رييس‌جمهور:
دولت يازدهم
دولت محيط زيست بود
معصومه ابتكار: ايران توانايي ارايه الگوي موفق براي حفاظت از محيط زيست را دارد
اعتماد
مراسم افتتاحيه كنفرانس بين‌المللي مقابله با گرد و غبار صبح ديروز با حضور رييس‌جمهور و رييس سازمان حفاظت محيط زيست ايران در سالن اجلاس سران برگزار شد. در اين كنفرانس كه با حضور نمايندگان كشورهاي مختلف از ۴۳ كشور برگزار شد مبارزه با گرد و غبار و توفان شن در منطقه مورد بررسي قرار گرفت. رييس‌جمهور حفظ محيط زيست را براي سلامت، توسعه و جلوگيري از مهاجرت‌هاي بي‌رويه ضروري دانست و گفت: «حل مشكلات زيست محيطي، نيازمند برنامه و همكاري‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي است.
دولت يازدهم، دولت محيط زيست بود و نخستين تصميم در آن براي احياي درياچه اروميه گرفته شد. حتي نخستين مصوبه در دولت در رابطه با احياي درياچه اروميه بود. اگر اقدام دولت در راستاي احياي درياچه اروميه نبود، امروز در غرب كشور نه تنها با توفان گرد و غبار و شن، بلكه با توفان ريزگردهاي نمك مواجه بوديم و حدود ۱۴ ميليون نفر از مردم ايران كه در استان‌هاي غربي كشور زندگي مي‌كنند، ناچار به مهاجرت از اين مناطق مي‌شدند.» دكتر روحاني تاكيد كرد: «تثبيت درياچه اروميه يكي از افتخارات مهم دولت يازدهم و يك الگوي با اهميت زيست محيطي براي منطقه و جهان است.»
رييس‌جمهور درباره اينكه چرا درياچه اروميه دچار مشكل شد، گفت: «تغيير در شرايط آب و هوايي و كاهش بارش باران از عوامل ايجاد اين مشكل است، اما عدم مديريت صحيح منابع آب، كشت بي‌رويه و افقي و توسعه آن، همچنين عدم در نظر گرفتن حقابه درياچه‌ها و تالاب‌ها از عواملي بود كه باعث شد درياچه اروميه به چنين شرايطي برسد. اين درياچه تا سال ۹۵ قرار بود به‌طور كامل خشك شود و آن‌وقت ما با گرد و غبار و توفان نمكي مواجه مي‌شديم كه زندگي و كشاورزي مان را به‌طور كامل تهديد مي‌كرد.» دكتر روحاني درباره احياي تالاب هورالعظيم كه از دستاوردهاي دولت يازدهم است، خاطرنشان كرد: «امروز به واسطه اين اقدامات بيش از ۸۰ درصد سطح اين تالاب را آب فرا
گرفته است.»
رييس‌جمهور با اشاره به منشا ريزگردهاي موجود در منطقه نيز گفت: «منشا گرد و غبارهايي كه از كشورهاي همسايه وارد ايران مي‌شود با منشا داخلي آن قابل قياس نيست به‌طوري كه منشا ۲۰ درصد گرد و غبارهاي كشورمان داخلي و ۸۰ درصد آن خارجي است. كشورهاي عراق، اردن، كويت، سوريه، عربستان، پاكستان، افغانستان و تركمنستان در منطقه ما منشا گرد و غبارهايي هستند كه به داخل ايران سرازير مي‌شود. گاهي در طول ۲۴ ساعت، ۸ ميليون متر مكعب خاك با توفان گرد و غبار جابه‌جا مي‌شود و اين به معناي آثاري است كه مي‌تواند بر زندگي، سلامت، كشاورزي و باغات مردم و محيط زيست كشورمان داشته باشد.»
دكتر روحاني با بيان اينكه مساله گرد و غبار در دهه‌هاي گذشته در منطقه و ايران مسبوق به سابقه است، افزود: «امروز اين پديده خطرناك نسبت به گذشته چند برابر افزايش يافته است به‌طوري كه اگر در دهه‌هاي گذشته در طول سال ۱۰ يا ۲۰ روز شاهد اين پديده بوديم، امروز ۱۰۰ روز و گاهي ۱۳۰ روز در طول سال در برخي مناطق شاهد اين پديده هستيم. اگر درياچه هامون با ظرفيت ۱۵ ميليارد متر مكعب آب مي‌توانست بادهاي ۱۳۰ روزه سيستان و بلوچستان را مهار كند، امروز خشك شدن اين درياچه مي‌تواند به معضل بزرگي براي مردم تبديل شود.»
رييس‌جمهور ادامه داد: «احداث سد و بندها بدون مطالعه كافي و در نظر گرفتن آثار زيست محيطي آن مي‌تواند براي آينده منطقه خطرناك باشد، پس بايد اين فعاليت‌ها متوقف شود. اينكه در منطقه ما كشوري طرح احداث ۲۲ سد را در برنامه خود دارد، مي‌تواند تاثيرات بسيار مخربي بر رودخانه دجله و فرات داشته باشد و در سايه آن عراق و ايران و بسياري از كشورها را تحت تاثير قرار دهد. پس نمي‌توان در برابر آثار مخرب آن بي‌تفاوت بود.»
دكتر روحاني با تاكيد بر اينكه با خشك شدن درياچه هامون، نه تنها از گرد و غبار آن استان‌هاي شرقي ايران رنج خواهند كشيد بلكه مردم افغانستان هم درگير اثرات منفي آن مي‌شوند، گفت: «آن وقت مردم كشورهاي همسايه ناچار به مهاجرت به ايران مي‌شوند و به اين ترتيب كانون‌هاي تمدن بشري در منطقه از بين خواهد رفت. در نتيجه همه در برابر اين تهديد خطرناك، مسووليت منطقه‌اي و بين‌المللي دارند.»
رييس‌جمهور درباره تاثير ريزگردها در مهاجرت اتباع بيگانه به ايران گفت: «در اثر مهاجرت شهرهاي نزديك مرزهاي دو كشور، ويران شده و به تجارت و روابط مردم آسيب خواهد رسيد و ضرر اين مهاجرت‌ها، شامل حال ما نيز خواهد شد.» دكتر روحاني راه برون رفت از مشكلات را توسعه روابط كشورها و گسترش همكاري‌ها دانست و گفت: «سازمان ملل متحد بايد در اين زمينه احساس مسووليت بيشتري كند و همه توان خود را براي رفع اين معضل به‌كار بگيرد تا بتوانيم با قطعنامه‌ها كمك‌هاي مالي و فني بر اين معضل پيروز شويم.»
روحاني با بيان اينكه به‌جاي قوي‌ترين كشور منطقه شدن، بايد در پي قوي‌تر شدن منطقه خود باشيم افزود: «قوي‌ترين كشور در منطقه نبايد به عنوان هدف اول دنبال شود، بلكه بايد منطقه قوي‌تر مدنظر ما باشد، نه اينكه در رقابت‌هاي منطقه‌اي يك كشور بخواهد در برابر كشورهاي ديگر منطقه قد علم كند و قدرت خود را به رخ بكشاند و تفرقه و شكاف را بيشتر كند. ما عضو يك خانواده در منطقه مهم خاورميانه و غرب آسيا هستيم كه نمي‌توانيم از هم فاصله بگيريم.»
رييس‌جمهور با اشاره به اينكه هيچ سياستي در منطقه جز با سياست برد- برد موفق نخواهد بود، گفت: «اگر داعش و بقيه گروه‌هاي تروريستي در عراق و سوريه به تخريب ساختمان‌ها، مزارع و كشتن انسان‌هاي بي‌گناه مي‌پردازند در اين صورت كشاورزي آباد منطقه به بيابان تبديل خواهد شد كه از گرد و غبار آن مردم منطقه دچار رنج و مشكل مي‌شوند. اگر كسي تصور كند تنها مي‌تواند، منافع خود را با ضايع كردن منافع ديگران تامين كند، در اشتباه است ولو اين كشور، امريكا باشد.»
ايران توانايي ارايه الگوي موفق براي حفاظت از محيط زيست را دارد
اعتماد| معاون رييس‌جمهور در افتتاحيه كنفرانس محيط زيستي مبارزه با گرد و غبار گفت: «ايران توانايي معرفي الگويي موفق در حفاظت از محيط‌زيست براي مقابله با گرد و غبار و احياي درياچه را دارد. » دكتر معصومه ابتكار علت انتخاب ايران براي برگزاري اين كنفرانس را آسيب‌پذيري ايران از پديده گرد و غبار در بخش اقتصادي و هم در بخش اجتماعي عنوان كرد و افزود: « ايران در مجامع بين‌المللي سازمان ملل براي تصويب ۴ قطعنامه در خصوص گرد وغبار تلاش بسيار كرده
است».
به گفته معاون رييس‌جمهور، «هدف اصلي اين كنفرانس همگرايي و همكاري بين‌المللي و منطقه‌اي و به كار‌گيري سازو كارهاي فني و حقوقي براي حل معضل پديده گرد وغبار است. اميدواريم بتوانيم از اين فرصت استفاده كنيم تا دستاوردهاي آن مورد توجه سازمان ملل و ساير مجامع بين‌المللي قرار گيرد.» وي تاكيد كرد: «تاب آوري و سازگاري با شرايط محيط زيست كنوني اهميت بسياري دارد كه در كنار آن آمادگي ما براي مقابله با اين بحران‌ها نيز مساله مهمي است. در اين راستا بايد استفاده از منابع طبيعي تا حد ممكن كاهش يابد يا به صورت پايدار استفاده شود. »
معصومه ابتكار با بيان اينكه همه مي‌دانيم دنيا در حال تغيير است و تغيير اقليم اثرات منفي را به جا گذاشته افزود: « لازم است نهادهاي بين‌المللي براي حل اين مشكلات زيست محيطي كه كره زمين را به صورت جدي تهديد مي‌كند، اتفاق نظر جدي‌تري داشته باشند كه خوشبختانه اين مسير در جهان آغاز شده است. »
او با تاكيد بر اينكه مناقشات و جنگ‌ها اوضاع را وخيم‌تر مي‌كند، گفت: « براي جلب‌توجه جامعه جهاني جهت ايجاد سازگاري و مقاومت در برابر پديده گرد و غبار از طريق افزايش تاب آوري جوامع و ترويج نمونه‌هاي موفق بايد از فناوري‌هاي پيشرفته براي مديريت منابع آب و خاك استفاده كرد. »
معاون رييس‌جمهوري افزود: «اكنون كانون‌هاي خارجي گرد وغبار تاثيرگذار بر ايران در حال افزايش است؛ ازاين رو همكاري‌هاي منطقه‌اي مان را به ويژه با عراق آغاز كرديم كه اميدوارم هر چه بيشتر نتايج آن حاصل شود. ابتكار گفت: «از نظر ما برگزاري اين كنفرانس بسيار مهم است و به توسعه همكاري سازمان ملل و ساير كشورها براي مقابله با گرد وغبار منجر مي‌شود. زيرا امروزه گردوغبار يك چالش محيط زيستي قرن محسوب مي‌شود.»
در مراسم گشايش همايش دكتر حسن روحاني رييس‌جمهوري، سورنا ستاري، معاون علمي و فناوري رياست‌جمهوري، معصومه ابتكار رييس سازمان حفاظت محيط زيست، حميد چيت‌چيان، وزير نيرو و جمعي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و همچنين «هائون ليانشو»، معاون دبيركل سازمان ملل متحد و «عبدالرحمن العوضي»، دبير اجرايي سازمان منطقه‌اي حفاظت محيط زيست خليج فارس و درياي عمان (راپمي) شركت كردند. در اين همايش وزرا و نمايندگاني از ۴۳ كشور جهان از جمله ايتاليا، فرانسه، آلمان، چين، آذربايجان، بلژيك، قطر، عمان، كويت، پاكستان، ارمنستان، چاد، عراق، تركيه، هند، اردن، كره جنوبي، اسلواكي، صربستان و امريكا شركت دارند.
۲۰ درصد اراضي ايران در حال بياباني شدن هستند
اعتماد| معاون دبيركل سازمان ملل در كنفرانس مبارزه با گردوغبار گفت: « در ايران بيش از ۲۰ درصد اراضي در معرض بياباني شدن هستند. خوشبختانه در اين كشور اقداماتي براي مقابله با بيابان‌زايي انجام شده است. سازمان ملل نيز به منظور احياي سه ميليون هكتار از اراضي در ايران كمك كرده است كه نهال‌كاري از جمله اين اقدامات محسوب مي‌شود. » هائوليانشو افزود: «ايران تلاش‌هاي بسياري كرده تا مشاركت جامعه جهاني را به موضوع مقابله با گرد و غبار جلب كند. » معاون دبيركل سازمان ملل با تاكيد بر اينكه توفان‌هاي گرد و غبار به مرزهاي سياسي احترام نمي‌گذارند، گفت: « بيابان‌زايي طي ۱۰ سال گذشته باعث مهاجرت در بسياري از نقاط شده است. در سال‌هاي آينده اين موضوع ۱۷ درصد GDP (توليد ناخالص داخلي) جهان را از بين خواهد برد همچنين بيابان‌زايي و گرد و غبار، سلامت و رفاه اقتصادي و اجتماعي انسان‌ها در خاورميانه و ساير نقاط جهان را تحت تاثير قرار داده است.»
راه‌اندازي دبيرخانه مجمع جهاني شهرهاي اسلامي در ايران
اعتماد: رييس مجمع جهاني شهرهاي اسلامي و رييس مجمع جهاني شهرهاي جاده ابريشم از تاسيس «دبيرخانه مجمع جهاني شهرهاي اسلامي در ايران» در سال 2018 و برگزاري اجلاس جهاني در حوزه محيط زيست شهري خبر داد. مسعود نصرتي در حاشيه كنفرانس بين‌المللي مقابله با گرد و غبار گفت: « تاسيس دبيرخانه مجمع جهاني شهرهاي اسلامي براي سال 2018 از طرف سازمان ملل به ايران سپرده شده است. » وي ادامه داد: «دبيرخانه مجمع جهاني شهرهاي اسلامي ايران را به آخرين اطلاعات و دستاوردها و گزارش‌هاي جهاني در حوزه توسعه شهري نزديك مي‌كند كه مطمئنا براي شرايط و سبك زندگي ما يك ابتكار عمل ارزشمند محسوب مي‌شود. » رييس مجمع جهاني شهرهاي اسلامي اضافه كرد: « از مهرماه امسال راه‌اندازي دبيرخانه در تهران آغاز مي‌شود. در روز اول اين كنفرانس نيز لوح تاسيس دبيرخانه جديد شهري براي سال 2018 توسط اريك سولهايم، رييس آژانس يونپ به خانم ابتكار تقديم شد.» نصرتي اظهار كرد: «در سال 2018 اجلاس مجمع شهرهاي اسلامي جهان در ايران برگزار خواهد شد كه تهيه گزارش‌ها از مهر ماه امسال شروع مي‌شود. اجلاس 2016 در نيويورك با محوريت شهرسازي برگزار شد. همه كشورهايي كه پروتكل‌هاي سازمان ملل را پذيرفته‌اند در اين اجلاس حضور خواهند يافت. اگرچه اجلاس سال 2018 در ايران محتواي محيط زيست شهري دارد ولي دبيرخانه به كليه اطلاعات اجلاس‌هاي قبلي دسترسي خواهد داشت.» تابلوي ماهور كه تصويري از كوير مركزي ايران (ريگ جن) است از طرف مسعود نصرتي، رييس مجمع جهاني شهرهاي اسلامي به اريك سولهايم، رييس آژانس يونت تقديم شد. اين تابلو قرار است در سازمان ملل و در آژانس يونپ نصب شود.