به عقب برگشتيم!
فوتبال روی دنده معکوس
«به عقب برنمي‌گرديم». اين اصطلاحي است معمولا سياسي براي نشان دادن عبور يك جامعه يا گروه از سياست‌هاي گذشته. اسم كتاب معروف رانيا ابوزيد در مورد تحولات سوريه بعد از بهار عربي كه برنده جايزه پوليتزر هم شد هم همين است. خلاصه به عقب برنگشتن و حركت رو به جلو شعار و آرمان بسياري از مردم دنياست. همه جز مديران فوتبال ايران! شكست تيم ملي ايران مقابل روسيه در ادامه نتايج ضعيف چند وقت اخير شاگردان امير قلعه‌نويي اگرچه منجر به طرح انتقادات تند و تيز از كادر فني تيم ملي شده، اما نشان‌دهنده يك واقعيت بزرگ است: فوتبالی که روی دنده معکوس است هرگز موفق نمي‌شود. این نه كنايه است نه برچسب؛ بلكه دقيقا شرايط فوتبال كشور را به تصوير مي‌كشد و دلايل كافي براي آن وجود دارد.
مديران تاريخ مصرف گذشته
روز گذشته روزنامه اصولگراي جوان به درستي مشكل اصلي فوتبال كشور را مديران فدراسيون معرفي كرد. رسانه‌هاي ديگر هم به دفعات نوشته‌اند كه خانه فوتبال ايران از پاي‌بست ويران است. تاج، نبي، بهاروند و ساير رفقا كه امروز در فدراسيون حضور دارند طبق گفته خودشان بيش از 30 سال است كه در فوتبال حضور دارند. اين افراد هر بار كه به خاطر اشتباهات مديريتي مدتي از فوتبال دور بودند دوباره بازگشته‌اند؛ نمونه‌اش بازگشت تاج بعد از پرونده ويلموتس‌گيت. مديراني امتحان پس داده و بدون دستاورد كه دور دنيا را همراه با تيم‌هاي ملي در تمام اين سال‌ها چرخيده‌اند؛ شرق آسيا، آفريقا، آسياي مركزي، غرب و شرق اروپا و اقيانوسيه و فقط مانده تيك زدن سفر به امريكاي شمالي!
مربيانی با دانش 20 سال پيش!
كادر فني تيم ملي و در راس آنها امير قلعه‌نويي هم متعلق به گذشته هستند. همان طور كه رسانه‌ها طي يكي، دو روز گذشته طي انتقادات شديد به عملكرد تيم ملي اشاره كرده‌اند، قلعه‌نويي سال‌هاست از دوران اوجش فاصله دارد. مهم‌ترين افتخارات او برمي‌گردد به دست‌كم يك دهه پيش. از نمايش تيم ملي هم مشخص است كه انديشه‌هاي تاكتيكي او فاصله زيادي با علم روز جهان دارد. حتي دستياراني كه به تيم اضافه مي‌شوند هم همين شرايط را دارند. مثلا هومن افاضلي كه زمان حضور علي دايي روي نيمكت تيم ملي به عنوان دستيار و مشاور كار مي‌كرد حالا دوباره در همان پوزيشن قرار گرفته است. مديران فدراسيون فوتبال حتي پيش از جام جهاني 2022 هم ثابت كردند مدام در حال عقبگرد هستند. مهدي تاج در فاصله‌اي كوتاه تا جام جهاني اسكوچيچ موفق را بركنار كرد و كي‌روشي را روي نيمكت تيم ملي نشاند كه پيش از اين 8 سال در ايران كار كرده بود. نتيجه؟ ثبت سنگين‌ترين شكست تاريخ فوتبال ايران در ادوار جام جهاني و نخستين باخت برابر امريكا.
16 سال در تيم ملي
ما در استفاده از بازيكنان هم شاهد عقبگرد هميشگي هستيم. ميانگين سني بازيكنان ايران در بازي مقابل روسيه بالاي 30 سال بود. در جام ملت‌هاي آسيا ايران جزو پيرترين تيم‌ها بود. همين حالا هم ميانگين سني ملي‌پوشان در جهان جزو بالاترين‌هاست. بازيكناني در تيم ملي حضور دارند كه اگر به امريكا بروند چهارمين و سومين جام جهاني خود را تجربه مي‌كنند! يعني ما بازيكناني داريم كه بين 12 تا 16 سال است كه در تيم ملي حضور دارند. مساله‌اي كه در فوتبال روز دنيا امكان‌پذير نيست. بسياري از تيم‌هاي درجه يك و دو دنيا تنها تعداد انگشت‌شماري از بازيكنان جام جهاني 2022 را همراه دارند، اما تركيب اصلي تيم ملي ايران تقريبا هماني است كه در روسيه 2018 به ميدان رفت. جالب اينجاست حتي بازيكناني نظير روزبه چشمي، شجاع خليل‌زاده، رامين رضاييان و سايريني كه به خاطر افزايش سن و كاهش كيفيت مدتي به تيم ملي دعوت نمي‌شدند دوباره در اردو حاضرند. حتي جهانبخش پا به سن گذاشته و بدون تيم هم پاي ثابت همه اردوهاست.
فوتبال ايران يخ‌زده
در يك نگاه كلي انگار تمام فوتبال ايران در 30-20 سال پيش يخ زده و راكد باقي مانده است. بعد از گذشت اين همه سال دوباره دغدغه فوتبال ايران شده زمين چمن و حق پخش و كيفيت تصاوير و... انگار كه هيچ چيز جلو نرفته و نخواهد رفت. حتي اگر در اين ميان افرادي بتوانند اين چرخه تكراري را بشكنند به لطايف‌الحيلي كنار گذاشته مي‌شوند تا دوباره همين تكراري‌ها فوتبال را به دست بگيرند. پس اگر قرار است تغييري ايجاد شود همه بايد دست در دست هم از جامعه فوتبال خداحافظي كنند.