جشن 5هزار نفري «سينما» در باغ ملي
«ابد و يك روز» تنديس‌ها
را درو كرد، رضا عطاران
پاسخ توهين‌ها را داد
الهام نداف
چراغ‌هاي باغ ملي دوشنبه 22شهريور ماه با حضور پنج هزار نفري مخاطبان و علاقه‌مندان سينما، تا آخرين لحظات شب روشن بود. جشني كه در آن بزرگان سينما چون ناصر تقوايي، داريوش مهرجويي، بهمن فرمان‌آرا، ابراهيم حاتمي‌كيا و مسعود كيميايي حضور نداشتند اما با اين وجود هجدهمين جشن خانه سينما با حضور گسترده سينماگران به ميدان مشق رنگ و بوي ديگري داد و سينماي ايران شاهد برگزاري يكي از بهترين جشن‌هاي خود بود. اين‌بار كمال تبريزي دبير جشن، نهايت تلاش خود را به كار گرفت تا پيش از معرفي برندگان، اسامي آنها فاش نشود و به همين خاطر تمام نامزدهاي جشن خانه سينما با اميد دريافت تنديس، در اين گردهمايي بزرگ حاضر بودند. بعد از هدايت مخاطبان و هنرمندان به باغ و استقرار آنها بر صندلي‌هاي‌شان، مراسم با تاخيري 45 دقيقه‌اي و با اجراي راديويي احسان كرمي به عنوان مجري، آغاز شد. در تمام طول برگزاري جشن دوربين فيلمبرداري بالاي سر حاضران به پرواز درمي‌آمد تا جمعيت حاضر در اين مراسم را به تصوير بكشد. مراسم با اجراي گروه پالت و كليپي با موضوع دفاع مقدس آغاز شد. نوازندگان اين گروه موسيقي تا پايان برنامه، برندگان و هنرمندان را براي رسيدن و حضور روي سن همراهي كردند.
تدبير ويژه تبريزي براي لو نرفتن برگزيدگان
كمال تبريزي نخستين سخنران حاضر در اين جشن بود. او اين‌بار با وجود برخي مخالفت‌ها و فشارها توانست به عنوان دبير جشن خانه سينما اين رقابت سينمايي را به صورت آكادمي برگزار كند و در اجرا هم تا اندازه زيادي موفق عمل كرد. تبريزي تلاش كرد گزارشي از روند برگزاري اين جشن ارايه كند. نكته قابل توجه در صحبت‌هاي او داوري 451 نفر از شخصيت‌هاي فرهنگي، هنري، سياسي و اجتماعي در اين دوره از جشن خانه سينما بود. اما به گفته تبريزي براي صيانت از آرا و لو نرفتن اسامي برگزيدگان،50 راي شمرده نشده به باغ ملي آمد و دبير جشن خانه سينما هم تا آخرين لحظات نام برندگان اين جشن را نمي‌دانست. تبريزي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تاكيد كرد همه نامزدها شايسته دريافت تنديس خانه سينما بودند و گاهي آنقدر راي‌ها به هم نزديك بود كه به ويديو چك نياز داشتيم. همچنين او اين نويد را داد كه نوزدهمين جشن خانه سينما با راه‌اندازي دبيرخانه دايمي، كار خود را از امروز آغاز مي‌كند. كارگردان و تهيه‌كننده انيميشن «شاهزاده روم» نخستين نفراتي بودند كه براي دريافت لوح تقدير روي سن حاضر شدند. تبريزي با دعوت از اين دو هنرمند، به پاس همت ساخت اين انيميشن و فروش قابل توجه آن در گيشه، از هادي محمدي تهيه‌كننده و حامد جعفري كارگردان اين انيميشن تقدير كرد.
زنگ اهداي تنديس‌هاي خانه سينما، با اهداي تنديس بهترين عكس نواخته شد. رضا عطاران با همراهي هانيه توسلي براي اهداي اين جايزه روي سن آمدند و همرنگ بودن شلوار توسلي با پيراهن عطاران، اين بازيگر طنز را برآن داشت باب شوخي را باز كند: «باور كنيد من و خانم توسلي با هم ست نكرديم! من تصميم داشتم قرمز بپوشم اما مردد بودم و بعد از اتفاقات جشن حافظ مي‌ترسيدم. ما حالا از بعضي دوستان بيشتر از خدا مي‌ترسيم. خدا خيلي وقت‌ها از ما مي‌گذرد اما اين دوستان به ما فحش ناموس مي‌دهند. » بعد از صحبت‌هاي عطاران، تنديس بهترين عكس هجدهمين جشن خانه سينما به محمد بدرلو براي عكاسي «اعترافات ذهن خطرناك من» رسيد.
سه تنديس براي «ايستاده در غبار»
دومين جايزه به جلوه‌هاي ويژه ميداني اختصاص داشت. عليرضا خمسه براي اهداي اين جايزه به تنهايي روي سن حاضر شد و تنديس خانه سينما را به ايمان كرميان به خاطر فيلم «ايستاده در غبار» اهدا كرد. نخستين اثر سينمايي مهدويان علاوه بر اين تنديس توانست جايزه بهترين چهره‌پردازي را نيز از آن خود كند. مجيد مظفري و ويشكا آسايش تنديس جشن خانه سينما را به شهرام خلج اهدا كردند. اين فيلم در بخش ديگري از اين مراسم جايزه بهترين فيلم جشن خانه سينما را هم از آن خود كرد. مهدي فخيم‌زاده تنديس خانه سينما را به حبيب والي‌نژاد تقديم كرد و او بعد از گرفتن اين تنديس گفت: «مادر حاج احمد متوسليان سال‌هاست كه منتظر ديدن ايشان يا شنيدن خبري از ايشان هستند.»اما فيلم «خشم و هياهو» هومن سيدي نيز از دريافت تنديس بي‌نصيب نماند. آتيلا پسياني براي اهداي دو تنديس بهترين صداگذاري و بهترين صدابرداري روي صحنه حاضر شد و جايزه اين دو بخش را به ترتيب به آرش قاسمي صداگذار فيلم «خشم و هياهو» و صدابردار «ابد و يك روز» اهدا كرد. ميرشكاري نيز بعد از دريافت جايزه خود نام پدرش جهانگير ميرشكاري را زنده كرد و گفت راه رفتن و كار كردن را از او ياد گرفته است. در بخش ديگري از اين مراسم افسانه بايگان و علي دهكردي براي اهداي جايزه بهترين طراحي صحنه روي سن آمدند. بايگان با توجه به شعار جشن هجدهم خانه سينما ترجيح داد تماشاگران سينما را مخاطب حرف‌هايش قرار دهد: «بازيگران تئاتر اصطلاحي دارند كه مي‌گويند كه بازي بازيگر به نفس تماشاچي بند است و هر چه تماشاچي بيشتر باشد، كار هم رونق بيشتري دارد. نبض سينما هم به نفس گرم و يكپارچه تماشاگران بند است و من از همين جا به تمام تماشاگراني كه امسال با حضورشان دوباره غوغا كردند، سلام مي‌كنم.» دهكردي نيز ياد و نام عباس كيارستمي و داوود رشيدي را زنده كرد و با اداي احترام به اين دو هنرمند، براي پيشكسوتان آرزوي سلامتي كرد. هومن سيدي، كارگردان «اعترافات ذهن خطرناك من» نيز در بخش ديگري از اين مراسم روي سن آمد و جايزه طراحي جلوه‌هاي ويژه را به هادي اسلامي براي فيلم «باديگارد» اهدا كرد. آخرين ساخته ابراهيم حاتمي‌كيا علاوه بر اين جايزه توانست، بهترين موسيقي فيلم را نيز از آن خود كند. كارن همايونفر جايزه اين بخش را از دستان رويا تيموريان و مسعود رايگان دريافت كرد و گفت جاي ابراهيم حاتمي كيا در اين مراسم خالي است. همچنين رايگان نيز از حاضران در مراسم خواست براي سلامتي نيما طباطبايي كارگردان مستند «من ناصر حجازي هستم» كه در بستر بيماري است، دعا كنند. رامبد جوان وظيفه اهداي تنديس بهترين فيلمبرداري را برعهده داشت. او كه تلاش كرد با انرژي خود حال و هواي ديگري به جشن بدهد، جايزه بهترين فيلمبرداري را به هومن بهمنش براي «اژدها وارد مي‌شود» به او تقديم كرد. بهمنش نيز با ياد كردن از عليرضا زرين‌دست، جايزه خود را به امير نادري تقديم كرد.
هفت جايزه سهم «ابد و يك روز» شد
زوج سينمايي بابك حميديان و مينا ساداتي براي اعطاي جايزه بهترين طراحي لباس روي صحنه آمدند. حميديان كه معمولا رفتار هيجان‌انگيزي در مراسم سينمايي دارد، اين‌بار به آرامي نام برگزيده را خواند. احسان كرمي از او خواست در خواندن نام برگزيده هيجان بيشتري داشته باشد كه با اين پاسخ حميديان مواجه شد: «دو سال است من را ناديده مي‌گيرند، چطور هيجان داشته باشم؟» در اين بخش غزاله معتمد، برگزيده طراحي لباس براي فيلم «ابد و يك روز» روي صحنه آمد و با قدرداني از سعيد ملكان و سعيد روستايي به ملك جهان خزاعي، طراح لباس پيشكسوت سينماي ايران اداي احترام كرد. عوامل فيلم «ابد و يك روز» در هجدهمين جشن خانه سينما بيشترين جوايز را به خود اختصاص دادند. در بخش ديگري از اين جشن، غزل شاكري با همراهي رضا كيانيان، براي خواندن نام برگزيده بخش بهترين تدوين روي صحنه آمدند. كيانيان سلام بلندي به مخاطبان سينما و كساني كه ايستاده نظاره‌گر مراسم بودند، كرد و بعد از آن گفت: «غزل شاكري صداي خوبي دارد، نمي‌توانيم خوانندگي او را بشنويم پس از او مي‌خواهم نام برگزيده را اعلام كند. » شاكري با خواندن نام بهرام دهقاني تدوينگر «ابد و يك روز» از او دعوت كرد روي سن حاضر شود. دهقاني نيز عنوان كرد كه به كمال تبريزي قول داده حرف‌هاي جنجالي نزند و به همين خاطر به قدرداني از ديگر نامزدهاي اين بخش اكتفا كرد. جوايز بخش بازيگري با تنديس بهترين بازيگر مرد مكمل آغاز شد. نيكي كريمي و حبيب رضايي تنديس اين بخش را به نويد محمدزاده بازيگر فيلم «ابد و يك روز» اهدا كردند. رضايي در حرف‌هاي خود عنوان كرد «محمدزاده كسي است كه به او قول دادم تا زماني كه هستم در هر جشنواره‌اي جايزه بگيرد خودم را به او برسانم و شاهد اين ماجرا باشم. حالا امشب با دست‌هاي خودم اين جايزه را به او اهدا مي‌كنم.»محمدزاده نيز در سخناني با ابراز خوشحالي از دريافت جايزه خود توسط رضايي، آرزو كرد تا ابد و يك روز براي فيلم «ابد و يك روز» جايزه بگيرد. او همچنين گفت: «همچنان منتظر اعلام دادگاه پرونده كيارستمي هستيم.»اما جوايز بازيگران فيلم «ابد و يك روز» به يك تنديس ختم نشد و دقايقي بعد پيمان معادي، تنديس بهترين بازيگر مرد هجدهمين جشن خانه سينما را از دستان امين تارخ و مريلا زارعي دريافت كرد. او با قدرداني از سعيد روستايي، سعيد ملكان و ديگر عوامل اين فيلم، جايزه خود را به عباس كيارستمي تقديم كرد. تنديس بهترين فيلمنامه و بهترين كارگرداني نيز به سعيد روستايي نويسنده و كارگردان «ابد و يك روز» رسيد. او اين دو تنديس را از دستان مهناز افشار، حسين ياري و فاطمه معتمدآريا دريافت كرد. در اين بخش افشار با زنده كردن نام پيشكسوتان عرصه بازيگري هنرمنداني چون جمشيد مشايخي و عزت‌الله انتظامي گفت: «روزهايي كه فيلم‌هايي چون «لانتوري»، «فروشنده» و «ايستاده در غبار» مي‌فروشند، كاري نكنيم كه برخي كارگردان‌ها ترجيح دهند ايران را ترك كنند و به خارج از كشور بروند.
تنديس‌هاي بهترين بازيگري زن به «كوچه بي‌نام» رسيد
اما فيلم سينمايي «كوچه بي‌نام» هاتف عليمرداني در بخش تنديس‌هاي خانه سينما براي بازيگران زن دو جايزه به همراه داشت. فرشته صدرعرفايي براي بازي در اين فيلم جايزه بهترين بازيگر نقش مكمل را دريافت كرد و باران كوثري نيز جايزه بهترين بازيگر نقش اول زن را از دستان رويا نونهالي و مسعود كرامتي گرفت. كوثري در صحبت‌هاي كوتاهي با ابراز خوشحالي از باز بودن در خانه سينما گفت: «در سالي كه سينماگران مورد توهين بي‌‌شرمانه بودند، بودن شما مخاطبان در سالن‌هاي سينما پشتگرمي ما بود، دم شما گرم.»در بخش اهداي جايزه بهترين فيلمنامه اقتباسي، نيز ناهيد طباطبايي و حميدرضا قطبي، نويسندگان فيلمنامه «جامه دران» توانستند تنديس خانه سينما را دريافت كنند. مهم‌ترين حرف‌ها را در اين جشن فاطمه معتمدآريا به زبان آورد. او تلاش كرد با آرامش كلام، رابطه نابسامان جامعه پزشكي و هنري را تا اندازه زيادي، ترميم كند: «درست است كه ناراحت رفتن آقاي كيارستمي هستيم. ما سينماگران روح جامعه را مداوا مي‌كنيم و پزشكان جسم مردم را. همه ما اشتباه و مشكل داريم. سعي كنيم مشكل را حل كنيم تا كسي به دليل اشكال پزشكي از بين نرود. سعي كنيم با مهر و عشق و دوستي زندگي كنيم. يادمان رفته مي‌توانيم با هم حرف بزنيم. چرا مهر را از دل بيرون كرده‌ايم و دنبال معضل مي‌گرديم، دنبال رفع اشكال باشيم. چيزي را كه سال‌ها از ما دور كرده‌اند خودمان به دست بياوريم و با مهر و عشق همراه باشيم.»هجدهمين جشن خانه سينما با زنده كردن ياد و نام محمدرضا شجريان و اجراي قطعه «اي ايران» با همخواني برگزيدگان اين جشن، به پايان رسيد.