هفت سال در هند؛ روايتي تازه از كشوري پر راز و رمز
گروه فرهنگ و هنر| «در مورد هند كتاب‌هاي بسياري منتشر شده است و افراد زيادي درباره اين كشور نوشته‌اند؛ از عرفان و فلسفه بودايي و هندو گرفته تا فستيوال‌ها، معابد، بناهاي تاريخي، هنر، ادبيات، فرهنگ و در نهايت، سفرنامه‌هاي قديم و جديدي كه به وفور يافت مي‌شود. كافي است به يكي از اين موضوعات علاقه‌مند باشيد و به سراغ اين كتاب‌ها برويد يا در اينترنت كلمه هند را جست‌وجو كنيد و هرآنچه را مي‌خواهيد بيابيد. در چنين فضايي، سعي كردم كتاب پيش رو، چهره متفاوت‌تري از هند نشان دهد.»
اين بخشي از مقدمه كتاب «هفت سال درهند» نوشته پاكسيما مجوزي است كه از تجربيات زندگي خود در اين كشور مي‌گويد. تفاوت اين كتاب آنجا بيشتر خود را نشان مي‌دهد كه نويسنده «هفت سال در هند» به عنوان يك دانش‌آموخته دكتراي جامعه‌شناسي ادبيات با سابقه سال‌ها روزنامه‌نگاري و داستان‌نويسي، دست خواننده را مي‌گيرد و به ميان رويدادهاي اجتماعي، فرهنگي، سياسي، ادبي و زندگي در هند مي‌برد.
يكي از ويژگي‌هاي اين كتاب هم اين است كه از نگاه توريستي فاصله گرفته است و حاصل زندگي
هفت سالهاي است در اين كشور كه به لايه‌هاي گوناگون جامعه هند دست پيدا مي‌كند. پاكسيما مجوزي در مقدمه «هفت سال در هند» توضيح داده كه بخش‌هايي از اين كتاب در زمان نگارش آن به مرور در مطبوعات همان سالهاي ايران منتشر شده است و او آنها را بعد از بازبيني، ويرايش و دسته‌بندي مجدد با افزودن بخش‌هاي تازه‌اي به صورت كتاب در انتشارات هزاره سوم انديشه منتشر كرده است.
همين استمرار زندگي و تامل در سرزمين پر
رمز و راز هند سبب شده است كه ما در كتاب «هفت سال در هند» قدم به قدم با اطلاعات گسترده فرهنگي و اجتماعي از اين كشور البته با زباني ساده و داستان‌وار روبه‌رو شويم. قريب به اتفاق بخش‌هاي اين كتاب علاوه بر بيان رويدادها و مناسبات اجتماعي و فرهنگي هند، داستاني با خود به همراه دارند و خواننده در حين آشنايي با اين كشور مي‌تواند داستان زندگي مردمانش را هم بشنود. كتاب آميخته‌اي از نگاه اجتماعي، داستاني و سفرنامه‌اي است و همين بر جذابيت آن افزوده تا آنجا كه خواننده ضمن همسفر شدن با نويسنده هم با جامعه هند آشنا مي‌شود و هم داستان‌هاي آن مرز و بوم را مي‌خواند.
كتاب «هفت سال در هند» به سه فصل تقسيم مي‌شود. فصل اول يعني «از گوشه و كنار» كه اختصاص دارد به سفرهاي پاكسيما مجوزي و شامل سفرهايي است كه به سه دسته تقسيم مي‌شوند؛ سفرهاي دانشجويي، شخصي و علمي. مجوزي در مقدمه كتاب نوشته كه در اين فصل خواننده «در زمستان به جنوب هند مي‌رود؛ به شهرهاي شلوغ و پر از زندگي؛ دهلي، بمبئي و بنگلور؛ شهرهاي رويايي و زيبا با شهرت‌هاي عجيب‌شان، آلاپي (ونيز هند)، شيملا (اروپاي كوچك هند)، جيپور (شهر صورتي) و چنديگر (شهر فرانسوي‌ساز)؛ مراكز عبادي ريشيكش و هاريدوار و در ادامه مراكز رهبران مذهبي مثل اوشو، ساي بابا و دالايي لاما. از همه مهم‌تر، سفري به درون؛ سفري كه آن را به همه توصيه مي‌كنم و تجربه‌اي است به معناي واقعي ويژه. »
فصل دوم اين كتاب هم «يادداشت‌هاي روزانه» نام دارد. يادداشت‌هاي كوتاهي كه از خاطرات روزانه فاصله گرفته‌اند و مربوطند به مناسبت‌هاي اجتماعي، فرهنگي، سياسي و اقتصادي خاص. اين يادداشت‌ها، در چهار بخش جامعه، آدم‌ها، مراسم و زندگي جاي مي‌گيرند و نويسنده توضيح مي‌دهد كه «در جامعه، برش‌هاي كوتاهي از زندگي در هند را نشان مي‌دهم. اتفاقاتي كه پرسش‌هاي به‌ظاهر كوچك، اما مهمي را در ذهنم طرح كردند. از انتخابات، دانشگاه‌ها، خوابگاه‌ها و فعاليت‌هاي دانشجويي، كوچه و بازار، رستوران‌ها و كافه‌ها، بمب‌گذاري، سيستم حمل‌ونقل، عروسي و عزاداري، غذا و رنگ‌ها، عشق و نفرت، مهر و خشونت، خرافات و باورها، باليوود و سينما، فقر و ثروت براي‌تان مي‌گويم.»
در بخش «آدم‌ها» هم نويسنده از افرادي گفته كه آنها را در موقعيت‌هاي مختلف ديده يا شناخته تا جايي كه ردي از آنها در ذهنش باقي مانده است، آدمهايي شناخته شده و نامدار و البته افراد گمنامي كه مانند قطره‌اي از درياي پرجمعيت هند شايد اصلا ديده نمي‌شوند. در بخش «مراسم» نيز نويسنده از مناسبت‌هايي نوشته كه مردم اين كشور آداب خاصي را در آن رعايت مي‌كنند و چه بسا براي‌شان بسيار مهم است. از جشن شمع و رنگ، مراسم ملي و مذهبي گرفته تا آداب روزه‌داري در دين هندو و در نزد مسلمانان اين كشور.
نويسنده هفت سال در هند در بخش «زندگي» اين كتاب هم به طور خاص به بررسي وضعيت زنان اين كشور پرداخته است؛ «به تحصيل، ازدواج و محدوديت‌هايي كه در جامعه هند با آن
دست به گريبان هستند و نقش تشكل‌هاي غيردولتي و تلاششان براي كمرنگ كردن اين محدوديت‌ها.»
اما فصل سوم كتاب هفت سال در هند به واسطه علاقه مجوزي به ادبيات به آشنايي با نويسندگاني اختصاص دارد كه در معرفي و شناخت هند اثرگذارند. نويسندگان و شاعراني از دوران كلاسيك تا امروز كه در ميان آنها مي‌توان چهره‌هايي چون بيدل دهلوي، هرمان هسه، تاگور، صادق هدايت، سهراب سپهري، ميرچا الياده، آرونداتي روي و جومپا لاهيري را ديد.
كتاب «هفت سال در هند» را انتشارات هزاره سوم انديشه در 364 صفحه به تازگي منتشر كرده و قيمت آن هم 22 هزار تومان است.