مناظره سوم تكليف همه‌چيز را روشن كرد
احمد خرم
فعال سياسي
ديروز آخرين مناظره ميان نامزدهاي رياست جمهوي برگزار شد؛ مناظره‌اي كه بدون ترديد تكليف بسياري از مسائل را روشن كرد و براي ملت ايران بسيار آگاه‌بخش بود و نكات مهم زيادي در آن به صورت شفاف بيان شد. در اين ميان اما چند نكته بسيار قابل تامل بود. در وهله نخست كانديداهاي اصولگرا يعني آقايان رييسي، قاليباف و ميرسليم نشان دادند حاضر نيستند پاسخگوي كارنامه خود باشند و مسووليت حمايت‌شان از دولت‌هاي نهم و دهم را بپذيرند. حقيقت امر اين است كه هر سه اين افراد و جريان اصولگرا مهم‌ترين حاميان دولت نهم و دهم بودند و در طول آن هشت سال چشم بر سياست‌هاي غلط و برنامه‌هاي نابخردانه دولت احمدي‌نژاد بستند و در مقابل هزينه‌هاي سنگيني همچون تحريم‌ها سكوت كردند و امروز حاضر نيستند پاسخگوي حمايت‌ها و سكوت‌شان در قبال دولت قبل باشند. به بيان ديگر اين عدم مسووليت‌پذيري و عدم پاسخگويي يك علامت سوال بزرگ و جدي مقابل نام اين افراد مي‌گذارد. از سوي ديگر شعارها، وعده‌ها و سياست‌هاي‌شان همان شعارها و برنامه‌هاي دولت سابق است. آقاي روحاني در اين انتخابات يك جمله مهم داشتند، اينكه «با شعار كشور اداره نمي‌شود». در اين مناظره ارزش اين جمله به خوبي روشن شد؛ زماني كه آقاي رييسي از سه برابر شدن يارانه‌ها دفاع كرد اما نتواست پاسخ دهد منابع اين پولي كه قرار است به مردم داده شود از كجا خواهد بود. زماني كه آقاي قاليباف از ايجاد 5 ميليون شغل كه نيازمند رشد 26 درصدي است دفاع كرد اما نگفت برنامه‌اش و منابعش براي رسيدن به رشد 26 درصدي و پرداخت كارانه به مردم چه خواهد بود. نكته بعدي بحث اخلاق در مناظرات بود. متاسفانه آقاي قاليباف در اين زمينه چندان قابل دفاع عمل نكردند و بحث زمين‌هايي را پيش كشيدند كه به صورت قانوني در دهه 60 و 70 با قيمت روز به مديران و كارمندان دولت فروخته مي‌شد و بسياري از كساني كه در آن سال‌ها در دستگاه‌هاي دولتي مشغول بودند از اين تسهيلات استفاده كردند. پيش كشيدن چنين مباحثي در واقع با هدف تحت پوشش قرار دادن نقاط تاريكي است كه در پرونده خود افراد وجود دارد كه آقاي روحاني هم در پايان مناظره به خوبي اين موضوع را درباره آقاي قاليباف روشن كردند. نكته قابل تامل ديگر در اين مناظره اين است كه سوابق، برنامه‌ها و همچنين كارنامه افراد براي مردم روشن‌تر از گذشته شد و مشخص شد كدام نامزد و كدام جريان يك برنامه واقعي و عقلاني براي اداره كشور دارد.مردم هنوز تجربه سال‌هاي گذشته را فراموش نكرده‌اند و به خوبي آگاه هستند كه در سال‌هاي گذشته چگونه با تندروي و افراطي‌گري، كشور به مرز برخورد نظامي برده شد و امروز همان كساني كه از سياست‌هاي دولت قبل دفاع مي‌كردند مدعي اداره كشور شده‌اند. كساني كه افراد كابينه دولت قبل را در ستادهاي‌شان جاي داده‌اند و افرادي كه وعده‌ها و شعارهاي دولت قبل را مي‌دهند. به بيان ديگر مناظره ديروز مشخص كرد كدام جريان و چه كسي به دنبال توسعه كشور است. مردم در دولت قبل تنش و بحران را ديده‌اند و نتايج آن را نيز چشيده‌اند و در مناظره ديروز به خوبي مشخص شد چه كساني دنباله‌رو همان سياست‌هاي اشتباه هستند و چه كساني مي‌توانند در عين تعامل با جهان از اقتدار كشور و توسعه آن نيز دفاع كنند، همان‌طور كه كارنامه آقاي روحاني در مذاكرات هسته‌اي و برجام نشان مي‌دهد با تعامل و در عين حال حفظ اقتدار و عزت مي‌توان مشكلات را حل كرد و تحريم‌ها را شكست. به باور من روحاني در پايان صحبت‌هاي‌شان به خوبي به اين موضوع اشاره كردند كه آمادگي اين را دارند تا ساير تحريم‌ها عليه ايران را نيز با مذاكرات عزت‌مدارانه رفع كنند. امروز با تلاش‌هاي دولت تدبير و اميد تحريم‌هاي هسته‌اي شكسته شده اما تحريم‌هاي حقوق بشري همچنان پا برجاست و اگر اين عزم در نظام وجود داشته باشد آقاي روحاني آمادگي مذاكرات در اين مورد را نيز دارد. به هر ترتيب مناظرات تلويزيوني به پايان رسيد و به باور من مناظره آخر، مناظره‌اي مهم و تعيين‌كننده بود و تكليف بسياري از مسائل را نيز براي مردم روشن كرد.