاه‌ها تصميم گرفتند كه تمركز خود را روي دوره‌هاي روزانه و دوره‌هاي كارشناسي ارشد بگذارند.»
بر اساس سياست‌هاي وزارت علوم دانشگاه‌ها و رشته‌هايي كه درسال‌هاي اخير گسترش يافته بودند حالا با احتياط در حال جمع وجور كردن دست و پاي خود هستند تا به جاي كدرشته‌هاي فراوان پرزيان، جا براي توسعه كيفي آموزش عالي باز شود. از طرف ديگر سايه تفكيك جنسيتي رفته‌رفته از سر انتخاب رشته در دانشگاه‌ها كم مي‌شود تا شايد روزي اين تغيير به كلاس‌هاي درس و محيط دانشگاه هم برسد و فضاي آكادميك به دور از دسته‌بندي جنسيتي به روال معمول خود بازگردد.