انتشار كتاب
«باد خزان» درباره درويشخان
كتاب «باد خزان» درباره غلامحسين درويش (درويشخان) به تازگي توسط نشر فنجان منتشر شده است. عنوان اين كتاب از يكي از تصنيفهاي درويشخان انتخاب شده و در فصلهاي آخر كتاب كه مرگ درويشخان در خزان عمر رقم ميخورد، وجه تسميه آن را بهتر درمييابيم. باد خزان زندگينامه هنري و اجتماعي يكي از بزرگترين نوابغ موسيقي ايراني يعني غلامحسين درويش، مشهور به درويشخان است.
«باد خزان» دومين كتاب از مجموعه «زمرد» اين نشر است كه پيشتر كتاب «چرخ بيآييني: ابوالقاسم عارف قزويني» را از اين مجموعه منتشر كرده بود. در ابتداي كتاب در توضيح اين مجموعه آمده است: «اين مجموعه ضمن روايت سرگذشت موسيقيدانان پيشرو و تاثيرگذار گذشته ايران، با زباني ساده و روان به ويژگيهاي برجسته هنري ايشان نيز ميپردازد. در اين مجموعه سعي شده اصل بيطرفي و بيغرضي در ارايه اطلاعات، چنان كه جوهر هر پژوهشي است، رعايت شود و قضاوت در نهايت به خوانندگان واگذار شود. براي اطمينان از دقت و صحت اطلاعات، با وجود فقر منابع موسيقي ايران، تا آنجا كه امكان داشته به منابع دست اول مراجعه شده است. گاهنامههاي اين مجموعه، در نوع خود، طرحوارههايي
پژوهشياند.»
اين كتاب در فصل «سرگذشت و سرنوشت» در بخشهايي به تهران قديم و دارالفنون، شعاعالسلطنه و تارنوازي، انجمن اخوت، نوآوري، نيكوكاري، ضبط صفحه، معلم موسيقي، مرشد اخلاق، باد خزان و بزرگداشتها ميپردازد. اين كتاب در فصل «نوشتهها» هم با عنوانهاي مراسم جشن و نمايش، درويش هم رفت، تفصيل واقعه اسفناك در مدرسه موسيقي، هفته درويش، چله درويش، صورت نطق، نتيجه اقدامات كميسيونِ به ياد درويش، كميسيونِ به ياد درويش، موسيقي در ايران، بدايع درويشخان در موسيقي ايران و مرحوم غلامحسينخان درويش همراه است. در فصل «سندها» نيز نامه گزارش تصادف درويشخان آمده است. سرودهها، گاهنامه، كتابنامه و نامنامه ديگر بخشهاي اين كتاب هستند.
در بخشي از مقدمه كتاب آمده است: «... امروزه نام درويشخان در تاريخ موسيقي ايران به عنوان نوازندهاي نوآور و آزاد، همتراز با مشهورترين و زبدهترين نوازندگان دربار قاجار، به نيكي ماندگار شده است. آثار هنري، نوگراييهاي بجا و خصايص اخلاقياش نام و يادِ آن تكدرخت تناور موسيقي ايران را جاودانه و ناميرا كرده است. برخي اصرار دارند كه بيهيچ دليل و استنادي درويشخان را هنرمندي با جهتگيري سياسي و انديشه اجتماعي معرفي كنند، در صورتي كه او از دعواهاي سياسي روزگارش گريزان بود و فروتنانه توانسته بود دو كفه ترازوي هنر و اخلاق را در زندگياش به تعادل برساند.
درويشخان هنرمندي باشرف و باصفا بود كه هنرش با او در راه مهرباني و همدلي با انسانها يار بود و قابليت و توانايي يافته بود تا زندگي مهرآميزي با هموطنانش داشته باشد. او از آن دسته هنرمندان نبود كه موسيقي را دوست دارند، چون هيچكس را دوست ندارند.»
نشر فنجان قرار است در ادامه كتابهايي درباره قمرالملوك وزيري، علينقي وزيري، ابوالحسن صبا، مهديقلي هدايت و فراهانيها را در مجموعه «زمرد» منتشر كند.