رضوانه رضايي‌پور
معصومه ابتكار كه سابقه عضويت در سومين دوره شوراي شهر تهران را دارد از انتظاراتي كه از اعضاي منتخب پنجمين دوره اين شورا وجود دارد، مي‌گويد. دوره‌اي كه با حمايت اصلاحات و اعتدال، چهره‌هاي زيادي از ليست اميد وارد آن شده‌اند، خيلي‌ها را در انتظار جبران ضعف‌هايي كه در شوراي فعلي وجود دارد، نگه داشته است. ابتكار همين حمايت‌ها را دليل اصلي بالا رفتن انتظارات مي‌داند و معتقد است كه با استقرار دولت اعتدال ديگر هيچ بهانه‌اي براي كم‌كاري اعضاي راه يافته به شوراها وجود ندارد. اين چهره اصلاح‌طلب دولت يازدهم، توصيه‌هايي هم به اعضاي جديدالورود به شوراها دارد. او تاكيد مي‌كند: «نمايندگان شوراها به دليل نقش نظارتي كه بر شهرداري‌ها دارند مراقب باشند كه وارد زد و بندها نشوند كه شجاعت آنها را كم كند. وامدار كسي هم نباشند تا بتوانند وارستگي خود را براي خدمت به مردم حفظ كنند».
مشروح گفت‌وگوي «اعتماد» با معصومه ابتكار، عضو اسبق شوراي شهر تهران در ادامه مي‌آيد:
در 29 ارديبهشت ماه در كنار پيروزي اعتدال و اصلاحات كه با انتخاب دوباره حسن روحاني شكل گرفت، شاهد پيروزي گسترده‌اي هم در انتخابات شوراهاي شهر بوده‌ايم. آن گونه كه در بسياري از شهرها ليست اميد به طور كامل راهي شوراهاي شهر شدند. به عنوان يكي از چهره‌هاي اصلاح‌طلب دولت يازدهم اين پيروزي را ناشي از چه عواملي مي‌دانيد؟
رمز اصلي پيروزي اصلاح‌طلبان در انتخابات رياست‌جمهوري و به خصوص در انتخابات شوراها كه در بسياري از شهرها با ليست كامل اميد وارد شوراهاي شهر شدند، وحدت بود. همه كانديداها و جرياناتي كه در اين انتخابات حضور داشتند سربلندي ايران را مي‌خواستند و براي بهبود وضعيت شهرها و وضعيت زندگي مردم به عرصه آمدند. آنها نيت خير داشتند. مردم هم عنايت ويژه‌اي به آنها داشتند كه ناشي از نيت‌هاي صادقانه اين افراد و تجربيات خوب و گذشته درخشان و روشن كانديداهاي مطرح بود.
به عنوان فردي كه در دوره سوم تشكيل شوراها، نمايندگي مردم تهران را برعهده داشته‌ايد، مهم‌ترين اقدامي كه بايد از سوي منتخباني كه با ليست مورد حمايت بزرگان جريان اصلاحات وارد شوراها شده‌اند، صورت بگيرد، چيست؟ با توجه به انتقاداتي كه به اعضاي فعلي شوراهاي شهر تهران وارد مي‌شود...
به نظرم مسووليت بسيار سنگيني برعهده كساني قرار گرفته است كه در اين دوره وارد شوراها شده‌اند. يادمان نرود كه جريان اصلاحات به خوبي اين دور از انتخابات را هدايت كرد. خيلي از اين افراد منتخب با پشتوانه اين جريان و از همه مهم‌تر با حمايت‌هاي بزرگاني همچون آقاي روحاني رييس‌جمهوري و سيد محمد خاتمي وارد اين عرصه شدند. به هر حال اعتبار جريان اعتدال و اصلاحات پشت اين دوره شوراي شهر است. اعضاي پنجمين دوره شوراهاي شهر و روستا مسووليت خيلي مهمي دارند. آنها چون در اين دوره اكثريت اعضا را هم به خود اختصاص داده‌اند، ديگر بهانه‌اي براي پيش نرفتن كارها ندارند. شورا عرصه بسيار خطيري است. حضور در شورا تخصص، تعهد و شجاعت مي‌خواهد. نمايندگان شوراها بايد مراقب باشند تا وارد زد و بندهايي نشوند كه شجاعت آنها را كم كند. وامدار كسي نباشند و بتوانند وارستگي خود را براي خدمت به مردم حفظ كنند. اين بحث مهمي است. يكي از وظايف شورا نظارت بر عملكرد شهرداري‌ها است و اگر بخواهد اين نظارت اصلي خود را به طور قوي انجام دهد، اگر بخواهد شجاعانه با تخلفات برخورد كند و برنامه‌ها را به خوبي پيش ببرد لاجرم بايد استقلال و عدم وامدهي خود را به گروه‌ها و جرايانات خاص حفظ كند. مورد ديگر اينكه شوراها بايد تلاش كرده تا مشاركت مردم و حتي گروه‌هاي سياسي و منتقدين حتي آنهايي كه راي ندادند را در كنار خود داشته باشند. الان بايد فضاي همدلي براي پيشبرد امور ايجاد شود. بايد از همه افراد توانمند در مديريت شهري استفاده شود. اصل بر توانمندي و همراهي است. در بسياري از مناسبات ما بايد تلاش كنيم كه آن همگرايي و همدلي را براي پيشبرد خيلي از طرح‌ها و برنامه‌ها حتي در بين گروه‌هاي سياسي تعميق ببخشيم و اين نقشي است كه شوراها مي‌توانند آن را ايفا كنند. هرچند در ظاهر ممكن است شوراها يك جهت‌گيري سياسي داشته باشند ولي بايد در عمل نگاهي فراگير داشته باشند و جناحي و باندي عمل نكنند.
اقدام جالب توجه اصلاح‌طلبان پس از پيروزي در انتخابات دعوت از منتقدان و مخالفان و رقيبان به همكاري و پيشبرد امور است. اين روحيه چگونه در بين اين جريان شكل گرفته است؟
جريان اصلاحات و اعتدال هيچ‌وقت نه از لحاظ نظري و نه از منظر عملي نخواسته كه رقيب خود را حذف كند. هميشه دنبال اين بوده كه اين گفته معروف سيد محمد خاتمي مبني بر زنده باد مخالف من را اجرا كند. اين جمله واقعا اعتقاد جريان اصلاحات است. الان هم مي‌بينيم كه روحاني هم در دولت با چه شجاعتي از چنين شعار و آرماني دفاع عملي مي‌كند. اما در جريان رقيب اين گونه نيست. آنها اين تلاش را همواره داشته‌اند هم از لحاظ نظري كه گفته‌اند براي حذف تلاش مي‌كنيم و هم در عمل اين تلاش را به‌كار بردند تا جريان اصلاحات را حذف كنند. به نظرم بايد اين رفتارها اصلاح شود. بايد شرايط رقيب اصلاح شود و اجازه دهند نقد شود تا فضا را به سمت سالم‌سازي و استقرار اخلاق پيش ببرند.
با توجه به مشكلاتي كه در حال حاضر بسياري از كلانشهرها و به خصوص شهر تهران با آن روبه‌رو است، عملكرد اعضاي شورا چگونه مي‌تواند كارآمد باشد؟
اعضاي شوراها بايد برنامه داشته باشند. اگر امروز روي صندلي شورا مي‌نشينند اعلام كنند كجا هستند، شاخص‌هاي شهري و آلودگي و بهداشت و فرهنگ و آموزش و فقر و اقتصاد شهري را بررسي كنند، ببينند در كجا قرار دارد و بگويند كه طي اين چهار سال مي‌خواهند به كجا برسند. وضعيت امروز را علني كنند، به مردم گزارش بدهند و بگويند كه وضعيت چگونه است و ما چهار سال ديگر اين شهر را با اين شاخص‌ها به اين نقطه مي‌رسانيم. وعده بدهند و پاي وعده‌ها بايستند. سخت تلاش كنند چون ديگر در اين دوره هيچ بهانه‌اي وجود ندارد. اين افراد با اعتبار شخصيت‌هاي بسيار بزرگ و ارزشمند و عزيزي وارد شوراها شدند و نمي‌توانيم اجازه دهيم كه به اين اعتبار آسيب بخورد. همه توان را بايد گذاشت تا موفق شويم. شوراها بايد كارآمدي خود را نشان دهند. اينكه بنشينند روي صندلي و جلسه تشكيل دهند، اين انجام وظيفه نيست. شوراها بايد اثبات كنند كه به عنوان يكي از اركان ذكر شده در قانون اساسي و نماد مردمسالاري، تاثيرگذار هستند. مي‌توانند سياستگذاري درست داشته باشند. مي‌توانند نظارت و كنترل داشته باشند و جلوي تخلفات و فساد را بگيرند. اين مسووليت بر گردن جريان اعتدال و اصلاحات است و اين دوره ديگر هيچ بهانه‌اي نيست و كسي هم نمي‌تواند ادعا كند كه نگذاشتند ما كار كنيم. دولت، دولت اعتدال است، شرايط بسيار خوبي بر كشور حاكم است و شورا بايد كارآمدي خود را اثبات كند.
در اين دوره از انتخابات نيز همچون تمام انتخاباتي كه پس از سال 92 انجام گرفت شاهد عدم اقبال مردم به اصولگرايان بوده‌ايم. دليل اين اتفاقات پي‌درپي را چه مي‌دانيد؟
دليل آن، نوع شعارها و رويكردهاي اصولگرايان است. مردم آنها را خيلي نپسنديدند. عملكردشان هم خيلي قابل دفاع نبود، مخصوصا در حمايت از دولت‌هاي نهم و دهم كه البته از سوي جريان خاصي از اصولگرايان مورد حمايت بود كه البته الان همه مي‌دانيم جريان اصولگرايي معتدل همراه آقاي روحاني و جريان اصلاحات است.