«اعتماد»تهديدات اخير قواي ديگر عليه دولت را بررسي ميكند
وفاق زیر ضربه
اسماعيل گراميمقدم: تهديد به تغيير وزرا توسط رييس يك قوه امري بيسابقه است
حسين نورانينژاد: برخي به دنبال كسب امتيازات بيشتر از دولت هستند
مهدي بيكاوغلي
اولتيماتومها عليه دولت را انگار پاياني نيست. هر روز بحراني تازه و تهديدي نو عليه دولت شكل ميگيرد. دردآور اينكه برخي از اين تهديدات از سوي نهادها و ارگانهايي رسانهاي ميشود كه بهطور طبيعي بايد گرانيگاه ثبات و آرامش و كارآمدي در كشور باشند. ديروز ابتدا محمدباقر قاليباف اعلام كرد: «اولويت با ترميم كابينه توسط دولت است.» و در ادامه تاكيد كرد: «اگر اصلاحات ضروري صورت نگيرد نمايندگان مجبور به آغاز فرآيند استيضاح هستند.» دقايقي پس از صحبتهاي رييس مجلس اين اعضاي جبهه پايداري و چهرههايي چون خضريان بودند كه بر آتش اين تهديدات دميدند و فرياد وا استيضاحا سر دادند. افكار عمومي و تحليلگران اما با طرح پرسشهايي از اين دست كه آيا گرفتن آرامش و ثبات از كابينه و دولت در شرايطي كه دشمنان بيروني مدام تهديد ميكنند و فشار حداكثري عليه ايران را در دستور كار قرار دادهاند به صلاح كشور است يا نه؟ به اين تهديدات واكنش نشان دادند. چهرههاي اصلاحطلب اما معتقدند اين رفتارهاي زيادهخواهانه از سوي جناح راست، ناشي از رويكردي است كه دولت براي ايجاد وفاق داشته است. در واقع بخشهايي از اصولگرايان دچار برداشت اشتباه شدهاند كه ميتوانند امتيازات بيشتري از دولت بگيرند. در اين كشاكش اين وزراي اصلاحطلب كابينه هستند كه سيبل تهديدات قرار گرفتهاند. چهرههايي چون احمد ميدري (وزير كار)، فرزانه صادق (وزير راه و شهرسازي)، غلامرضا نوريقزلجه (وزير جهاد كشاورزي) در صف نخست تهديد به استيضاح هستند. پيگيريهاي «اعتماد» نشان ميدهد كه در برخي جلسات شبانه در ساختماني نزديك بهارستان حتي نسخههاي جايگزين نيز مشخص شدهاند. مسعود پزشكيان اما معتقد به ايجاد ثبات در كابينه است و با بررسي روندهاي گذشته تلاش ميكند به مديرانش زمان و فضاي كافي براي اثرگذاري را بدهد. «اعتماد» براي ارزيابي موضوع سراغ اسماعيل گراميمقدم و حسين نورانينژاد 2 فعال سياسي اصلاحطلب رفته تا موضوع را از منظر تحليلي بررسي كند. اين فعالان سياسي معتقدند در شرايط فعلي كشور بيشتر از هر عامل ديگري نيازمند ثبات و آرامش است و نبايد با اقدامات سياسي و جناحي، بر آتش نوسانات و انتظارات فزاينده دميد.
اسماعيل گراميمقدم: تهديد دولت به تغيير وزرا توسط رييس يك قوه ديگر امري بيسابقه است!
اسماعيل گراميمقدم، قائممقام حزب اعتماد ملي و فعال سياسي اصلاحطلب در گفتوگو با «اعتماد» درخصوص تهديد دولت به استيضاح توسط قواي ديگر و اينكه اين رويكرد تنشزا تا چه اندازه باعث كاهش ثبات مديريتي و افزايش مشكلات مردم ميشود، ميگويد: «مساله اين است كه شخص رييسجمهور و خود دولت پايش مستمر و ارزيابي دقيقي بر عملكرد وزارتخانهها و مديرانش انجام ميدهد و اگر مديري در حوزه اجرايي با مشكل ناكارآمدي مواجه شود، نخستين بخشي كه به آن واكنش نشان ميدهد، خود دولت و رييسجمهور است. لذا با گذشت يك سال و اندي از عمر كابينه هيچ فرد و گروهي به اندازه پزشكيان و نزديكانش در ارزيابي عملكرد مديران اجرايي صاحبنظر نيست. آقاي پزشكيان نيز بارها درباره ناترازيها و ناكارآمديها هشدار داده و درباره آن صحبت كردهاند. اگر رييسجمهور به اين نتيجه برسد كه وزارتخانهاي نياز به تغيير دارد و راهحل عبور مشكلات از مسير تغييرات كابينه ميگذرد، به سرعت دست به كار شده و تغييرات لازم را اعمال ميكند.»
گراميمقدم ادامه ميدهد: «اما اينكه رييس يك قوه ديگر بخواهد با مستمسك قرار دادن درخواست استيضاح يك اقليت خاص در مجلس، رييسجمهور و دولت را تهديد كند امري بديع و بيسابقه است. در گذشته هرگز شاهد يك چنين برخوردي از سوي روساي قواي ديگر عليه دولت نبودهايم. تحليلگران معتقدند اين رفتار به دليل تعامل بيش از حد و وفاق بيحد و حصري است كه پزشكيان با مجلس و طيفهاي سياسي انجام داده است. كار به جايي رسيده كه برخي افراد و گروهها با تهديد دولت به استيضاح تلاش ميكنند منويات خود را به دولت و رييسجمهور تحميل كنند. تغيير بايد از درون دولت آغاز شود، كميتههاي بررسي درون دولت، تحليل و ارزيابي ميكنند و طي گزارشي به رييسجمهور اعلام ميكنند فلان وزارتخانه خوب كار نميكند و تغيير لازم است! اما بيان آقاي قاليباف و تهديد دولت، كار را خراب ميكند.» اين فعال سياسي اصلاحطلب با اشاره به اينكه ارزيابيهاي كارشناسي حاكي از آن است كه اگر دولت نياز به تغيير داشته باشد در وزارتخانههايي اين تغيير بايد صورت بگيرد كه برخي چهرههاي اصولگرا در آن حضور دارند، ميگويد: «به نظرم آقاي رييسجمهور اگر قصد اعمال تغييرات را دارد، بايد در حوزههايي اين تغييرات را اعمال كند كه اتفاقا افراد مخالف رويكردهاي مصلحانه دولت در آن حضور دارند. معتقدم هر اندازه چهرههاي اصلاحطلب در كابينه بيشتر حضور داشته باشند، وزن كارآمدي كابينه نيز بالاتر ميرود. اعمال تغييرات نه بر اساس تهديدات، بلكه مبتني بر اجماع نخبگان و كارشناسان، اقتدار ريس جمهور را نشان داده و وزن كابينه را ثقيلتر ميكند. اگر قرار باشد رييسجمهور گوش به فرمان مجلس باشد، جامعه آن را نميپسندد. آقاي پزشكيان بايد استوار بر اساس رويكردهاي اصلاحطلبانهاي كه دارد، پيش برود. نه در مسيري كه اصولگرايان ميخواهند بلكه در جهتي كه مردم و بدنه حاكميان رييسجمهور طالب آن هستند.» او يادآور ميشود: «امروز زمان آن است كه پزشكيان در جهت استفاده از تفكراتي كه او را به قدرت رساندهاند، حركت كند. در اين راستا اگر وزيري جابهجا شود به نفع كشور است. اما اگر وزيري به دلايل سياسي و تهديد مجلس جابهجا شود، اعتماد عمومي به دولت را كاهش ميدهد. نمايندگان مجلس هم اگر به دنبال تحقق منافع ملياند بايد از دست زدن به اقداماتي كه براي كشور هزينه دارد، خودداري كنند. جابهجايي وزرا به دلايل سياسي به جز اينكه زمان را از دولت بگيرد و كارآمدي دولت را كاهش بدهد، فايده ديگري ندارد. اينكه رقباي دولت چوب لاي چرخ دولت بگذارند، جز اينكه فرصتهاي رشد را از كشور بگيرد، فايدهاي نخواهد داشت. اتفاقا مردم نيز با دقت مسائل را مدنظر دارند و ميبينند كدام گروه طيف سياسي و جناحي رفتار ميكنند و كدام دولت در راستاي منافع ملي قدم بر ميدارد.» گراميمقدم ميگويد: «آقاي پزشكيان رابطه خوبي با رهبري دارند و با استفاده از اين ظرفيت ميتوانند جلوي چنين تهديداتي را بگيرد. اركان دولت نياز به ثبات و آرامش دارند تا بتوانند زمينه حل و فصل مشكلات كشور و ناترازيها را فراهم سازند. اين اركان بايد ديدگاههاي آقاي پزشكيان را پذيرفته و براي موفقيت ايشان تلاش كنند. افرادي كه اعتقاد به رويكرد و گفتمان دولت ندارند نبايد در راس ساختارهايي در حد و اندازه وزارتخانه حضور داشته باشند. معتقدم رويكرد دولت در خصوص وفاق باعث شده تا برخي طيفهاي جريان راست، زيادهخواه شده و احساس كنند ميتوانند افراد مورد نظر خود را در راس وزارتخانههايي كه چهرههاي اصلاحطلب در آن حضور دارند، بگمارند.
حسين نورانينژاد: برخي طيفهاي اصولگرا تصور ميكنند ميتوانند امتيازات بيشتري از دولت بگيرند
حسين نورانينژاد، قائممقام حزب اتحاد ملت در گفتوگو با «اعتماد» اما از زاويه متفاوتي به اين بحث ورود كرده و اعلام ميكند مشكلات فعلي از قبل ايجاد شدهاند و دولت براي رفع يا كاهش آنها به زمان كافي نياز دارد. نورانينژاد ميگويد: «اين روزها پرسشهاي بسياري درخصوص عملكرد دولت طرح ميشود. پاسخهايي هم در مواجهه با اين پرسش مطرح ميشود. به نظرم اين حس رضايت يا عدم رضايت از يك منشأ ريشه ميگيرد و آن اينكه افرادي كه به دولت پزشكيان راي دادهاند يا از شخص او حمايت كردهاند با چه انتظارات و پيشبينيهايي راي دادهاند! عدهاي انتظار داشتند تا سهمي از قدرت ببرند و اگر چنين سهمي را نبرده باشند، ناراضي هستند. عده ديگري هم هستند كه ميدانند مشكلات كشور بزرگ است، در عين حال توقع دارند دولت در كوتاهمدت بتواند تمام اين ناترازيها، مشكلات معيشتي، كاستيها و كمبودها را حل كنند. اين طيف افراد دو دسته هستند، گروهي كه باور داشتند كه چنين امري ميسر است و گروه ديگري هم بودند كه جعل اميد ميكنند و انتظارات فزايندهاي از دولت ايجاد ميكنند تا دولت را ناكارآمد جلوه بدهند.»
او يادآور ميشود: «نميتوان انكار كرد كه دولت قدمهاي قابل قبولي برداشته و يك سري اصلاحات در بخشهاي مختلف را اجرايي كرده است. البته روشن است كه حجم مشكلات و ناترازيهاي به ارث رسيده به اندازهاي وسيع است كه حل و فصل آنها هم به حمايت فراگير، هم به زمان كافي و هم به ثبات نياز دارد. اما دسته ديگري نيز هستند كه نگرش راديكالتري به شرايط دارند، نقد راديكالتري دارند و راهكارهايي كه براي عبور از مشكلات هم ارائه ميكنند راديكال است. اين افراد كمتر به مساله دولت ميپردازند و موضوع را در دورنماي وسيعتري ميبينند. اينها انتظارات حداقلي از دولت دارند كه رافع بحرانها نيست. در واقع اينها ميدانند همين كه دولت در اين مدت زمان كوتاه توانسته يك فضاي تنفسي (در قياس با ساير كانديداها) ايجاد كرده تا زمينه براي اصلاحات بنيادين در آينده فراهم شود، اقدام قابل توجهي صورت داده است. مثلا اقدامي كه رييسجمهور در عدم اجراي قانون حجاب و عفاف صورت داد يا تلاشي كه براي اصلاح ساختار بودجه يا رفع فيلترينگ صورت ميدهد از اين دست اقدامات است. رييسجمهور هرگز ادعا نكرده كه در كوتاهمدت ميتواند اصلاحات بنيادين صورت بدهد و همه بحرانها و ناترازيها را حل و فصل كند. بلكه همواره تاكيد داشته كه زمينه حركت به سمت اين نوع اصلاحات را فراهم خواهد كرد. نه فقط پزشكيان بلكه هر رييسجمهوري ديگري در چارچوب مقدورات سياسي فعلي قادر نيست همه مشكلات كشور را در كوتاهمدت حل كند. من شخصا جزو افرادي هستم كه همچنان از راي به پزشكيان حمايت ميكنم، چرا كه يك توقع حداقلي داشتم و معتقدم اين توقع حداقلي برآورده شده است. انتظار بزرگي نداشتهام كه بگويم امروز سرخورده شدهام.»
اين فعال سياسي اصلاحطلب ميگويد: «در يك چنين فضايي كه از يك طرف دولت پزشكيان با ايده وفاق تلاش كرده همه ظرفيتهاي تخصصي كشور را به كار بگيرد و از سوي ديگر تهديدات بيروني عليه ايران افزايش يافته، برخي طيفهاي اصولگرا تصور ميكنند ميتوانند امتيازات بيشتري از دولت بگيرند. كاملا روشن است كه جريان اصولگرا با راهبرد تهديد و تطميع و اعمال فشار از طريق مجلس به دنبال آن است كه دولت را از آن خود كند. اصلاحطلبان هم چون اين روزها بيشتر در فاز انتقاد از دولت و طرح مطالبات حداكثري افتادهاند، جريان اصولگرا احساس كرده كه فرصت مناسبي است. در روزهايي كه ارتباط دولت با حاميانش انتقادي شده، از طريق تهديد به استيضاح (و حتي تشويق) سيطره بيشتري بر دولت پيدا كنند. بايد توجه داشت كه دولت در شرايط فعلي يك دولت ميانه است و به هيچوجه يك دولت اصلاحطلب نيست. اما تغييراتي كه جريان راست به دنبال تحقق آن است به مرور دولت را به دولتي اصولگرا بدل ميكند.» نورانینژاد ميگويد: «به نظرم همه جرياناتي كه منافع ملي براي آنها مهم است و نگران سيطره جريان راست بر ساختار اجرايي هستند، بايد مطالبات خود را معقولتر كرده، مسائل را مرور كنند و تحولات را از ارتفاع بيشتري بنگرند. نه اين دولت و نه هيچ دولت ديگري با مقدورات فعلي و ساختارهاي فعلي قادر به تحقق اصلاحات بنيادين نخواهد بود. براي نيل به اصلاحات بنيادين در ساير بخشهاي حاكميتي بايد زمينههايي فراهم شود تا دولت بتواند اين اصلاحات را محقق كند. اغلب وزرايي كه نام آنها در ليست استيضاح قرار گرفته، چهرههاي اصلاحطلب كابينه هستند. معتقدم امروز زمان حمايت از دولت است و تهديد دولت به استيضاح به جز اينكه كشور را بيشتر از قبل درگير بي ثباتي و عدم آرامش سازد، فايده ديگري نخواهد داشت.»