واشنگتن طرح يك كشور را فراموش كند

گروه جهان| روز پنجشنبه پيش‌رو قرار است هياتي امريكايي سفري به خاورميانه داشته باشد. جرد كوشنر داماد و مشاور دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا، جيسون گرينبلات فرستاده ويژه ترامپ در روند صلح خاورميانه و دينا پاول معاون مشاور امنيت ملي در امور راهبردي اعضاي اين هيات را تشكيل داده‌اند. مساله از سرگيري گفت‌وگوهاي صلح و حل پرونده فلسطين يكي از اصلي‌ترين موضوعاتي است كه اين هيات در خاورميانه به دنبال بررسي آن است. به همين دليل سامح شكري، وزير خارجه مصر در قاهره با رياض‌المالكي،  وزير خارجه فلسطين و ايمن الصفدي،  وزير خارجه اردن ديدار سه‌جانبه‌اي داشته‌اند تا موضع متحدي در خصوص آنچه قرار است در ديدار با نمايندگان امريكايي مورد بررسي قرار بگيرد، داشته باشند. در بيانيه پاياني نشست وزراي خارجه اردن، مصر و فلسطين بر فعال كردن طرح عربي براي صلح كه در سال 2002 در نشست اتحاديه عرب در بيروت ارايه شده بود تاكيد شده است اين طرح كه به وسيله عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه درگذشته عربستان ارايه شده بود خواستار تشكيل دو دولت اسراييل و فلسطين است، به اين ترتيب كه اسراييل تا مرزهاي 1967 بايد عقب‌نشيني كند، آوارگان فلسطيني به كشورشان بازگردند و اسراييل نيز از بلندي‌هاي جولان سوريه عقب‌نشيني كند. در مقابل هم كشورهاي عربي ضمن اعتراف به موجوديت اسراييل به دنبال عادي‌سازي روابط با اين رژيم خواهند بود. روزنامه العرب به نقل از منابع آگاه گزارش داد كه دولت ترامپ مي‌خواهد از طريق هيات اعزامي به خاورميانه مساله از سرگيري گفت‌وگوهاي سازش ميان فلسطين و اسراييل با هدف رسيدن به صلح دايم و پايدار را مطرح كند در مقابل نيز تشكيلات خودگردان فلسطين مطالباتي در 12 بند آماده كرده تا به مسوولان امريكايي ارايه كند و مي‌خواهد كه اين مطالبات به اساس و پايه هرگونه مذاكره‌اي با اسراييل تبديل شود. ناظران معتقدند هدف هيات امريكايي براي سفر به منطقه اين است كه واشنگتن با تاكيد و پافشاري بر سه كليد واژه امنيت، توسعه اقتصادي و صلح مي‌خواهد همان رويكرد اسراييل در خصوص پرونده صلح يعني صلح در برابر صلح و همكاري امنيتي و اقتصادي كليد ثبات است را مطرح كند كه در اين رويكرد خبري از تشكيل دو دولت نيست. به اين ترتيب حالا كشورهاي عربي بايد ايالات متحده را قانع كنند كه مواضع خود را براساس تصميم‌هاي بين‌المللي و قانوني و مبدأ زمين در برابر صلح تغيير دهد و واشنگتن از ايده يك دولت كه متعلق به اسراييل است عقب‌نشيني كند و تل‌آويو را وادار كند تا اگر در مساله حل پرونده فلسطين جدي است بهتر است شهرك‌سازي‌هاي خود را متوقف كند. العرب گزارش داد بهتر است كه از نشست‌هاي مسوولان عربي براي هماهنگي بيشتر با روسيه و چين هم در خصوص پرونده فلسطين استفاده كرد به ويژه اينكه رايزني با اسراييل وارد تونل تاريكي مي‌شود و روسيه هم نشان داده كه مي‌خواهد نقش اثرگذاري در مساله فلسطين داشته باشد و به اين ترتيب به امريكا هم پيام مي‌دهد كه از نقش خود در اين زمينه نخواهد گذشت. كارشناسان معتقدند كه ديدگاه روسيه و مصر در خصوص پرونده فلسطين نزديك به هم است و اين كشور كه يكي از اعضاي كميته چهارجانبه خاورميانه در كنار سازمان ملل و اتحاديه اروپا و امريكاست مي‌تواند بر بيش از 1 ميليون اسراييلي كه در اين رژيم حق رأي دارند و اصالتا هم روسي هستند تاثير فرهنگي و رسانه‌اي مستقيم داشته باشد.
ائتلاف عجيب در برابر داعش
از طرف ديگر اخيرا مصر و حماس براي برخي توافق‌هاي امنيتي به هم نزديك شده‌اند كه با هدف حفظ مرزهاي مصر و نوار غزه عنوان شده است اما پايگاه خبري المانيتور در گزارشي از ائتلاف جديد و منحصر به فردي سخن گفته كه ميان مصر، جنبش حماس و اسراييل براي مقابله با داعش ايجاد شده است. در پي حمله انتحاري اخير يك تروريست به گروهي از نيروهاي حماس و با توجه به اينكه تهديد گروهك تروريستي داعش روز به روز در شبه جزيره سينا در مصر افزايش پيدا مي‌كند، منابع آگاه به المانيتور گفته‌اند كه همكاري غير مستقيمي ميان رژيم صهيونيستي، حماس و مصر شكل گرفته است. بر اساس اين گزارش روابط مصر و حماس در طول يك سال گذشته رنگ و بوي همكاري به خود گرفته است، قاهره دو گزينه پيش پاي حماس گذاشته بود يا اينكه در زمينه مسائل امنيتي و گروه‌هاي سلفي موجود در سينا با قاهره همكاري كند يا با توجه به محاصره‌اي كه عليه غزه اعمال شده، قاهره هيچگونه همكاري در اين زمينه با حماس نداشته باشد. به اين ترتيب حماس به گزينه اول تن داده است، حماس پيش‌تر به وسيله مصر گروهي تروريستي ناميده شده بود حالا يكي از شركاي امنيتي مصر به شمار مي‌رود و به عنصر فعالي در مقابله با داعش تبديل شده است. اما موضوع همكاري امنيتي مصر با اسراييل بركسي پوشيده نيست به ويژه اينكه بعد از بركناري محمد مرسي، رييس‌جمهور مصر در سال 2013 و كنار گذاشته شدن اخوان‌المسلمين از قدرت در مصر اين همكاري تقويت هم شده است اما مساله‌ مهم اين است كه هر دو طرف از ارايه جزيياتي از روابط‌شان سر باز مي‌زنند. زيرا با وجود اينكه موشه يعلون، وزير جنگ پيشين اسراييل گفته بود هر نظامي مصري كه وارد سينا مي‌شود با اسراييل هماهنگي‌هاي لازم صورت مي‌گيرد اما براي اينكه رييس‌جمهور مصر تحت فشارهاي داخلي كه با موضوع برقراري ارتباط و همكاري با رژيم صهيونيستي مخالف هستند قرار نگيرد اين مساله همواره پنهان باقي مي‌ماند. در ژوئن گذشته شماري از مسوولان ارشد سازمان اطلاعات مصر با گروهي از اعضاي حماس ديداري داشتند كه رياست هيات حماس را يحيي سينوار، رهبر دفتر حماس در غزه و خليل الحيه برعهده داشت. سينوار با محمد دحلان يكي از اعضاي ارشد پيشين فتح نيز ديدار كرده و توافق كرده بودند تا حماس به ازاي دريافت كمك‌هاي اقتصادي از مصر مانند گاز و برق و مصالح ساختماني و بازگشايي گذرگاه مرزي رفح، در مقابل گروه‌هاي تروريستي در سينا با دولت مصر همكاري كند و امنيت طول مسير مرزي ميان غزه و سينا را تامين كند تا تروريست‌ها نتوانند به داخل مصر سلاح و تجهيزات نظامي انتقال دهند. براساس اين گزارش هر دو طرف اين ماجرا وضعيت را به خوبي درك مي‌كنند و به همان اندازه كه حماس در مقابله با گروه‌هاي تروريستي جديت به خرج بدهد، غزه از نتايج جنگ در برابر تروريسم داعش بهره‌برداري خواهد كرد. به اين ترتيب و براي همكاري بيشتر هم قرار شده تا اتاق عمليات مشتركي ميان حماس و نهادهاي امنيتي مصري تشكيل شود تا همكاري‌ها به صورت مستقيم صورت بگيرد و سينوار هم در ديداري كه با دحلان داشته تاكيد كرده كه افراد تحت تعقيب دولت مصر را كه در فهرستي به حماس ارايه شده به مسوولان امنيتي مصري تحويل خواهد داد. اين گزارش با اشاره به اين نكته مي‌گويد برخي از افرادي كه تحت تعقيب دولت مصر هستند بر اساس اطلاعاتي كه اسراييل به مصر داده نام‌شان در اين فهرست ديده مي‌شود. به اين ترتيب همكاري غيرمستقيمي ميان اسراييل، مصر و حماس در برابر يك دشمن مشترك كه داعش ناميده مي‌شود شكل گرفته است.