گزارشي متفاوت از كتاب‌گردي پنجشنبه
آبان، ماه كتاب است
اسدالله امرايي
آبان‌ماه، ماه كتاب است. ارديبهشت‌ماه، ماه نمايشگاه كتاب. كتاب و كتابخواني كه از مولفه‌هاي زندگي شهري است در كشور ما از غربتي مضاعف آسيب مي‌بيند. از يك طرف توليد‌كنندگان به علت سود مادي اندك آن چندان رغبتي به اين صنعت نشان نمي‌دهند از طرفي موانع نشر كه به اقتضاي سياست دولتمردان كم و زياد مي‌شود. آقاي احمد مسجدجامعي از زماني كه به شوراي شهر رفته‌اند به طرح‌هاي فرهنگي كه در دوران وزارت و معاونت ارشاد داشته‌اند شكل تازه‌اي بخشيدند. از سال گذشته يك روز را به عنوان كتاب‌گردي معرفي كردند و از اهالي رسانه‌ها و كتاب خواستند در حركتي جمعي به كتابفروشي‌ها بروند. فراخوان ايشان با استقبال خوبي روبه‌رو شد و امسال پررنگ‌تر شد. روز پنجشنبه صبح از كتابفروشي‌هايي كه به سنت قديم از صبح زود باز هستند كتاب‌گردي را آغاز كردند. كتابفروش لارستان در خيابان لارستان مبدا حركت بود. اين كتابفروشي كه به همت آقاي بهشتيان و همكاري آقاي طباطبايي اداره مي‌شود از همه ابزارهاي سنتي و مدرن براي تبليغ و ترغيب خوانندگان به كتاب بهره مي‌گيرد. امروز برخي مشتريان اين كتابفروشي كه از دوران كودكي به همراه پدرو‌مادر خود براي خريد كتاب مي‌آمدند با فرزندان خود براي خريد مراجعه كردند. آقاي مسجدجامعي همراه با جمعي از مسوولان ازجمله آقاي اميري صالحي، رييس كتابخانه ملي و معاون فرهنگي وزير ارشاد همراه با اهالي فرهنگ و هنر و هنرمنداني همچون لوريس چكناواريان، فريدون عموزاده خليلي، داوود موسايي، رجبعلي خسروآبادي، محمود آموزگار، نادر قدياني، توكل صديق، فرزين ضرغامي و جمعي از انجمن پيشكسوتان مطبوعات در كتابفروشي حاضر شدند.
از صبح پنجشنبه ۲۸ آبان حال و هواي متفاوتي را به شهر و راسته‌هاي معروف كتابفروشي‌ها بخشيد. مهرگان، انتشارات علمي فرهنگي، خانه فرهنگ گويا، چشمه، رود، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، كتابفروشي نشر ثالث، كتابفروشي هنوز و اساطير بازديد كرده‌اند. در فروشگاه انتشارات علمي فرهنگي از مجله پرنده آبي رونمايي شد و عليرضا تابش، خبر انعقاد تفاهمنامه بين انتشارات علمي‌فرهنگي و انتشارات بنياد سينمايي فارابي را به رسانه‌ها اعلام كرد. ديدار غيرمترقبه از بازار كتاب ايران واقع در ضلع غربي ميدان انقلاب هم به برنامه اضافه شد و جمع حاضر از كتابفروشي‌هاي دست دوم و ناياب‌فروشي‌ها هم بازديد كردند. تعطيلي يكي از انتشاراتي‌هاي با‌سابقه و قديمي انتشارات بابك در همان ساختمان باعث تاثر و تاسف شد. فروش غيرقانوني برخي كتاب‌هاي قديمي كه نويسندگان و مترجمان آنها در قيد حيات هستند و برخي كه ناشران آنها هم در بازار نشر حضور دارند از جمله مواردي بود كه در اين ديدارها مورد توجه حاضران بود. حضور عكاسان و خبرنگاران رسانه‌هاي جمعي در اين ميان جالب توجه بود و البته غايب هميشگي ماجرا مطابق معمول صدا و سيما بود. كتابفروشي‌هايي كه تغيير كاربري داده بودند از جمله موارد چشمگير بود. خريد و فروش بن كتاب و فروش مقاله و پروپوزال و مقالات اس‌‌اي آر و رساله‌هاي كارشناسي ارشد و دكتري با تضمين هم در راسته كتابفروش‌ها آزاردهنده بود. روز كتاب‌گردي با ديدار از انتشارات شباويز و حضور در جلسه نويسندگان و پديدآورندگان اين نشر ادامه يافت و البته انتقاد عضو فرهنگي شوراي شهر از حبس جغد در دفتر انتشارات هم چاشني ماجرا بود كه تهديد مي‌كرد موضوع را به خانم دكتر ابتكار گزارش مي‌كند. ديدار از پيشكسوت‌هاي نشر مثل آقاي رضا يكرنگيان انتشارات و كتابفروشي خجسته كه با وجود كهولت از همه ابزار نوين بهره مي‌گيرد و ديدار با آقاي بخشي و حسينخاني انتشارات آگه و آگاه و گراميداشت خاطره آقايان طهوري، كاشي‌چي و باقرزاده از ديگر برنامه‌هاي گروه بود. در كتابفروشي چتر آقاي مهدي غبرايي و كاوه ميرعباسي و ارسلان فصيحي حضور داشتند كه به ديدارشان رفتيم. حضور در مراسم بازگشايي نشر افراز وعده پيگيري اختصاص محلي براي استقرار انجمن صنفي زنان ناشر و البته آرزوي اينكه اين انجمن به سرنوشت انجمن صنفي روزنامه‌نگاران دچار نشود از حاشيه‌هاي ديدار بود. كتابفروشي تخصصي هنر و ادبيات افراز كه نخستين‌بار در سال 1389 افتتاح شده بود پس از يك دوره كوتاه تعطيل شد، با گذشت چهار سال از توقف فعاليت بازگشايي شد. كتابخوان الكترونيك وب‌سايت انتشارات افراز هم نسخه‌اي اختصاصي براي دريافت و مطالعه كتاب‌هاي الكترونيك اين انتشارات تدارك ديده است. آقاي مسجدجامعي البته در ديدارهاي خود از كتابفروشي‌ها به خط و ربط آنها توجهي نداشت و كتابفروشي‌هاي انتشارات كيهان و سروش را هم از قلم نينداخت. روز كتاب‌گردي همچنان ادامه داشت. بعد از انتشارات تيمورزاده كه از خوشنامان عرصه نشر علمي هستند گروه به انتشارات آمه رفت كه مدير محترم آن رييس اتحاديه ناشران هستند. من از آنجا به كتابفروشي نشر ثالث برگشتم كه وعده ديدار با دوستان اهل قلم و خوانندگان داشتم. ديدار خانم ليلي گلستان و كامبيز درم‌بخش، مهدي غبرايي، كاوه ميرعباسي، بيژن اشتري، شيوا مقانلو مغتنم بود. حضور هنرمندان عرصه‌هاي ديگر فرهنگ و بازيگران نامي صاحب تاليف كشور در كتابفروشي باعث حضور بيش از پيش خانواده‌ها و جوانان در كتابفروشي بود.
پايان بخش برنامه آقاي مسجدجامعي و همراهان در شهر كتاب ونك در خيابان ملاصدرا بود كه شهرام اقبال‌زاده، غلامرضا امامي، مهدي ضرغاميان و پژمان واسعي و علاقه‌مندان كتاب از قبل منتظر حضورشان بودند و درباره راه‌هاي اشاعه كتاب و كتابخواني بحث كردند. اين برنامه هم به همت مدير انتشارات محراب قلم برگزار شد. اميدوارم اين برنامه‌ها فرصتي باشد براي تقويت كتاب و كتابخواني.