رييس‌جمهور سوييس ميهمان حلقه تهراني‌ها شد
چشم‌انداز مثبت همكاري‌هاي ايران و سوييس
گروه اقتصادي| «اقتصاد» محور سخنان مردي در دانشگاه «تهران» بود كه صنعت بانكداري كشورش، جهان را تحت تاثير قرار داده است. رييس‌جمهوري سوييس در دانشگاهي سخنراني كرد كه حلقه اساتيد دانشكده اقتصادش به‌طور سنتي در دست چپ‌هاي ميانه‌رو و ساختارگراها است. از بدنه اين دانشكده البته وزير اقتصاد و قائم مقام بانك مركزي بيرون آمده‌اند كه با ساختار فعلي اقتصاد ايران به سوي آزادي اقتصادي گرايش دارند. هرچند نبايد فراموش كرد كه حسن سبحاني و محمد خوش‌چهره هم در همين بدنه هستند. همان‌هايي كه در مجلس ششم طرح تثبيت قيمت‌ها را تصويب كردند. در ميان اين اقتصاددانان الياس نادران هم حضور دارد. مردي كه بيش از ديگران به طيف اصولگرايان نزديك است. با اين همه هيچ‌يك از مردان اصلي حلقه اين دانشكده فرصتي براي حضور در دانشگاه ندارند و حضور در يكي از قواي سه‌گانه فرصت تشكيل يك هسته نيرومند فكري را از آنها گرفته است.
به هر روي ديروز همين دانشگاه ميزبان «يوهان اشنايدر امان، رييس‌جمهوري سوييس بود. مردي كه تا لحظه نگارش اين گزارش بيشتر ديدارها و سخنراني‌هايش حول محور اقتصاد مي‌چرخيد. شايد نوع نگاه و تفكر حاكم بر
«حلقه ياران تهران» بود كه پرسش يكي از دانشجوهاي اين دانشگاه از رييس‌جمهوري سوييس را شكل داد: « جهان به سوي اقتصاد سوسياليستي پيش مي‌رود؛ اقتصاد سوييس چگونه در اين زمينه گام برمي‌دارد؟» اشنايدر امان هم توضيح داد كه « اقتصاد سوييس بر اساس مشاركت اجتماعي بنا شده است. گرچه من نمي‌توانم اعلام نكنم قدرت اقتصادي و توان مقاومتي اقتصاد اين كشور به‌طور كامل بر مبناي سرمايه‌گذاري در حوزه آموزش بوده است.»
او از كشوري به ايران سفر كرده كه يكي از ثروتمندترين كشورهاي جهان است. عضو اتحاديه اروپا نيست ولي عضو انجمن تجارت آزاد اروپا (EFTA) است. انجمني كه سوييس با عضويت در آن، داد و ستد بسيار آساني با كشورهاي عضو اتحاديه اروپا برقرار مي‌كند. بانكداري در اين كشور يكي از مهم‌ترين صنايع است. شركت‌هاي بيمه هم سهم زيادي در اقتصادش دارند. ديگر بخش مهم اقتصادي صنعت توريسم است؛ كوهستان‌هاي اين كشور ميزبان گردشگراني است كه براي ورزش‌هاي برفي به اين كشور سفر مي‌كنند.
اشنايدر امان با هدف ارايه درس‌هايي از مدل اقتصادي سوييس و با شركت تعدادي از نمايندگان اين كشور در دانشكده اقتصاد دانشگاه تهران سخن گفت. رييس دانشگاه تهران، رييس دانشكده علوم و رييس دانشكده اقتصاد ميزبانان او و هيات بلند پايه همراهش بودند. ابوالقاسم مهدوي، رييس دانشكده اقتصاد تاريخچه دانشگاه تهران و فعاليت‌هاي انجام شده در اين دانشگاه را به زبان انگليسي براي اين مهمان خواند و پس از او محمود نيلي، رييس دانشگاه تهران سخن گفت.
نگاه مثبت قدرت سوييسي به اقتصاد ايران
نوبت به اشنايدر كه رسيد او با افتخار از وضع اقتصادي كشورش گفت: توليد ناخالص سوييس 600 ميليارد يورو است و جمعيت‌مان هشت ميليون نفر؛ 84 درصد مردم ما اشتغال دارند كه 30 درصد بالاتر از متوسط كشورهاي سازمان همكاري اقتصادي و توسعه است. بخش خدمات، 76 درصد از كل اقتصاد سوييس و بزرگ‌ترين بخش اقتصادي اين كشور را تشكيل مي‌دهد.
شايد همين ميزان افتخار آفريني براي اقتصاد سوييس كافي بود و اشنايدر به سرعت به موضوع سخنراني رسيد. او توضيح داد: سخنراني من در مورد ارايه الگويي نسبت به اقتصاد سوييس است. يكي از نقاط قوت توانايي اقتصاد سوييس اين است كه اين كشور در نقل و انتقال و نگهداري از پول‌هاي خارجي فعال است اما در كشورهايي كه نرخ تخصص در خدمات پايين است، اقتصاد نسبت به هرگونه نوسان و شوك بسيار ضعيف‌تر است.
يوهان اشنايدر ادامه داد: واحد پولي كشورش از جمله قوي‌ترين و با ثبات‌ترين واحدهاي پولي جهان است و اين در حالي است كه حجم بانك مركزي اين كشور بسيار نسبت به بانك‌هاي ديگر از نظر اندازه كوچك است. رييس‌جمهور سوييس ادامه داد : مي‌توان گفت دولت سوييس يك دولت با ساختار پايين و بالاست و ساختارهاي حكومتي آن به شكل خوبي سازماندهي شده است.گر چه برخي اقدام‌ها در سوييس زمان‌بر هستند اما اين مسائل ثبات و روش‌مند بودن پروسه‌ها در اين كشور را تضمين مي‌كند.
او تاكيد كرد كه سازمان‌هايي كارآمد هستند كه داخل خود بخش خصوصي دارند؛ آنها براي سرمايه‌گذاري بخش خصوصي و ورود اين بخش به حوزه اقتصاد تاكيد مي‌كنند. سوييس يك نمونه دموكراتيك و موفق در اين زمينه است. اشنايدر توضيح داد: براي درك بهتر اين موضوع بايد ابتدا به ساختار ثبات سياسي اين كشور بپردازيم. كنترل فساد، حقوق مالكيت، از جمله مهم‌ترين شاخص‌هاي اقتصاد سوييس به حساب مي‌آيد. اين موارد بدون داشتن دانشگاه‌هاي موفق و ارتباط خوب در حوزه تحصيل در كنار همكاري بين‌المللي در تحقيقات ميسر نبوده است. او ادامه داد: دانشگاه‌هاي ما به سطوحي رسيده‌اند كه توانستند تاثير بسزايي در توسعه اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي اين كشور داشته باشند. نظام آموزش سوييس از متخصصان با توانايي بالا استفاده مي‌كنند. اگرچه دانشگاه‌هاي سطح بالا، آن هم در ساختار سياسي مناسب، نمي‌توانند از بروز بحران‌هاي اقتصادي پيشگيري كنند اما اين مسائل مي‌توانند مقاومت و توانايي تحمل فشار در زمان بحران را افزايش دهند. شرايط ساختار اقتصادي سوييس به گونه‌اي بوده است كه بازار اشتغال اين كشور توانسته از خود توانايي‌هاي خوبي در مقاومت در برابر بحران‌هاي اقتصادي در سال‌هاي 2008 و 2009 از خود نشان دهد. ساختار و شرايط بازار اشتغال در سوييس به گونه‌اي بود كه باوجود ورود حجم قابل توجهي از نيروي كار خارجي، توانسته است به اشتغال مورد نياز براي بخش داخلي خود هم پاسخ دهد. اشنايدر توضيح داد كه آنچه در دو روز گذشته در سفر خود در ايران ديدم چشم‌انداز مثبتي را نسبت به آينده همكاري با اين كشور براي من ايجاد كرده است. يكي از شاخص‌هاي اقتصادي سوييس سرمايه‌گذاري بالا در آموزش و تحقيقات است. از سوي ديگر تلاش‌هايي را در كشورمان داريم كه با سرمايه‌گذاري چشم‌انداز مثبتي را نسبت به اشتغال براي قشر تحصيلكرده و اميد به يافتن شغل مناسب براي نيروي كار خود ايجاد كنيم.
افق اميد پيش‌روي ايران است يا نه
اين سخنراني هم، چون ديگر سخنراني‌هايي كه هر روز و هر روز در پايتخت ايران انجام مي‌شود، برگزار و تمام شد. مردان اقتصادي مهمي در اين سخنراني حضور داشتند؛ مردان و زنان آينده‌ساز اقتصاد ايران هم شنونده سخنان رييس دولت يكي از ثروتمندترين كشورهاي جهان بودند؛ اما به‌راستي اين سخنان و نمونه‌هاي مشابهش تا چه اندازه مي‌تواند بر چرخه اقتصاد ايران اثرگذار باشد؟
فرقي ندارد مدل‌باوران شريفي ميزبان رييس‌دولت سوييس باشند يا نظريه‌پردازان علامه؛ چپ‌هاي ميانه‌روي تهران يا حلقه ياران بهشتي. شايد امروز اقتصاد ايران بيش از سخن گفتن و سخن شنيدن نياز به مردان عمل دارد.