در انتظار لحظه مرگ تحريم‌ها

گروه ديپلماسي| برنامه جامع اقدام مشترك با تمام فراز و فرودها، اعتراض‌ها و انتقادها در حال طي مسير خود و رسيدن به روز اجراست. ايران در حال به اتمام رساندن اجراي تعهدهاي خود بر اساس برجام است و تاريخ اواخر دي ماه را به عنوان نخستين تاريخ محتمل براي روز اجرا اعلام كرده است. جان كري، وزير امور خارجه ايالات‌متحده نيز كه در هفته چندين بار در خصوص جزييات اجراي برجام و نزديك شدن به روز اجرا با همتاي ايراني خود رايزني‌هاي تلفني و ايميلي دارد در نشست روز پنجشنبه خود با خبرنگاران از نزديك شدن به روز اجرا سخن گفته است. رييس دستگاه ديپلماسي امريكا در تازه‌ترين اظهارنظر خود كه تاريخ آن به صبح روز پنجشنبه به وقت امريكا بازمي‌گردد، تاكيد كرد كه ايران تنها چند روز تا روز اجراي توافق هسته‌اي كه در تابستان سال 2015 به دست آمد، فاصله دارد. اين به آن معناست كه با اتمام انجام تعهدهاي فني تهران، اين 1+5 وجامعه جهاني است كه بايد به عهد خود در برجام وفا كرده و تحريم‌هاي هسته‌اي را بردارد. با وجود آنكه بيشترين اختلاف در خصوص اجراي برجام ميان ايران و امريكا در شش ماه اخير بوده است، اما هنوز هم در رسانه‌هاي امريكايي گفته مي‌شود كه شايد اجراي برجام بتواند به تنش‌زدايي از رابطه تهران- واشنگتن منتهي شود و شايد ايران و امريكا بتوانند با در دست داشتن يك تجربه خوب در مسير تجربه مذاكره ديگري به خصوص در مورد مسائل منطقه‌اي قرار بگيرند. كري به خبرنگاران حاضر در وزارت امور خارجه امريكا گفت كه ايراني‌ها در حال انجام تعهدهاي خود در سريع‌ترين زمان ممكن هستند و وي در اين خصوص صبح روز پنجشنبه با همتاي ايراني خود گفت‌وگو كرده است. كري در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود تاكيد كرد كه دولت باراك اوباما مهيا است كه در آن روز تحريم‌هاي هسته‌اي ايران در حوزه‌هاي نفت، مالي و تجاري را بردارد: « اگر همه‌چيز خوب پيش برود همه ما تنها چند روز تا روز اجرا فاصله داريم.» كري اين سخنان را درست چند ساعت پس از آنكه كميته سياست خارجي مجلس نمايندگان امريكا طرح تحريمي جديدي عليه ايران را در داخل خود به تصويب رساند، بر زبان راند. اين كميته طرحي را با عنوان «دشوار كردن رفع تحريم‌هاي امريكا عليه ايران» تصويب و براي راي‌گيري مجدد، به صحن اصلي مجلس ارجاع داد. در صورتي كه اين طرح در مجلس و سپس در سنا تصويب شود، به شرط داشتن امضاي «باراك اوباما» رييس‌جمهوري امريكا، ابلاغ خواهد شد.

باراك اوباما پيشتر تهديد كرده بود كه اين طرح را وتو خواهد كرد. «اد رويس» رييس‌جمهوريخواه اين كميته، در سخنراني خود براي توجيه اقدام عليه ايران، شليك آزمايشي موشك بالستيك عماد، شليك راكت در نزديكي ناو هواپيمابر يواس‌اس‌ترومن در خليج‌فارس، آتش زدن سفارت عربستان و دير حاضر شدن مقامات مسوول در محل سفارت را به عنوان ادامه رفتارهاي نامناسب ايران برشمرد. اين مقام جمهوريخواه كه به ظاهر اصرار داشت كه امريكا توافق هسته‌اي را اجرا خواهد كرد، ولي اين اجرا بايد مناسب و موثر باشد، به دو موسسه مالي ايراني كه منتظر رفع تحريم‌ها هستند، يعني بانك‌هاي ملي و سپه اشاره كرد و پابرجا ماندن تحريم‌هاي اين دو بانك را خواستار شد. به گزارش فارس، هدف از طرحي كه روز گذشته به تصويب كميته سياست خارجي مجلس نمايندگان رسيد، «تقويت نظارت كنگره بر تحريم‌هاي دولت عليه تامين‌كنندگان مشخص تروريسم ايران و ديگر مقاصد» اعلام شده است. تاكنون 56 عضو مجلس نمايندگان از اين طرح حمايت كرده‌اند. در معرفينامه اين طرح آمده است: «اين طرح رييس‌جمهور را از خارج كردن نام برخي موسسات مالي خارجي
از جمله يك موسسه ايراني، از ليست افراد تحريمي و افراد مسدود شده در فهرست كنترل دارايي‌هاي وزارت خزانه‌داري منع مي‌كند، تا زماني كه وي دو گواهي را به كنگره ارايه دهد.»
اختلاف ايران و عربستان بر مذاكرات سوريه تاثيري نخواهد داشت
جان كري در ادامه سخنان خود با اشاره به اينكه برجام هنوز وارد فاز اجرا نشده اما نتيجه‌هاي خوب و قابل دفاع بسياري را در خود جاي داده است، گفت: «ايران بخش اعظم ذخيره اورانيوم غني شده خود را به خارج از كشور منتقل كرده است. اين بدان معناست كه مدت زمان لازم براي به بمب رسيدن اين كشور كه از دو ماه پيش از مذاكرات اعلام مي‌شد به 9 ماه تبديل خواهد شد.» اين جمله جان كري به خوبي گوياي عقب نشستن امريكا در اين مذاكرات است. امريكايي‌ها در اين مذاكرات نه تنها نتوانستند به قول رييس‌جمهور امريكا پيچ و مهره‌هاي برنامه اتمي ايران را به حاشيه برانند بلكه با علم به اينكه ايران توان هسته‌اي لازم را براي توليد بمب در اختيار دارد تنها به دنبال طولاني كردن زمان گريز هسته‌اي ايران به قريب به يك سال بودند. اين همان نكته‌اي است كه جان كري هم در نشست روز پنجشنبه خود به صراحت به آن اشاره كرد.
جان كري در ادامه سخنان خود تاكيد كرد كه دولت اوباما همچنان به دنبال مقابله با مساله فعاليت‌هاي موشكي ايران خواهد بود و همچنين در قريب به اتفاق رايزني‌ها با همتاي ايراني در خصوص مساله امريكايي‌هايي كه در ايران در زندان هستند هم با ظريف صحبت مي‌كند. با اين همه وزير امور خارجه امريكا از احتمال تصويب تحريم‌هايي عليه ايران به دليل فعاليت‌هاي موشكي آن سخني به ميان نياورد. رييس دستگاه ديپلماسي ايالات متحده در اظهارات روز پنجشنبه خود به مساله تنش به وجود آمده ميان تهران و رياض هم اشاره كرده و گفت: در خصوص موضوع سوريه هم با عادل الجبير (وزير خارجه عربستان) و هم با جواد ظريف صحبت كردم، هر دو به من اطمينان دادند كه اختلافات ميان آنها كه اين روزها بسيار علني هم شده، بر روند همكاري‌ها براي حل بحران سوريه، تاثيري نخواهد گذاشت؛ روند صلح سوريه، با اقتدار به پيش خواهد رفت. جان كري در اين خصوص به زمان برگزاري نشست بعدي صلح سوريه يعني
25 ژانويه اشاره كرد؛ نشستي كه حتي پس از بروز اختلافات اخير ايران و عربستان هم، بر اساس برنامه زمانبندي‌شده قبلي برگزار خواهد شد.
آغاز نشست دو روزه كارشناسي ايران و 1+5 در ژنو
نشست كارشناسي تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي ايران و 1+5 از روز گذشته (پنجشنبه) در ژنو آغاز شد. به گزارش تسنيم، حميد بعيدي‌نژاد، مديركل سياسي و امنيت بين‌المللي وزارت امورخارجه، رياست تيم كارشناسان ايران را در اين نشست دو‌روزه برعهده دارد. محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران پيش‌تر در نشستي خبري در تهران گفته بود، همكاران ما و 1+5 در چند روز آينده براي نهايي شدن امور برجام، نشست‌هايي در اروپا خواهند داشت.