دولت سوريه تحت فشار داعش
بحران آب به حلب كشيده شد
ميثم سليماني
در حالي كه بحران آب در دمشق ادامه دارد حالا به نظر مي‌رسد اين بحران رفته رفته به مناطق ديگر سوريه نيز كشيده مي‌شود. به گزارش الشرق‌الاوسط با توجه به اينكه جمعيت شهرستان حلب پس از پايان درگيري‌ها در اين منطقه رو به افزايش است و تامين مايحتاج اوليه مردم ساكن در اين منطقه به اصلي‌ترين اولويت دولت سوريه بدل شده است اما آخرين خبرها از اين منطقه حاكي از آن است كه تروريست‌هاي داعش مركز پمپاژ آبي را كه از فرات تغذيه مي‌شود و به سمت حلب آب آشاميدني را سرازير مي‌كند را از كار انداخته‌اند تا مردم با مشكل جدي آب در اين منطقه مواجه شوند و دولت مركزي را به‌شدت در اين راستا تحت فشار قرار دهند. اكنون بحراني كه به حلب به عنوان دومين شهرستان بزرگ سوريه وارد شده، در حالي است كه دمشق بيش از 25 روز است كه با بحران جدي آب مواجه است. بحراني كه به دليل مشكل در ايستگاه عين الفيجه به وجود آمده و اين ايستگاه پمپاژ آب در منطقه وادي بردي در منطقه ريف دمشق است كه درگيري‌ها در آن ادامه دارد. اين بحران آب تا حدي براي دولت سوريه جدي بود كه براي برطرف كردن آن وارد مذاكره با معارضان در منطقه وادي بردي شد تا آنها را راضي كند تا با در اختيار قرار دادن ايستگاه پمپاژ آب كه معارضان معتقد هستند بر اثر درگيري‌ها و بمباران‌هاي متعدد منطقه آسيب ديده را مجدد بازسازي كنند كه به نظر مي‌رسد اين مشكل در حال برطرف شدن است. اما مساله حلب تا حد زيادي متفاوت‌تر از دمشق خواهد بود. طبق گزارش روزنامه بيان، جمعيت كثيري كه در حلب حضور دارند با تشنگي شديد مواجه هستند و اين موضوع شرايط را براي آنها سخت كرده و مي‌تواند به يك بحران جدي انساني در حلب منجر شود. به گفته دولت سوريه اين بحران به دليل اختلال در دستگاه‌هاي پمپاژ آب بر رود فرات به وجود آمده است، اين در حالي است كه برخي خبرها حاكي از خرابكاري داعش روي اين دستگاه‌هاي پمپاژ آب است كه به نظر مي‌رسد در راستاي تحت فشار قرار دادن دولت و ارتش سوريه اين اقدام در حلب صورت گرفته است. چراكه پس از پايان درگيري‌ها در حلب، بخش اعظمي از تمركز ارتش سوريه معطوف به جنگ عليه داعش در پالميرا و ديرالزور در شرق سوريه شده است كه چندان مطلوب داعش نيست و حالا داعش نيز سعي مي‌كند تا از راه‌هاي غيرمستقيم براي تحت فشار گذاشتن دولت سوريه استفاده مي‌كند.
با اين وجود اطلاعات در خصوص علل قطع آب بسيار ضد و نقيض است. آن گونه كه ديده بان حقوق بشر سوريه گزارش مي‌دهد كه اصلي‌ترين ايستگاه تغذيه آب حلب اكنون تحت كنترل تروريست‌هاي داعش قرار دارد ولي با اين حال دولت سعي مي‌كند به خصوص در شرق حلب اجازه ندهد بحران آب تشديد شود و موجب يك نارضايتي جدي به خصوص در شرق حلبي شود كه به تازگي كنترل آن را در اختيار گرفته است. چرا كه اين موضوع مي‌تواند شرايط را براي دولت در حلب متزلزل كند. ولي دولت سوريه سعي دارد تا علل ديگري را براي قطعي آب معرفي كند و علت اصلي آن را قطع نيروگاه‌هاي برق براي پمپاژ آب اعلام مي‌كند اما برخي شهروندان سوري دولت را به بهانه‌تراشي در اين راستا متهم مي‌كنند. اما دولت سعي دارد تا اجازه ندهد بحران جدي‌تر شود و برخي خبرها حاكي از آن است كه برخي مقام‌هاي محلي براي مذاكره با داعش وارد عمل شدند تا مشكل آب حلب را حل كنند تا نارضايتي عمومي ايجاد نشود. حتي دولت براي كنترل اوضاع از نيروهاي داوطلب مردمي وفادار به دولت نيز بهره گرفته تا بتواند نظم عمومي را در حلب برقرار كند و امنيت خانه‌ها و مغازه‌ها را در داخل و حومه حلب برقرار كند.
با اين حال معمولا داعش اگرچه كنترل برخي مناطق و حتي مراكز پمپاژ آب را در اختيار داشته، اجازه داده تا كانال‌هاي آب همواره برقرار باشد. برخي معتقدند كه دخالت داعش در تامين آب و قطع آن به دليل ضعف شوراهاي محلي و اختلافات قبيله‌اي بوده است كه اجازه نداده‌اند مراكز بين‌المللي مراكز تامين آب را تعمير و نگهداري كنند و حتي پولي براي تعمير و نگهداري منابع تغذيه آب اين مناطق پرداخت مي‌شد كه اجازه تامين آب نيز داده مي‌شد و پيش‌تر مشكلي پيش نمي‌آمد.
اما برخي مي‌گويند امروز وضعيت متفاوت است. اين يك واقعيت است كه اكنون بيش از هرزماني مساله آب فارغ از مسائل روزمره شده است كه پيش‌تر در اثر مذاكرات رهبران قبايل با داعش برطرف مي‌شد. گفتني است داعش يك بار در ماه دسامبر آب آشاميدني حلب را به مدت سه روز قطع كرد كه در نهايت با نفوذ استاندار حلب و مذاكره با داعش اين مساله حل شد. به گفته منابع مخالف سوري، غالبا برخي مسوولان محلي براي بازگشايي كانال‌هاي آبرساني نزد داعش ميانجيگري مي‌كنند. به گفته اين منابع، در شرايط كنوني نظام سوريه چهره‌هاي سرشناس و رهبران عشاير را مسوول مذاكره با داعش مي‌كند.
گفتني است منابع سوري عنوان مي‌كنند كه در مسير آب فرات به حلب چاه‌هاي فراوان متعددي قرار دارد اما بسياري معتقدند كه اين چاه‌ها اغلب آلوده شده‌اند و در حال حاضر نيز بيش از يك ميليون نفر در حلب زندگي مي‌كنند كه رسيدن آب آشاميدني آلوده جان تك‌تك اين افراد را به خطر خواهد انداخت.
با اين وجود اكنون وضعيت دمشق به عنوان بزرگ‌ترين شهرستان دمشق بهتر از حلب نيست. بيش از 25 روز است كه آب در دمشق قطع شده و آب آشاميدني در اين شهرستان با قيمت بسيار بالايي به فروش مي‌رسد.
دولت ابتدا تلاش كرد براي حل اين موضوع از طريق نظامي وارد عمل شود و عمليات نظامي خود را پيش ببرد و سعي كرد تا منطقه وادي بردي را در اختيار بگيرد كه همين موضوع باعث شد تا آتش بس سوريه را در خطر قرار دهد. اما به نظر مي‌رسد دولت به سمت راه‌حل مذاكره پيش رفته است. اما هرچند به نظر مركز انتقال آب به دمشق در عين الفيجه در دست تعمير و بازسازي است اما كماكان مشكل آب ادامه دارد.