نفت ايران با همكاري
شركاي قديمي نوسازي مي‌شود
ايتاليايي‌ها
به دنبال سرمايه‌گذاري
در پتروشيمي
عرفانه تاجيكي
«ايتاليايي‌ها در زمينه توسعه صنايع كوچك و متوسط ايران نقش پررنگي دارند و قادرند با توجه به شباهتهاي فرهنگي و تكنولوژيكي با ايران، حضور پررنگتري در صنايع كوچك و متوسط پايين دستي نفت و گاز داشته باشند.» اين گفته توني كوراديني، معاون بخش توسعه بازرگاني سفارت ايتاليا است. او كه از علاقه ايتاليايي‌ها براي حضور در صنعت پتروشيمي ايران مشتاقانه خبرداده، اضافه مي‌كند: «برخي سرمايه‌گذاران ايتاليايي در روزهاي آغازين برجام به اشتباه گمان ميكردند كه ميتوانند در ايران به فروش محصولات خود بپردازند اما كم كم متوجه شدند اقتصاد ايران نيازمند سرمايه‌گذاري است.» پتروشيمي به عنوان يكي از صنايعي كه سهم قابل‌توجهي در صادرات غير نفتي كشور داشته و دامنه تاثيرگذاري آن در ساير صنايع نيز قابل توجه است، همواره مورد توجه سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي قرار گرفته است. البته بر خلاف گفته برخي از فعالان اين حوزه، حاشيه سود اين صنعت را نيز مي‌توان در زمره دلايل جذاب براي سرمايه‌گذاران دانست. از طرفي ايران به لحاظ جغرافيايي در شرايطي واقع شده است كه براي راه‌اندازي صنعت پتروشيمي در اغلب بخش‌هاي آن از مزيت نسبي مطلوبي برخوردار است. تمامي اين جذابيت‌ها دست به دست هم داده تا بار ديگر شريك سنتي كشور در صنعت نفت پاي ميز مذاكره بنشيند. خبر آمادگي ايتاليايي‌ها براي ورود به صنعت پتروشيمي را معاون بخش توسعه بازرگاني سفارت ايتاليا اعلام كرده است.
توني كوراديني مي‌گويد: «صنايع نفت و گاز ايران و ايتاليا پيوند ديرينه و محكمي دارند به طوري كه دو پالايشگاه در ايتاليا براساس استفاده از نفت خام ايران طراحي شده و مشتري شركت ملي نفت ايران است. پس از اجرايي شدن برجام تاكنون دهها تن از فعالان اقتصادي ايتاليا در قالب هياتهاي مختلف وارد ايران شدهاند و پيشبيني مي‌شود با توجه به جذابيتهاي موجود در صنعت نفت و گاز ايران و بازار بزرگ آن همكاريهاي قويتري بين شركت‌هاي بزرگ ايراني و ايتاليايي شكل گيرد.»
معاون بخش توسعه بازرگاني سفارت ايتاليا با اشاره به جذابيتهاي موجود براي سرمايه‌گذاري شركت‌هاي ايتاليايي در صنايع پتروشيمي ايران ادامه مي‌دهد: «صنعت پتروشيمي ايران به عنوان يكي از پيشرانهاي رشد اقتصادي، جاي زيادي براي توسعه و سرمايه‌گذاري دارد.»
به گفته او علاوه بر تمايل شركت‌هاي ايتاليايي به سرمايه‌گذاري، در صنعت پتروشيمي اين آمادگي وجود دارد كه برخي شركت‌ها نيز در صنايع كوچك و متوسط پايين دستي نفت و گاز در قالبهاي مختلف اقدام به سرمايه‌گذاري كرده و در اين زمينه با طرف ايراني خود همكاريشان را توسعه دهند.
او مي‌گويد: «ايتاليا در صنايع كوچك و متوسط صاحب فناوري است و شركتهايي ايتاليايي تمايل دارند كه در زمينه فروش تجهيزات و سرمايه‌گذاري در اين صنعت، وارد مذاكره با ايرانيها شوند. از طرفي در زمينه توليد و تجهيز ماشينآلات صنعتي اين توانايي در ميان شركت‌هاي ايتاليايي وجود دارد تا نوسازي برخي صنايع نفتي ايران را آغاز كنند و ماشينآلات صنعتي را با شرايط ويژه در اختيار طرف ايراني قرار دهند.»
توسعه صنايع كوچك ايران
سرعت مي‌گيرد؟
كوراديني مي‌گويد: ايتاليا پس از آلمان دومين شريك بزرگ تجاري ايران است و به نظر ميرسد همكاري اين دو كشور در زمينه صنعت پتروشيمي دور از دسترس نباشد زيرا شركت‌هاي ايتاليايي هم قادرند تا در زمينه ماشينآلات و هم در زمينه توليد مشاركتي، ايران را ياري كنند. به عبارت ديگر شركت‌هاي ايتاليايي خواهان نفت خام ايران هستند و تلاش مي‌كنند با اجرايي شدن برجام و از طريق برخي بانك‌هاي كوچك بتوانند نقل و انتقالات پولي را با ايران انجام دهند.
بر اساس گفته‌هاي معاون بخش توسعه بازرگاني سفارت ايتاليا اين تمايل نيز در ميان شركت‌هاي ايتاليايي وجود دارد تا در تجهيز پالايشگاههاي ايران بكوشند و بتوانند دانش فني خود را در اختيار طرف ايراني قرار دهند. پس از عقد برجام فضاي بين‌المللي به سمت و سويي حركت كرد كه ديدگاه بسياري از كشورها، شركت‌ها و سرمايه‌گذاران نسبت به حضور در اقتصاد ايران تغيير كرد. تغييري زير چتر حمايتي برجام كه مرهون تلاش‌هاي تيم ديپلماسي كشور است.
ايتاليايي‌ها يار قديمي صنعت نفت ايران
سيد حميد حسيني، رييس اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفت، گاز و پتروشيمي در اين رابطه به «اعتماد» مي‌گويد: «ايتاليايي‌ها از شركاي قديمي ايران در صنعت نفت و گاز هستند؛ شركت اني ايتاليا به عنوان يكي از بزرگ‌ترين شركت‌هاي نفتي سابقه حضور در ميدان دارخوين را دارد. اين همكاري محدود به اين شركت نشده و باوجود تحريم‌ها شاهد حضور شركت تكنيموند در فاز 12 پارس جنوبي بوديم. حضوري كه تحريم‌ها عليه ايران هم نتوانست مانع آن شده و اين شركت تا پايان سيكل فعاليتي خود در ايران ماند.»
او مي‌گويد: «حافظه تاريخي صنعت نفت ايران به نيكي به ياد مي‌آورد كه يكي از اصلي‌ترين سازندگان پالايشگاه بندرعباس ايتاليايي‌ها بودند.»
اين فعال بخش خصوصي معتقد است كه طي چند روز آينده با برگزاري انتخابات ايالات متحده امريكا تكليف بسياري از بانك‌هاي جهان روشن مي‌شود و مي‌توانيم نقل و انتقالات بانكي خود را با سهولت انجام دهيم. به طور كلي توانمندي شركت‌هاي ايتاليايي در توليد تجهيزات پالايشگاهي از يك‌سو و تمايل سرمايه‌گذاران به حضور در ايران از سويي ديگر موجب مي‌شود تا تصميم‌سازان و سياستگذاران صنعت نفت و گاز به فكر برنامه‌ريزي مساعد براي هدايت اين توانمندي‌ها به جايگاه مطلوب و مورد نظر صنعت نفت كشور باشند.
به عقيده رييس اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفت، گاز و پتروشيمي طرح‌هاي توسعه‌اي صنعت پتروشيمي از جمله طرح‌هايي است كه مي‌تواند در اولويت سرمايه‌گذاري قرار گيرد. طرح‌هايي همچون واحدهاي اوره و آمونياك مي‌تواند يكي از پرسودترين طرح‌ها براي سرمايه‌گذاري خارجي‌ها محسوب شود. از طرفي پتروشيمي‌هايي كه با استفاده از خوراك گازي متانول توليد مي‌كنند نيز در زمره سودآورترين واحدهاي پتروشيمي قرار مي‌گيرند.