معلمان توانمند، توسعه متوازن، جامعه پايدار
محمد داوري٭
وقتي جهان از زير خاكستر جنگ‌هاي جهاني سربرآورد نخستين خواست بشر پس از تجربه «جنگ» برقراري «صلح» بود. جامعه ملل در نخستين سال پس از جنگ دوم جهاني ملل را به اتحاد براي «صلح» فراخواند.
خاكسترهاي جنگ كه كنار زده و علل و ريشه‌هاي آن كاويده شد حاصل تامل‌هاي انديشمندان و نتيجه تبادل نظر نمايندگان ملل اين بود كه هر جنگي ابتدا در «ذهن بشر» روي مي‌دهد سپس در ميدان جنگ عينيت پيدا مي‌كند.
سرانجام چند سال گردهمايي نمايندگان ملل در سازمان‌هاي جهاني اين بود كه جنگ ريشه‌كن نخواهد شد مگر به ياري «آموزش» و صلح برقرار نخواهد شد مگر به كمك «آموزش» و بشر توسعه نخواهد يافت مگر اينكه بذرهاي توسعه با آموزش در ذهن انسان‌ها كاشته شود.
اهميت اين موضوع در سرنوشت جهان مشترك، ملل متحد را بر آن داشت تا سازماني مستقل را مامور حمايت از فعاليت‌هاي علمي، فرهنگي و آموزشي كند تا دولت‌ها را وادار كنند در اين مسير سرمايه‌گذاري وتلاش بيشتري داشته باشند و همكاري‌هاي بين‌المللي را در اين راستا گسترش و توسعه بخشد.
يونسكو از زمان آغاز فعاليت خود برنامه‌هايي را به منظور تحقق اهداف خود به دولت‌ها ارايه مي‌داد؛ برنامه‌هايي كه حاصل هم‌انديشي‌هاي اعضاي اين سازمان جهاني بوده است و اجراي آن از سوي دولت‌ها منجر به كاهش فاصله‌ها در جهان توسعه يافته و جهان عقب‌مانده مي‌شد.
در دو دهه اخير تمركز يونسكو بر آموزش به منظور دستيابي به توسعه پايدار و تحقق جامعه پايدار بوده است و مقايسه كشورهاي عقب‌مانده، در حال توسعه و توسعه يافته آشكارا علل عقب‌ماندگي و رمز و رازهاي توسعه‌يافتگي را نمايان مي‌سازد و استناد شاخص‌هاي تعيين‌كننده و تضمين‌كننده توسعه يونسكو توصيه‌هايي را به كشورها به ويژه دولت‌ها داشته است.
در تازه‌ترين اعلاميه اين نهاد بين‌المللي، يادگيري و ياددهي مستمر و توانمندسازي معلمان را به عنوان يك ضرورت در آغاز هزاره سوم مورد تاكيد قرار داده است به اين معنا كه آموزش از حصار زمان و مكان و اشخاص خارج شده و فرآيند آموزش يك فرآيند هميشگي و همه جايي است كه بايد همه اعضاي جامعه هم ياد دهند و هم ياد گيرند و اين ياد دادن‌ها و يادگيري‌ها توقف ندارد و به عبارتي جامعه يادگيرنده را تشكيل مي‌دهد.
بنابراين ترديدي باقي نمي‌ماند كه همه چيز در گرو توانمندسازي معلمان است؛ معلماني كه بايد بار اصلي چنين جامعه‌اي را بر دوش كشند و بذر صلح را در ذهن كودكان و نوجوانان بكارند و افق توسعه متوازن را در نگرش‌هاي آنها ايجاد كنند و به داشتن جامعه‌اي پايدار متكي بر شهرونداني آموزش‌ديده اطمينان دهند.
بديهي است داشتن چنين معلماني نيازمند مديريت منابع انساني و اتخاذ راهكارها و سياست‌هاي هوشمندانه در جذب، نگهداري و ارتقاي افراد علاقه‌مند و مستعد است.
٭ فعال صنفي و مدني- كارشناس ارشد مديريت آموزشي