وزير ارشاد:
«اصلاحات»
كليد رفع توقيف فيلم‌هاست
الهام نداف
سيد رضا صالحي اميري، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در تازه‌ترين اظهارنظر خود از چرايي تشكيل كميته بازبيني فيلم‌هاي توقيفي گفته است. شورايي كه به دستور محمدمهدي حيدريان، رييس سازمان سينمايي وظيفه دارد تكليف فيلم‌هاي مساله‌دار سينماي ايران، كه سال‌هاست پشت درهاي وزارت ارشاد مانده‌اند، روشن كند. اين‌بار اما وزير ارشاد به نكته قابل توجهي اشاره كرده است: «آنچه ما تصميم گرفتيم اين است كه فيلم‌هاي توقيفي دوباره بازبيني شود و توسط شوراي تخصصي مربوطه اصلاحات لازمه بر آنها اعمال شود. »
به كار بردن واژه «اصلاحات» در صحبت‌هاي صالحي‌اميري، همان اندازه كه مي‌تواند خوشبينانه قلمداد شود، در عين حال يادآور تعامل بي‌نتيجه‌اي است كه پيش از اين ميان شوراي پروانه نمايش و صاحبان اين آثار از سد توقيف، شكل گرفت.
وزير ارشاد همچنين در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود، عنوان كرده اگر اصلاحات اعمال شود، مجددا در شورا تاييد مي‌شوند و امكان اكران پيدا مي‌كنند و از بلاتكليفي درمي‌آيند: «به طوركلي هدف ما در اين مساله خروج فيلم‌هاي توقيفي از بلاتكليفي است تا يك بار براي هميشه تعيين تكليف شود كه فيلم‌هاي قابل اصلاح، اصلاح شوند و آنهايي كه به هر صورت اصلاح نمي‌شوند، وضعيت مشخصي پيدا كنند.» به گفته صالحي‌اميري، هم‌اكنون شورا مجددا در حال بازبيني فيلم‌هاست و با تهيه‌كنندگان و كارگردان‌ها مذاكره مي‌كند كه در صورت امكان اصلاح در چارچوب مباني و قوانين تعريف‌شده در نظام سينمايي ما اعمال شود اما اگر اين اصلاحات انجام نشود مجوز نخواهند گرفت.
او اما از سرنوشت فيلم‌هايي كه به هر دليل مجوزدار، از كميته بازبيني بيرون مي‌آيند، حرفي نزد. براي مثال كيانوش عياري بارها در صحبت‌هاي خود تاكيد كرده به هيچ‌وجه زير بار حذف سكانس تاثيرگذار ابتدايي فيلم «خانه پدري» نمي‌رود. يادآوري صحبت‌هاي اين كارگردان و تمام صحنه‌هايي كه در فيلم‌هاي توقيفي محل مناقشه قرار گرفته‌اند، كار كميته بازبيني را سخت‌تر مي‌كند. صالحي‌اميري در ادامه صحبت‌هاي خود، حل توقيف فيلم‌ها را مانند توقيف كتاب‌ها دانسته است؛ حوزه‌اي كه در آن وزارت ارشاد دولت يازدهم و دوازدهم تا اينجا كارنامه قابل قبولي از خود ارايه داده‌اند: «ما عموما براي كتاب‌ها اصلاحيه اعلام مي‌كنيم و در مواردي كه مولف براساس موارد اعلام‌شده اصلاحات را انجام دهد مجوز نشر مي‌گيرد. هم‌اكنون در حوزه كتاب هيچ‌گونه مساله و مناقشه‌اي نداريم و رابطه‌اي بسيار منطقي بين مولف، ناشر و وزارت ارشاد وجود دارد و اين روابط در حال گسترش است.»
اما مقايسه مميزي‌ها و حذفيات اين دو حوزه چندان منطقي به نظر نمي‌رسد چرا كه حذف يك سكانس يا جايگزين كردن، گاهي مي‌تواند داستان را در يك اثر سينمايي تحت‌الشعاع قرار دهد. با اين همه در فضاي فعلي و در چنين شرايطي، وزير ارشاد بيش از هر چيز، تذكرات مقام معظم رهبري را دنبال مي‌كند، تذكراتي كه مي‌تواند براي همه فصل‌الخطاب باشد: «ايجاد سازوكارهاي جديدي براي اصلاح روش‌ها و دقت بيشتر در فرآيند تصميم‌گيري و نظارت است كه بايد با ارزش‌هاي انقلاب و مباني ارزشي و هنجاري نظام منطبق باشد. اين از اصول قطعي ما است و ما در اين خصوص فرمايشات رهبري را فصل‌الخطاب قرار مي‌دهيم.»وزير ارشاد در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تاكيد كرد جهت‌گيري وزارتخانه تحت نظارت او، جهت‌گيري در چارچوب اهداف انقلاب، نظام و اسناد بالادستي است و آنچه امروز در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي حاكم است، سند چشم‌انداز برنامه ششم، مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي و جهت‌گيري‌هاي مشخص در چارچوب نظام است.
در ادامه بايد ديد كميته بازبيني فيلم‌هاي توقيفي مي‌تواند مشكل برخي آثار سينمايي از جمله «خانه پدري»، «آشغال‌هاي دوست‌داشتني»، «عصباني نيستم»، «ارادتمند، نازنين، بهاره، تينا»، «رستاخيز»، «خانه دختر» و... را در زمان دو ماهه‌اي كه وزير ارشاد در اختيار سازمان سينمايي قرار داده، حل كند يا نه.