پوتين: بلاتر شايسته دريافت جايزه «نوبل» است
عاشقانههاي رييس فيفا و روسيه
علي ميرزايي/ جمله سال گفته شد وقتي ولاديمير پوتين در گفتوگويي، بهخاطر تلاشهاي هميشگي بلاتر، او را شايسته دريافت جايزه نوبل ميداند. مراسم قرعهكشي جام جهاني 2018 ـ با وجود پيگيري تحقيقات روند اعطاي ميزباني ـ در روسيه برگزار شد. بلاتر در سخنراني آغازين، بياعتنا به رسوايي فيفا «حداكثر حمايت» از ميزبان را اعلام كرد. پوتين در مصاحبه روز دوشنبه با شبكه « آر تياس» سوييس گفت: « بلاتر براي نظارت خود بر فيفا سزاوار جايزه نوبل است. همه ما از وضعيت ايجاد شده براي آقاي بلاتر خبر داريم. نميخواهم وارد جزييات شوم، اما باور ندارم كه او شخصا در فساد فيفا شركت دارد.» رسوايي، هالهاي از ابر بر فراز دو جام جهاني آينده ايجاد كرده است اما روسها احتمال باز پسگيري ميزباني را رد ميكنند. پوتين ميگويد: «من فكر ميكنم افرادي چون آقاي بلاتر و روساي فدراسيونهاي بزرگ بينالمللي شايسته شناخت ويژه هستند.» فيفا در بزرگترين بحران تاريخ 111 ساله خود قرار دارد، مقامات تحت تعقيب هستند هر چند بلاتر هر سوء رفتاري را رد ميكند. در ماه «مه» و به هنگام انتشار اخبار رسوايي، پوتين از دولت امريكا بهشدت انتقاد كرد. او اعتقاد دارد اين تحقيقات دخالت در مسائلي خارج از دايره صلاحيت دولت امريكاست. آتش پوتين در گفتوگوي روز دوشنبه شعلهورتر شد. او با وارد كردن انگليس در دايره انتقادها، تحقيقات را ادامه رقابت براي ميزباني ـ 2018 و 2022 ـ دانست. «در جريان بودن مبارزه عليه فساد، باعث ميشود به اين فكر كنم كه ادامه مناقصه جام جهاني است.»
مراسم قرعهكشي
بلاتر و پوتين در قرعهكشي روز شنبه در مركز توجه بودند. بلاتر با بياعتنايي به رسوايي فيفا «حداكثر حمايت» خود از ميزبان را اعلام كرد. پوتين نيز در اظهارات خود «سابقه طولاني فوتبال در روسيه» را تحسين كرد. بلاتر در حضور 2000 مهمان ويژه مراسم قرعهكشي گفت: « امروز يك روز مهم در راه طولاني و پر پيچ و خم به جام جهاني 2018 است. ما به دنبال جام جهاني هيجانانگيز براي فوتبال، جهان و روسيه هستيم. » بلاتر خروشهايي كه براي حذف روسيه از ميزباني برخاسته است را ناديده ميگيرد و ميگويد «تو مورد اعتماد مايي. » قبل از قرعهكشي پوتين تحقيقات سويس و امريكا را ابزاري سياسي براي بازداشتن روسيه از ميزباني جام جهاني عنوان ميكند. گزارشها از نژادپرستي در فوتبال روسيه به همراه رسوايي فيفا، سبب شده كه برخي زمزمه تحريم رقابتها را داشته باشند. اما پوتين ميگويد: «اين يك فرصت خوب براي نشان دادن چهره روسيه و باز كردن فضاي اين كشور است.»
گرانترين ورزشگاه تاريخ
روسيه به آمادهسازي زيرساختهاي جام جهاني ادامه ميدهد. توضيحات پوتين در مورد مراحل انجام كارها، پيام روشني دارد. ممكن است فيفا دچار هرجومرج باشد اما روسيه به كار خود ادامه ميدهد. پوتين در مراسم قرعهكشي جام جهاني ـ در حالي كه كنار بلاتر ايستاده بود- گفت: «يك بار ديگر تاكيد ميكنم همه برنامههاي آمادهسازي جام جهاني برآورده خواهد شد. » قرعهكشي در سن پترزبورگ انجام شد، اين شهر زادگاه پوتين و محل يكي از مشكلدارترين استاديومهاي جام جهاني است. طولاني شدن مدت ساخت، تعويق چند باره و هزينههاي بالا در ساخت استاديوم 68 هزار نفري نمادي بر ناكارآمدي دولت روسيه است، آنقدر بد كه «نخستوزير» مراحل ساخت را «شرمآور» خوانده است. سرانجام استاديوم پس از 10 سال در حال آمادهسازي است. «ويتالي لازوخين»، مدير پروژه تخمين ميزند كه 75 درصد كار تمام شده است. بيشتر كارهاي باقي مانده متمركز بر نصب صندليها و كار سيستمهاي پيچيده مانند سقف جمع شدني است. با خوشبيني آمادهسازي نهايي ورزشگاه در نزديكي جام جهاني 2018 به پايان ميرسد. نكته مثبت مطرح شدن فساد، جلوگيري از بينظمي ـ كه به مراحل آمادهسازي جام جهاني برزيل لطمه زد ـ در ساخت و سازهاست. ورزشگاه سن پترزبورگ كه در ابتدا زنيت ناميده شد 38 ميليارد «روبل» ـ 650 ميليون دلار ـ هزينه داشت. از سال گذشته ارزش روبل به دليل تحريمهاي روسيه و پايين آمدن قيمت نفت كاهش يافته است. به اين ترتيب هزينه ورزشگاه به يك ميليارد دلار ميرسد كه گرانترين ورزشگاه تاريخ است. در ابتدا مالك باشگاه ـ «شركت گازپروم» ـ طرح يك ورزشگاه 45 هزار نفري را آماده كرده بود. قبول پيشنهاد روسيه براي ميزباني جام جهاني مشكلاتي به همراه داشت. نياز ميزبان به ورزشگاه 68 هزار نفري ـ براي برگزاري بازي نيمه نهايي ـ پروژه در حال ساخت را به كاغذ طراحي برگرداند. مدير پروژه گفت: « زمان زيادي براي طراحي مجدد و ساخت مجدد لازم بود.» لازوخين ميگويد نخستين بازي در كمتر از يك سال ديگر برگزار خواهد شد.
مشكلات سه گانه روسيه در راه ميزباني
جروم والكه، دبيركل فيفا ـ كه در ماه فوريه به همراه بلاتر بازنشسته ميشود ـ در جمع روزنامهنگاران شرايط را آرامش بخش توصيف كرد: « روسيه در مسير درست است و من هيچ نگراني نميبينم. دبير بعدي فيفا بايد از كارهاي من خوشحال باشد. چون او يك جام جهاني بسيار برنامهريزي شده خواهد داشت.» اما او و رييسش به دليل ترس از دستگيري، تن به سفر خارجي نميدهند مگر آنكه مقصد روسيه باشد.
1- سن پترزبورگ نخستين سفر خارجي بلاتر پس از دستگيري مديران ارشد فيفا بود. تحقيقات با تمركز بر روند اعطاي ميزباني به روسيه و قطر در حال پيگيري است. بلاتر هرگونه تخلفي را رد كرده است اما در صورت ديده شدن ردپاي رشوه، ميزباني پس گرفته خواهد شد.
2- دولت روسيه تحت فشار مالي و سياسي است. پايين آمدن قيمت نفت و كاهش ارزش «روبل» سازندگان را مجبور به صرفهجويي ميكند. در نتيجه برنامه بسياري از هتلها و تجهيزات زيربنايي قطع شده است.
3- «ويتالي موتكو» وزير ورزش روسيه عنوان كرد كه يكي از مشكلات اصلي سازندگان تغييرات سريع فيفاست. به دليل بازداشت مقامات و قصد بلاتر براي كنارهگيري، روسها طرف حساب خود را نميشناسند. موتكــو گفت: « از ارتباطات تا حد زيادي جلوگيري ميشود. »