يك سالگي رياست سازمان محيط‌زيست در دولت پزشكيان چالش‌ها، تلاش‌ها، ديپلماسي
مهدي نعمتي
تلاش براي تقويت ساختار و منابع سازمان
يك سال از حضور شينا انصاري در راس سازمان حفاظت محيط‌زيست مي‌گذرد؛ سازماني كه سرنوشت هوا، آب، خاك و سلامت جامعه به تصميم‌هاي آن گره خورده است. در اين يك‌سال، تلاش‌هايي براي تقويت ساختار سازمان و افزايش منابع انساني و بودجه انجام شده و برخي گزارش‌ها از رشد قابل توجه بودجه و وعده جذب نيروهاي جديد، از جمله محيط‌بانان، حكايت دارند. ارتقاي تجهيزات محيط‌بانان و بهبود زيرساخت‌ها نيز در اولويت راهبردي او قرار گرفته است.
بحران‌هاي محيط‌زيستي همچنان پابرجاست
با اين حال، بحران‌هاي محيط‌زيستي همچنان ادامه دارد. آلودگي هوا در كلانشهرها افزايش يافته، تالاب‌ها و رودخانه‌ها وضعيت بهتري نيافته‌اند و مديريت پسماند هنوز با چالش‌هاي جدي روبه‌رو است. سازمان محيط‌زيست هنوز نتوانسته از سايه ملاحظات سياسي بيرون بيايد و تصميم‌هايش ضمانت اجرايي پيدا كند. پرسش اصلي اين است كه آيا زمان فاصله گرفتن از شعار و حركت به سمت اقدامات عملي فرا نرسيده است؟
صداي تازه در مديريت محيط‌زيست
خانم انصاري تلاش كرده صداي تازه‌اي در عرصه محيط‌زيست باشد. حضور پررنگ در رسانه‌ها، گفت‌وگوي موثر با سازمان‌هاي مردم‌نهاد و اعلام برنامه‌هايي براي مديريت پسماند و مقابله با آلودگي هوا، از جمله گام‌هاي مثبت او بوده است. با اين حال بسياري معتقدند هنوز مرز بين «شعار» و «اقدام عملي» روشن نشده است.
گام‌هاي مثبت و موثر در ديپلماسي محيط‌زيستي
در عرصه ديپلماسي محيط‌زيستي نيز گام‌هاي قابل توجهي برداشته شده است. در اجلاس بيست و نهمين كنفرانس تغييرات اقليمي سازمان ملل (COP29) در باكو، او بر همكاري منطقه‌اي و دسترسي برابر كشورها به فناوري‌هاي نوين و منابع مالي براي مقابله با تغييرات اقليمي تاكيد كرد و تحريم‌هاي يكجانبه را مانعي بزرگ دانست. همچنين، ايران به بازار كربن گروه BRICS پيوست و تفاهمنامه‌اي با يونسكو و ژاپن براي مديريت ريسك بلاياي طبيعي و تقويت تاب‌آوري اقليمي امضا كرد. در سفر به روسيه و امارات، همكاري‌هاي مشترك براي مقابله با آلودگي پلاستيكي، حفاظت از گونه‌هاي در خطر انقراض و مقابله با بيابان‌زايي مورد بحث و توافق قرار گرفت.
مردم؛ شريك اصلي محيط‌زيست
انصاري نقش مردم و كنشگران محيط‌زيستي را كليدي مي‌داند و در نشست‌هاي خود با تشكل‌ها گفته است: «براي حفظ محيط زيست چاره‌اي جز مشاركت مردمي نداريم.» او همچنين خود را مسوول تمام ظرفيت‌هاي سازمان دانسته و تاكيد كرده است: «تمام توان تخصصي مجموعه در اولويت است.»
سال دوم؛ فصل آزمون و اعتبارسنجي
يك‌سال مديريت شينا انصاري را مي‌توان آغاز ساختاري محكم دانست؛ ساختاري كه حالا نوبت اجراي عملي سياست‌ها و تبديل وعده‌ها به تغييرات محسوس در زيست‌بوم كشور را طلب مي‌كند. سال دوم، فصل آزمون و اعتبارسنجي خواهد بود.