اكران فيلم‌ها در ماه رمضان، فرصت يا تهديد؟
تدارك اندك سينما و تلويزيون براي رمضان امسال
الهام نداف
«بنا بر درخواست اهالي سينما و سازمان سينمايي وزارت ارشاد، موضوع فعاليت سينماها تا سحر در شب‌هاي ماه مبارك رمضان به جز ليالي قدر مورد بررسي قرار گرفت و در نهايت تاييد شد. » اين حرف‌ها تازه‌ترين صحبت‌هاي سردار منتظرالمهدي، سخنگوي ناجاست. او با طرح اين مساله چراغ سبز نيروي انتظامي را به طرح از اذان تا اذان سينماها در ماه رمضان نشان داد و حالا باقي ماجرا و برنامه‌ريزي درباره اكران فيلم‌ها برعهده شوراي صنفي نمايش است.
پيش از اين شوراي صنفي نمايش از اكران سه فيلم «دراكولا» به كارگرداني رضا عطاران در گروه كورش، «ايستاده در غبار» به كارگرداني محمدحسين مهدويان در گروه سينمايي زندگي و «ننه نقلي» به كارگرداني پرويز صبري در گروه سينمايي ماندانا خبر داده بود. اين سه فيلم قرار بود از 12 خرداد روي پرده بروند اما عوامل «ايستاده در غبار» به دليل آماده نبودن، اكران خود را يك هفته به تاخير انداختند. همچنين فيلم‌هاي «دختر» رضا ميركريمي، «زاپاس» برزو نيك‌نژاد و «باركد» مصطفي كيايي از همين حالا در صف اكران قرار گرفته‌اند.
به نظر مي‌رسد از ميان اين سه فيلم، «دراكولا» به دليل نام كارگردان و گروه بازيگران و همچنين پرداختن به ژانر وحشت، بتواند فروش بيشتري را نسبت به دو فيلم ديگر داشته باشد. همچنين «رسوايي 2» به كارگرداني مسعود
ده‌نمكي نيز كه چند هفته‌اي روي پرده رفته، تا پايان ماه رمضان اكران خود را ادامه مي‌دهد.
اما با وجود مشخص شدن فيلم‌هايي كه قرار است ماه رمضان روي پرده بروند، غلامرضا فرجي، سخنگوي شوراي صنفي نمايش اعلام كرده فيلم‌هايي كه سقف 10 هفته از اكران خود را
پشت سر گذاشته‌اند، هم مي‌توانند دوباره اكران شوند.
او در ادامه عنوان كرده كه اين فيلم‌ها بايد براي نمايش در سينماها مجددا حواله نمايش (مجوز) دريافت كنند و سينمادارها هم مي‌توانند اين فيلم‌ها را در ساعاتي بجز ساعات موظفي اكران، روي پرده ببرند.
بنا به گفته سخنگوي شوراي صنفي نمايش تاكنون اكران مجدد فيلم‌هاي «ابد و يك روز»، «كفش‌هايم كو؟»، «من سالوادرو نيستم» و «باديگارد» در پرديس سينمايي آزادي و همچنين فيلم‌هاي «پنجاه كيلو آلبالو»،
«ابد و يك روز»، «باديگارد»، «خشم و هياهو» و «من سالوادور نيستم» در پرديس سينمايي كوروش قطعي شده است. فرجي گفته قيمت بليت در ماه رمضان در همه سينماها تا قبل از افطار نيم‌بهاست و بعد از افطار، قيمت بليت كامل است. با اين شرايط به نظر مي‌رسد اكران مجدد فيلم‌هاي سينمايي كه بهار امسال روي پرده رفته‌اند، اصلي‌ترين تلاش شوراي صنفي نمايش براي كشاندن مخاطب به سينماها در ماه رمضان است. هرچند اكران اين فيلم‌ها چندان به نفع سينمادارها و مخاطبان نخواهد بود. هنوز يك ماه از پايين آمدن اين فيلم‌ها از روي پرده نمي‌گذرد و بهتر بود شوراي صنفي نمايش فرصت اكران مجدد را به فيلم‌هايي مي‌داد كه در ماه‌هاي مرده سال 94 روي پرده رفته بودند و پتانسيل فروش بيشتر داشتند. فيلم‌هايي كه معمولا در هياهوي ماه‌هاي قبل و بعد از جشنواره فيلم فجر، گم شدند و گيشه را از دست دادند.
اما طرح اكران «افطار تا سحر» در سال‌هاي گذشته اگرچه توانست سينماي ايران را تا اندازه‌اي از يك ماه رخوت نجات دهد، اما تركيب چينش فيلم‌ها در كنار هم، نتوانست مخاطبان زيادي را براي حضور در سينماها مجاب كند. عملكرد شوراي صنفي نمايش در اين طرح به گونه‌اي است كه براي جلوگيري از فرصت‌سوزي، فيلم‌هايي را روي پرده مي‌برد كه كمتر مخاطبي علاقه‌مند به ديدن آن است. به طور نمونه به نظر مي‌رسد فيلم سينمايي «ننه نقلي» با موضوع كودك، براي اكران در ماه رمضان چندان مناسب نيست. مخاطب اين فيلم كودكاني هستند كه توان فيلم ديدن در نيمه‌شب را ندارند. همچنين «ايستاده در غبار» نيز كه توانست جايزه بهترين فيلم سي‌وچهارمين جشنواره فيلم فجر را از آن خود كند، تجربه متفاوتي از سينماي مستند- داستاني است و مخاطب براي ديدن آن بايد صبر و حوصله بيشتري خرج كند.
اما طرح اكران «از افطار تا سحر» بيش از هر چيز نيازمند تبليغ است. اگرچه تلويزيون در ماه رمضان امسال تنها به پخش دو سريال اكتفا كرده و همين مساله مي‌تواند نويدبخش پر شدن صندلي‌هاي بيشتري در سينماها باشد. اما موضع رسانه ملي در طول اين ماه‌ها در قبال فيلم‌هاي در حال اكران در سينماها چندان دلگرم‌كننده به نظر نمي‌رسد. اگر رسانه ملي همچنان از پخش تيزر فيلم‌هاي سينمايي ممانعت كند و عامه مردم خبري از سانس‌هاي نيمه شب سينماها و اكران مجدد برخي فيلم‌ها نداشته باشند، اكران موفق بهار 95 تداوم نخواهد داشت. در واقع ماه مبارك رمضان همان طور كه مي‌تواند فرصتي براي گيشه و چرخه اقتصادي در سينماي ايران باشد، همزمان مي‌تواند به تهديدي تبديل شود كه باز هم مخاطب را از ديدن فيلم‌هاي سينمايي روي پرده، دلسرد كند.
با اين همه تهيه‌كنندگان سينماي ايران معتقدند اكران فيلم‌هايي مثل «من سالوادور نيستم» و «كوچه بي‌نام» نشان داد كه نبايد به نام «اكران نوروز» يا «عيد فطر» خط و محدوده‌اي براي نمايش فيلم‌ها تعيين كنيم و بايد تمام سال را مناسب اكران بدانيم. اتفاقي كه در اكران ماه رمضان امسال افتاده و با توجه به اكران هشت هفته‌اي فيلم‌هاي سينمايي، شوراي صنفي نمايش، برنامه مجزايي براي اكران عيد فطر تدارك نديده است.