كمبود نقدينگي در بازار داخلي
ميترا فرخ پور لنگرودي
كارشناس ارشد مديريت و فعال بازار سرمايه
بورس تهران در هفته گذشته آخرين روزهاي ماه پاييز را بسيار كم رمق و با كمبود نقدينگي به پايان رساند و شاخص، طي معاملات هفته گذشته با افت 433 واحدي مواجه شد. گروههايي كه در هفتههاي اخير باعث رشد شاخص شده بودند اين روزها با افت قيمتهاي جهاني آن را پايين كشيدند و نماگر بازار اينگونه با رقم 80250 به استقبال فصل زمستان رفت. در نخستين ماه از فصل پاييز شرايط پر رونقي بر بازار سرمايه حاكم بود و ارزش معاملات نيز به دليل حضور پررنگ سهامداران حقيقي از وضعيت مناسبي برخوردار شد. در ماه دوم پاييز نيز، رشد قيمتهاي جهاني و ادامه حضور سهامداران حقيقي باعث روند صعودي بازار شد ولي در ادامه، ورود پرشتاب اين سهامداران متوقف شد و ميانگين ارزش معاملات ماه آذر نسبت به دو ماه قبل پاييز با افت 25درصدي مواجه شد. شايد بتوان علت كم شدن ارزش معاملات را، در بازدهي بالاي بازار دلار و شيفت نقدينگي به آن سمت جستوجو كرد. البته بسته بودن بسياري از نمادهاي بورسي و بلوكهشدن نقدينگي در آن قسمت از بازار سرمايه نيز در اين ميان قابل تامل است. بعلاوه برخي نگرانيها در مورد وضعيت بازار جهاني و شروع به كار رييسجمهور جديد امريكا و تاثير آنها بر بازار ايران، همچنان ادامه دارد. بنابراين فعالان بازار سرمايه جهت ورود نقدينگي خود به بازار همچنان بهدنبال عوامل مستحكمتري هستند كه ادامه رشد قيمتها را در بازار داخلي و خارجي توجيه كند تا فضاي احتياط و ترديد جاي خود را به اطمينان دهد. در روزهاي آغازين هفته گذشته در ادامه تقويت تقاضاي بالاي فولاد و سنگ آهن كشور چين، گروههاي فلزي و معدني شروعي مثبت داشتند و گروههاي شيميايي، پالايشگاهي و روانكارها با وجود توافق جهاني كاهش توليد نفت و افزايش قيمت نفت، همسو با جو متعادل و كم فروغ بازار، اكثرا كم حجم، متعادل و منفي دنبال شدند. در اين ميان نمادهاي «شرانل»، «پارسان» و «شسينا» از اقبال بيشتري برخوردار بودند و معاملات مثبت و پرتقاضاتري را به ثبت رساندند. در گروه خودرويي نماد «خپارس» پس از تصويب و اعمال افزايش سرمايه 235 درصدي با افت حدود 5/1 درصدي به گردونه معاملات بازگشت. ولي اين افت با تشكيل صف خريد و به دنبال آن افزايش تقاضا و حجم در حقتقدم آن، توجه فعالان را به آن قسمت از بازار جلب كرد. در ميانه هفته، بازار سرمايه شاهد عرضه اوراق اختيار خريد معامله (Call option) در سه نماد فملي، خودرو و فولاد بود كه در اين ميان اختيار خريد نماد «ضفولا» با قيمت اعمال 1300 ريال از اقبال خوبي برخوردار شد. در روزهاي پاياني با وجود جو منفي بازار و گروه خودرويي، معاملات مثبت و پرتقاضا در حق تقدم «خپارس» با نماد «خپارسح» ادامه داشت و در پي توقف بسياري از نمادها و افت قيمت محصولات جهاني فلزات پايه، معاملات منفي اكثر گروههاي فلزي و معدني نمايان بود. در اين ميان گروه روي و برخي نمادها مانند «فرآور»، «كاما»، «فسرب» و «فاسمين» از فشار فروش به مراتب بالاتري برخوردار بودند و در سويي ديگر نمادهاي «فجر»، «فنوال»، «كدما»، «هرمز» و «زنگان» معاملات مثبتي را تجربه كردند. در كل طي هفته گذشته اكثر گروهها از جوي كم رمق و متعادل برخوردار بودند و نشانهاي از رونق بازار ديده نشد و روند اصلاح قيمتها همچنان ادامه داشت. اين روزها با توجه به نبود محركهاي لازم و كافي براي فعالان حقيقي، بازار سرمايه از مزاياي تزريق نقدينگي اين گروه بيبهره مانده و معاملات كم فروغ و كم حجمي را پشت سر گذاشته است، موضوعي كه ريسك نقدشوندگي بازار را بهشدت تحت تاثير قرار داده است.