كاش چراغ قرمز مجوز زودتر سبز شود!

شهرام زرگر، مترجم پركاري كه بيشتر به ترجمه نمايشنامه علاقه‌مند است، از ترجمه و انتشار دو نمايشنامه تازه خبر داد اما ابراز تاسف هم كرد كه پانزده، شانزده نمايشنامه ديگرش در وزارت ارشاد منتظر دريافت مجوز هستند و آرزو كرد چراغ قرمز صدور مجوز، براي اين آثار زودتر سبز شود.  شهرام زرگر، مدرس و مترجم تئاتر بخشي از فعاليت‌هايش را بر ترجمه نمايشنامه‌هاي گوناگون و به‌ويژه آثار نيل سايمون، نمايشنامه‌نويس امريكايي متمركز كرده و تاكنون آثار متفاوتي از اين نويسنده را به فارسي برگردانده است. او در نمايشگاه كتاب امسال نيز دو كتاب تازه داشت؛ نمايشنامه «عطسه» نوشته مايكل فرين نويسنده مشهور انگليسي و «زنداني خيابان دوم» نوشته نيل سايمون. اين دو كتاب براي نخستين بار از سوي انتشارات «نيلا» منتشر و در نمايشگاه كتاب تهران عرضه شدند. در كنار اينها چاپ سوم كتاب «اتاق ورونيكا» نوشته آيرا لوين نيز از سوي نشر «بيدگل» در نمايشگاه كتاب عرضه شده بود. آيرا لوين، نمايشنامه‌نويس و فيلمنامه‌نويس سرشناس امريكايي است كه او را به واسطه رمان مشهور «بچه رزماري» مي‌شناسيم، رماني كه رومن پولانسكي نسخه سينمايي آن را به تصوير كشيده است. نمايشنامه «اتاق ورونيكا» او كه در ايران هم اجرا شده است، با بافتي تعليق‌آميز از نمونه‌هاي شاخص نمايشنامه‌هاي ژانر ترسناك به شمار مي‌رود.  زرگر در گفت‌وگو با «اعتماد» موضوع نمايشنامه «عطسه» را چنين شرح داد: «بر اساس 4 داستان كوتاه چخوف، 4 نمايشنامه نوشته شده و4 نمايشنامه تك‌پرده‌اي اين نويسنده نيز اقتباس شده است و همه اينها در كتاب «عطسه» گرد هم آمده است كه در مجموع، نمايشنامه‌اي 8 پرده‌اي است.» او پيش از آن 15 نمايشنامه از آثار نيل سايمون را ترجمه و منتشر كرده است و نمايشنامه «زنداني خيابان دوم» شانزدهمين اثر اين نويسنده است كه با ترجمه زرگر منتشر مي‌شود. آن گونه كه مترجم كتاب مي‌گويد، اين نمايشنامه جزو آثار متاخر نيل سايمون است و به بحران ميانسالي و بازنشستگي مي‌پردازد و نوعي بازنگري درباره ارزش‌هاي انساني دارد كه چگونه در زندگي جديد به عنوان كالايي مصرف شده با او برخورد مي‌شود. نمايشنامه روايتگر مردي است كه از فرداي روز بازنشستگي‌اش با فجايع كوچكي روبه‌رو مي‌شود كه زندگي او را تهديد مي‌كنند.  زرگر درباره اين نمايشنامه تعبير جالبي دارد: «نظر شخصي من اين است كه اين نمايشنامه روي كمدي سكه‌اي است كه طرف ديگرش نمايشنامه تراژدي «مرگ فروشنده» قرار دارد چرا كه «مرگ فروشنده» را آخرين تراژدي قرن مي‌نامند و حالا «زنداني خيابان دوم»، همين موضوع را با نگاهي كمدي روايت مي‌كند.» نيل سايمون را به عنوان نويسنده‌اي كمدي‌نويس مي‌شناسيم با نمايشنامه‌هايي اغلب شوخ و شنگ اما پلات نمايشنامه «زنداني خيابان دوم» تلخ و گزنده است: «اين نمايشنامه هم بر مبناي شوخي‌هاي كلامي و طنز موقعيت شكل گرفته است ولي پلات نمايشنامه واقع‌گرايانه و تلخ است. اگر نمايشنامه‌هاي ديگرش تم‌هاي شاد و شوخ و شنگ دارند و درباره ماجراهاي يك زن و شوهر جوان يا خيانت زوج‌ها به يكديگر هستند، اين نمايشنامه اما موضوع غم‌انگيزي دارد.» شهرام زرگر نمايشنامه‌اي از وودي آلن را نيز ترجمه كرده است؛ نمايشنامه‌اي با نام «خدا و مرگ» كه پيش از اين قرار بود در نمايشگاه كتاب امسال ارايه شود ولي به نمايشگاه نرسيد و هنوز منتشر نشده و زرگر اميدوار است اين نمايشنامه تا يكي دو ماه آينده به چاپ برسد و در بازار كتاب عرضه شود.  او در ادامه از آثار ديگر هم صحبت مي‌كند، پانزده، شانزده كتاب تازه‌اش كه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي باقي مانده و در انتظار دريافت مجوز است. اين كتاب‌ها شامل دو فيلمنامه است و بقيه اين آثار نمايشنامه هستند: «اميدوارم دولت تدبير و اميد در دوره فعاليت‌هاي خود تكليف كتاب‌هايي را كه پشت چراغ قرمز مجوز مانده‌اند، مشخص كند تا اين كتاب‌ها از اين انتظار رها شوند و چراغ پيش روي‌شان، سبز شود.»