در صدمين سالگرد انيميشن ژاپني
گنجينه‌اي از قديمي‌ترين انيميشن‌ها در اينترنت منتشر شد
بهار سرلك
قديمي‌ترين انيميشن موجود ژاپني داستاني خنده‌دار درباره خريد بداقبال يك سامورايي است. انيميشن «شمشير كند» كه سال 2008 در فروشگاه عتيقه‌فروشي اوساكا كشف شد، درباره تلاش‌هاي شخصيتي است كه مي‌خواهد از اسلحه تازه و كندش استفاده كند و براي اين كار لحظات شوخي را در دو دقيقه ايجاد مي‌كند. اين فيلم كوتاه را جون‌ايچي كوچي در سال 1917 ساخته است و مركز ملي فيلم موزه هنرهاي معاصر توكيو براي بزرگداشت صدمين سالگرد اين اثر به تازگي بيش از 60 اثر انيميشن كلاسيك را كه بين سال‌هاي 1917 و 1941 ساخته شده‌اند روي وب‌سايتش قرار داده است. گرچه صفحات اين وب‌سايت به زبان ژاپني هستند اما مي‌توان از طريق گوگل ترنسليت آنها را ترجمه كرد. اما اغلب انيميشن‌ها صامت هستند و زيرنويس انگليسي براي آنها درنظر گرفته شده است تا مكالمه‌ها و روايت‌هاي مكتوب براي همه قابل فهم باشد. اين آثار قصه‌هاي افسانه‌اي ژاپني و غربي، فيلم‌هاي خبري عمومي و فيلم‌هاي پروپاگانداي پيش از جنگ را شامل مي‌شود. اين وب‌سايت نگاهي به نخستين دوره انيميشن ژاپني دارد و نشان‌دهنده جست‌وجوي هنرمندان براي راه‌هاي مختلف ابراز هنر خود با برش كاغذ، سايه‌بازي، خيمه‌شب بازي و تكنيك‌هاي ديگر است. كازوكي ميورا، عضو تيم تحقيقاتي مركز فيلم در مصاحبه‌اي با هاليوودريپورتر گفته است: «وقتي آرشيو فيلم‌ها را ديجيتال مي‌كرديم، در سال 2014 تيمي تحقيقاتي تشكيل داديم تا راه‌هاي حفظ و استفاده آنها را بيابيم. بنابراين طيف گسترده‌اي از فيلم‌ها را كه اغلب آنها در حوزه عمومي بودند انتخاب كرديم چراكه قانون كپي‌رايت آنها منقضي شده است و بدين شكل فيلم‌هاي انيميشن كلاسيك ژاپني را پايه‌گذاري كرديم.» ميورا درباره تصميم تيمش براي گذاشتن زيرنويس انگليسي روي اين فيلم‌ها مي‌گويد: «با اين كار مردم سراسر جهان مي‌توانند به اين فيلم‌ها دسترسي داشته باشند و مفهوم فيلم‌ها را بفهمند.» اين زيرنويس‌ها براي استفاده كلاس‌هاي درسي و موسسات آموزشي انيميشن مفيد خواهد بود. در واقع اين پروژه با هدف معرفي فرهنگ ژاپن به مخاطبان گسترده‌تر شكل گرفته است. اين وب‌سايت به زبان ژاپني است اما عنوان همه فيلم‌ها به انگليسي دسته‌بندي شده‌اند. نسخه انگليسي اين وب‌سايت در حال طرح‌ريزي است و تا اواخر ماه ميلادي جاري روي اينترنت قرار مي‌گيرد. اين آثار تا آخر سال ميلادي روي اين وب‌سايت قرار دارند. علاوه بر اين، حدود 140 فيلمنامه، نقاشي و بريده‌هاي كاغذ از شخصيت‌هايي كه نوبورو اوفوجي، هنرمند انيميشن جهاني خلق كرده است در آدرس
(http://animation.filmarchives. jp/index.html) مي‌توان آنها را بازديد كرد.
اغلب انيميشن‌دوستان با نام هايائو ميازاكي آشنا هستند؛ ميازاكي يكي از بنيانگذاران استوديوي جيبلي است كه انيميشن‌هاي محبوب «شاهزاده مونونوكه» و «قصر متحرك هاول» را تهيه‌كنندگي و منتشر كرده است. اما كمتر كسي مي‌داند كه اجداد او كوچي، نوبورو اوفوجي و سانايه ياماموتو هستند. آرشيو جديد فيلم‌ها الفبايي سودمند از 10 هنرمند پيشروي انيمه را فراهم مي‌كند كه همگي اين مردان فيلم‌هاي بلند كلاسيك كارگرداني كرده‌اند.