عليرضا سميعآذر و حسين پاكدل درباره حراج تهران صحبت كردند
سميعآذر: نبايد سهم هنر ايران يك‌هزارم بازار جهاني هنر باشد
علي مطلب‌زاده
با گذشت 10 روز از برگزاري پنجمين دوره حراج تهران و ثبت ركورد فروش بيست‌وپنج ميلياردي براي اين حراج، عليرضا سميعآذر، مدير حراج تهران در نشستي خبري درباره اين حراج توضيحاتي ارايه داد. حسين پاكدل، مجري اين دوره از حراج تهران كه در روز هفتم خردادماه امسال برگزار شد هم، از ديگر حاضران در اين نشست بود كه روز گذشته در خانه هنرمندان ايران برگزار شد و پاكدل در توضيحات كوتاهي درباره فروش 25 ميلياردي اين حراج آن را شروع كرد. پس از صحبت‌هاي پاكدل نوبت به عليرضا سميعآذر رسيد تا درباره اهداف حراج تهران، نتايج پنجمين دوره آن و همچنين سوالاتي كه پس از برگزاري آن ايجاد شده بود، توضيح دهد. پنجمين دوره حراج تهران با ارايه 80 اثر برگزار شد و آثاري از هنرمنداني مثل سهراب سپهري، حسين زنده‌رودي، منوچهر يكتايي و محمد احصايي فروش‌هاي ميلياردي را تجربه كردند. اما همين مساله موجب شد تا در روزهاي بعد از برگزاري حراج صحبت‌هايي در مورد آثار حاضر در اين حراجي، تعداد آثار ارايه شده يا حضور و عدم حضور هنرمندان و آثارشان در حراج تهران مطرح شود. شايد همين موضوعات موجب شد تا سميعآذر در ادامه صحبت‌هايش در مورد تاثيرات برگزاري حراج تهران و معرفي هنرمندان نسل‌هاي مختلف توضيح دهد. او با بيان اينكه حراج تهران همچنان با هدف نهايي آن فاصله زيادي دارد، گفت: «ما هنوز در منطقه هم به ركوردهاي زيادي نرسيديم و فاصله زيادي با قيمت‌هاي آثار هنري در منطقه و جهان داريم. قيمت اثر سهراب سپهري هنوز به يك ميليون دلار نرسيده است در حالي كه اثر يك هنرمند مصري، محمود سعيد، دوونيم ميليون دلار قيمت دارد. هنوز مقدار كلي فروش حراج تهران بسيار كمتر از مقياس منطقه‌اي و جهاني است و اين نشان مي‌دهد كه هنوز در ابتداي راه هستيم.»
اكسپوي تهران و حراج تهران متفاوت هستند
در ادامه اين نشست نوبت به سوالات خبرنگاران رسيد و در اولين سوال از اينكه حراج تهران اكسپوي تهران كه به شكل دولتي برگزار مي‌شود را به حاشيه برده صحبت شد. سميعآذر كه سابقه مديريت موزه هنرهاي معاصر تهران را با سابقه هشت ساله در پرونده كاري خودش دارد اين اعتقاد را ندارد. او با رد اين مطلب، توضيح داد: «اكسپو رويدادي با تعدادي غرفه است كه گالري‌هاي متفاوتي دور هم جمع شده‌اند كه معني آرت‌فير مي‌دهد و نه اكسپو. حراج با آرت‌فير نيز بسيار متفاوت است. مثلا در آرت‌فير بازل و يا استامبول و... تعدادي گالري شركت مي‌كنند و همين گالري‌ها تصميم‌گيرنده‌اند. اما در حراج تهران مشابه با ديگر حراج‌هاي دنيا، خود حراج‌گذار آثار را معرفي كند و حيطه عمل كاملا متنوع است.»
دلايل انتخاب بازيگران به عنوان مجري حراج تهران
سميعآذر در پاسخ به اين سوال كه چرا بازيگران مجري حراج تهران مي‌شوند هم توضيح داد: «آقاي كيانيان كه در چهار دوره نخست حضور داشتند نه به جهت بازيگري‌شان بلكه به جهت شخصيت فرهنگي و قرابتي كه با حوزه تجسمي دارند، به عنوان مجري انتخاب شدند، جناب پاكدل هم كه بيش از بازيگري، به عنوان يك مدير هنري و چهره فرهنگي شاخص مطرحند و اتفاقا سابقه اجراهاي درخشان ايشان در تلويزيون و... كه معرف حضور مردم است. حراج يك پديده نوظهور در كشور ما است و بالطبع ما چهره‌هاي شناخته شده كه به اصطلاح مجري حراج باشند نمي‌شناسيم، بنابراين با مطالعه شخصيت‌هاي شناخته شده دست به انتخاب مي‌زنيم.»
تصورات اشتباه درباره افزايش قيمت آثار هنري
مدير حراج تهران در پاسخ به اين سوال كه چرا حراج تهران را مصداق اشرافي‌گري مي‌دانند، با اشاره به رقم فروش اين حراج و مقايسه آن با موضوعات ديگر اين مساله را رد كرده و گفت: «رقم كل حراج تهران برابر يك خانه در شمال تهران هم نيست گرچه در كشورهاي ديگر قيمت اثر هنري يك هنرمند خوب از يك كاخ بيشتر است. ما با آنچه دنيا از ما انتظار دارد، فاصله داريم. حالا كه قيمت اثر هنري كمي بالارفته آن را با اشرافيت مقايسه نكنيم بلكه بايد به اين كار افتخار كنيم. در همين منطقه هنرمنداني هستند كه آثارشان از ما بسيار گران‌تر فروخته مي‌شود. قيمت آثار هنرمندان در هند و مصر و... بسيار بالاتر از ايران است. دنيا هنر ما را ستايش كند در صورتي كه قيمت آثار هنري در ايران پايين است.»
آيا حراج تهران بين‌المللي خواهد شد؟
سميعآذر در پايان اين نشست در مورد احتمال بين‌المللي شدن حراج تهران توضيح داد: «حراج تهران تنها پنج سال عمر دارد به همين دليل ما وسوسهاي براي حضور در حوزه بين‌المللي را نداريم. با اين حال به دليل كمبود امكانات فني مانند نبود شرايط انتقال پول در شبكه بانكي و مشكلات ورود خروج افراد و آثار به ايران هنوز اين طرح قابل اجرا نيست.» او همچنين درباره آمار فروش حراجها در دنيا و مقايسه آن با فروش حراج تهران هم توضيحاتي ارايه كرد: «حراج تهران در اين دوره هفت و نيم ميليون دلار فروش داشت. پيش از اين آمار فروش هنر ايران در كريستيز، ساتبيز و بوامز رقمي حدود 8 تا 9 ميليون دلار بوده است. جمع فروش آنها قدري از ايران بيشتر است و به اين ترتيب حدود 16 ميليون دلار سهم فروش هنر كشور ماست كه در مقايسه با جهان چيزي نيست. در حالي كه رقم كلي فروش خانه‌هاي حراج در جهان معادل 17 ميليارد دلار است و حراج تهران كمتر از يك هزارم مبلغ جهاني فروش داشته است. »