نگاهي واقع‌گرايانه به آمار و ارقامي كه منتشر مي‌شود
به درصدهاي كم قانع باش
نازنين متين‌نيا
جانشين فرمانده ناجا دقيقا در روزي كه «تيغ‌زني» از يك وزيرسابق رسانه‌‌اي شده، اعلام كرده: «جرايم خشن و سرقت‌هاي مسلحانه در كشور كاهش يافته.» با كنار هم گذاشتن اين خبرها، مي‌شود دو نگاه مختلف داشت؛ در شكل بدبينانه به آمارهاي جانشين فرمانده ناجا نگاه كرد و ماجراي «تيغ‌زني» از وزيربهداشت دولت دهم را پررنگ كرد و آمارها را قبول نكرد يا با نگاهي خوشبينانه، قبول كرد كه آمارها درست است و كاهش سرقت مسلحانه به اين معنا نيست كه ديگر سرقت مسلحانه‌اي نبينيم و بهتر است از همين رقم هفت درصدي كه در خبر مربوط به ناجا اعلام شده، استقبال كنيم. عادت قديمي و پررنگ شده اين سال‌ها مي‌گويد كه بايد نگاه بدبينانه را داشت. بايد در كنار خبر مربوط به ماجراي وزيربهداشت، يادآوري كرد كه در تمام روزهاي گذشته و زندگي واقعي، آدم‌هايي را مي‌شناسيم كه گرفتار دزدي مسلحانه يا اصطلاح خودماني‌اش «تيغ‌زني» شده‌اند و كاهش جرايم «هفت‌درصدي» مشكلي را حل نمي‌كند. اما وقتي كمي از عادت‌ها فاصله مي‌گيريم و زاويه دوربين را مي‌چرخانيم، اتفاق‌هاي ديگري خودش را نشان مي‌دهد؛ اتفاق‌هايي كه مي‌گويد تا همين چند وقت پيش همه آمارهاي مربوط به آسيب‌هاي اجتماعي به سمت صعود پيش رفته و اين آمار تازه از كاهش دزدي‌ها، خشونت‌ها و جرايمي از اين دست، يعني تعدادي از آسيب‌ديدگان اجتماعي كه به سمت جامعه‌ستيزي حركت كرده‌اند، از مسير خود بازگشته و ديگر نمي‌خواهند با قمه‌كشي در خيابان يا تهديد زندگي شهروندان و اتفاق‌هايي از اين دست، هم خود را درگير كنند و هم مردم را. نگاه خوشبينانه مي‌گويد كه احتمالا از ميان صددرصد آسيب‌ديدگان اجتماعي، آسيب‌هاي جماعتي هفت‌درصدي كم شده و آنها به زندگي معمولي شهروندان معمولي بازگشته‌اند؛ اتفاقي كه در سال‌هاي گذشته كمتر ديده و كمتر تجربه شده. هفت درصد شايد روي كاغذ عدد و رقمي كم باشد، اما اگر همين هفت‌درصد را مقابل رشد منفي صددرصدي جرايم بگذاريم، نشانه‌اي خوب و درست مي‌شود؛ نشانه‌اي كه در حد اعتدال زاويه نگاه به خبرها و آنچه نگاه واقع‌گرايانه به شرايط مي‌نامند، نشانه‌اي خوب و مثبت تلقي مي‌شود و بهانه‌اي براي اينكه؛ شايد حالا وقتش رسيده دست از آن نگاه‌هاي بدبينانه و منتقدانه كه در سال‌هاي اخير و با توجه به شرايط گذشته داشتيم، برداريم و توجه خود را اندكي به سمت اتفاق‌هاي حداقلي خوب و مثبت ببريم؛ اتفاق‌هايي كه مي‌گويند مردم ايران از سال 92، در آمارهاي جهاني درصدي اميدوارتر از سال‌هاي گذشته هستند و حالا درست است كه اين درصد كم توانايي جابه‌جايي از پله‌هاي آخر جدول به ابتدا را ندارد، اما همين كه باعث مي‌شود در ادامه مسير زندگي يك جامعه، آدم‌هايي نااميد، آسيب‌ديده و جامعه‌گريز به آغوش جامعه بازگردند و كافي است تا اميدوار باشيم و گاهي هم درباره نشانه‌هاي خوب حرف بزنيم و آنها را پررنگ‌تر از ناخوشايندي‌ها ببينيم.