طالقاني، نمازجمعه
و وحدت‌شكني
علي شكوهي
در سالگرد رحلت آيت‌الله طالقاني امسال بيش از برخي از سال‌هاي گذشته، نام ايشان بر زبان و ياد و قلم دوستدارانش آمد و خاطرات حضورش در صحنه مبارزه و جهاد زنده شد و برخي از ايده‌ها و انديشه‌هايش برجسته‌تر از قبل در سطح جامعه ارايه شد. يكي از يادگارهاي مرحوم طالقاني در ايران، برپايي نمازجمعه در سراسر كشور است. تا قبل از انقلاب ما شاهد برگزاري نمازجمعه در برخي از شهرها و با مشاركت بخشي ناچيزي از علاقه‌مندان بوديم اما بلافاصله بعد از پيروزي انقلاب، آيت‌الله طالقاني به امام خميني پيشنهاد كرد كه نمازجمعه را در سراسر كشور برپا كنند و امام هم با پيشنهاد آيت‌الله طالقاني موافقت و خود ايشان را به عنوان نخستين امام جمعه كشور معرفي كرد. آنچه درذهنيت آيت‌الله طالقاني درباره نمازجمعه وجود داشت همان صفتي است كه در آن ايام براي اين فريضه عبادي و سياسي به كار مي‌رفت و آن «وحدت‌آفرين» و «دشمن‌شكن» بودن نمازهاي جمعه بود. قرار شد امامان جمعه در هر شهر ستون معنوي براي همه نيروهاي انقلاب و مردم باشند. قرار نبود امامان جمعه در مسائل جاري شهر و استان مداخله و با نهادهاي قانوني مقابله كنند و به جاي مسوولان تصميم بگيرند. متاسفانه در چند سال اخير شاهديم كه برخي نمازهاي جمعه در برخي از شهرها از جايگاه درست خود خارج شده‌اند. حمله به بسياري از خادمان به نظام و بزرگان سياسي كشور و ياران امام خميني و رهبري اصلا نبايد در خطبه‌هاي نمازجمعه صورت مي‌گرفت اما متاسفانه مدتي است كه در برخي شهرها به يك امر متعارف و عادي تبديل شده است. در مواقعي انسان گمان نمي‌كند كه پاي صحبت يك معلم اخلاق يا يك فقيه يا يك چهره متعادل سياسي نشسته است بلكه چنين تلقي مي‌شود كه يك چهره تند و افراطي سياسي با انگيزه‌هاي حزبي و جناحي در حال نقد رقباي سياسي خود است. آيا راز خلوت شدن نمازجمعه در بسياري از شهرهاي كشور را نبايد در نوع مواضع و عملكرد و سخنان كساني جست‌وجو كرد كه در جايگاه امامان جمعه قرار دارند اما به شوونات آن پايبند نيستند و متاسفانه نمازجمعه را از فلسفه اوليه آن دور كرده‌اند؟